12 Eylül'ün işkenceci komutanı Raci Tetik öldü
12 Eylül askeri darbesi döneminde Mamak Askeri Cezaevi Komutanı olan emekli Albay Raci Tetik, 88 yaşında İstanbul’da hayatını kaybetti. Tetik, 12 Eylül döneminde 4 yıl yönettiği Mamak Askeri Cezeaevi’nde yapılan işkencelerin baş sorumlusu olarak gösteriliyordu. Tetik döneminde Muhsin Yazıcıoğlu ve Sırrı Süreyya Önder gibi isimler Mamak'ta işkence gören isimler arasında yer almıştı
İstanbul'da TSK Çamlıca Özel Bakım Merkezinde uzun yıllardır kalan işkenceci Albay Raci Tetik, 26 Nisan’da akşam saatlerinde öldü. Yarın İstanbul Selimiye Camii'nde öğle namazının ardından Tetik için askeri tören yapılacak. Daha sonra Tuzla Şifa Mezarlığında toprağa verilecek. Tokat'ın Erbaa ilçesinde, 1931 yılında doğan Tetik, Temmuz 1980'de Mamak Askeri Cezaevi Komutanı olarak atandı. 12 Eylül darbesiyle birlikte cezaevini 4 yıl yönetti.
12 Eylül 1980 darbesinin ardından ağabeyi Muzaffer Erdost ile gözaltına alınan yayımcı İlhan Erdost, 7 Kasım 1980'de Mamak Cezaevinde askerler tarafından dövülerek katledildi.
Cezaevine girişten koğuşuna götürülene kadar 4 jandarma er tarafından defalarca darbedilen İlhan Erdost, bu sırada “Artık dövmeyin, sabah kızlarımı öpmeden çıktım” demişti.
MUHSİN YAZICIOĞLU C-5’DE İŞKENCE GÖRDÜ
Ankara Mamak Askeri Cezaevi’ne getirilen dönemin Ülkü Ocakları Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu, adına “C-5” denilen işkencehanede gördüğü işkence 13 Şubat 1981 tarihli “ilk muayene” kaydında, “dirseklerinde yara, parmaklarında yanık izleri ve idrarında kan” tespit edildi bilgisiyle yer alıyordu.
İŞKENCE İLE ÖLEN ÜLKÜCÜLER
Dönemin ülkücülerinden Hasan Alemlioğlu, Bekir Bağ ve Hüseyin Kurumahmutoğlu Ankara Mamak Askeri Cezaevi’nde işkence sonucu hayatını kaybedenler arasındaydı.
HESAP VERMEDEN ÖLDÜ
Anayasanın geçici 15. maddesinin kaldırılmasından sonra 12 Eylül döneminde yapılan işkencelere ilişkin açılan soruşturmanın bir ayağını da Mamak Askeri Cezaevi oluşturdu.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 20 Şubat 2013'te talimatla Raci Tetik'in ifadesini aldı.
“Cezaevinde görev yaptığım sürede Askeri Cezaevi Yönetmeliğinin gereklerini yerine getirdim, disiplini sağladım” diyen Tetik, görevi süresince cezaevine 31 bin tutuklunun girip çıktığını, kimseye işkence yapmadığını, personeline işkence yapılması talimatı vermediğini iddia etti. O dönemde emrinde yüzlerce personel olduğuna işaret eden Tetik, hepsinin tek tek ne yaptıklarını bilemeyeceğini söyledi. Savcılık, soruşturma sonucunda 30 yıllık zaman aşımı süresi dolduğu gerekçesiyle Tetik hakkında takipsizlik kararı vererek dosyayı kapattı.
MECLİS’TE SIRRI SÜREYYA ÖNDER İLE YÜZLEŞTİ
TBMM Darbeleri Araştırma Komisyonu tarafından 20 Ekim 2012'de dinlenen işkenceci Tetik, Mamak'ta işkence görenlerden HDP'li milletvekili Sırrı Süreyya Önder ile de yüzleşmişti.
Önder: Beni tanıyor musunuz?
Raci Tetik: Kılığınızdan, kıyafetinizden ve şeklinizden -kusura bakmayın- şöyle bir baktım “Dışarıda bana söylenilen kimdi?” diye, sizi tanıdım. Orada yatanlardan birisiymişsiniz. Ben açık söylerim, hiç yalanım yoktur.
Önder: Kılığımdan kıyafetimden mi tanıdınız?
Tetik: Evet, çünkü burada herkes efendi gibi giyinmiş, ben bile efendi gibi. Siz böyle biraz daha halkvari giyinmişsiniz. “Olsa olsa budur” diye düşünerek, tanıdım. İçten söylüyorum.
Önder: Mamak'ta da böyle bir histeri içindeydiniz. Herkesi tek tip elbiseye sokmak yani niye milletvekili deyince “Efendi gibi giyinmek ve halk tipi giyinmek” diye tasnif ediyorsunuz. Tek tip elbise giydirilme zamanını hatırlıyor musunuz Sayın Tetik?
Tetik: Konusu çıktı ama benim zamanımda tek tip elbise giydirilmedi.
Önder: Peki, hiç kendiniz bizzat tutukluları cezalandırdınız mı? Mesela dövdünüz mü?
Tetik: Hayır. Ben niye döveyim.
Önder: Şerefiniz üzerine bunu söyler misiniz?
Tetik: Şerefim üzerine, Tanrı üzerine, milletim, vatanım üzerine yemin ederim. Dövmedim, fiske vurmadım.
Önder: Şimdi, birincisi, beni dövdünüz, ben kendimi katmayacağım işin içine ama yüzlerce…
Tetik: Hayır, hayır, hayır. Ben niye döveyim seni?
Önder: Esas duruş göstermediğim için.
Tetik: Oradaki görevli, subay, astsubay ve erlere belki hata yaptığı için kötü muamele yaptım ama hiçbir tutukluya ben manyak mıyım tutukluya… Askeri cezaevinin bir yönetmeliği var, ben aynen ona uydum kelime kelime.
Önder: Askeri Cezaevi Yönetmeliği'nde ‘Tabutluk' tabir edilen zemin 1, 2, 3'ün altındaki yerleri…
Tetik: ‘Tabutluk' siz tabir ediyorsunuz, orası ‘hücre'. Orayı yaptırdıktan sonra uslandınız. İçeride bir vukuat işleyen birisini zabıt tutuyorlar, getiriyorlar, ben de onaylıyordum.
Önder: Peki, hiç gözünüzün önünde tutuklular dövüldü mü?
Tetik: Benim gözümün önünde tutuklular dövülmedi. Ha, şunu söyleyeyim: Şu anda da belki kusura bakmayın sesim biraz fazla çıktı…
Başkan: Evet, çok yükseldi.
Tetik: Benim sesim çok gürdür. Benim sesim duyulunca herkes titrer.
Önder: Biz titremiyoruz öyle pek yani…
Tetik: Amma titremiyordunuz. Ha, bırak şimdi palavrayı bırak.
KAYA: ÜZÜNTÜ EMARESİ BİLE GÖSTERMEDİ
Tetik’le yaptıkları görüşmeyi değerlendiren MHP’li Atilla Kaya, şu gözlemi paylaştı: “Bir dönem işkenceleri ile ünlü Mamak Cezaevi’nin komutanıyla görüştük. Aradan 30 seneden fazla zaman geçmesine rağmen, en küçük pişmanlık hatta üzüntü emaresi bile göstermeyen tutumu var. Biyografisi bu iş için seçildiğini gösteriyor. ”
YILMA DURAK: “İŞKENCEDEN ZEVK ALIYORDU”
Aynı komisyonda dinlenen eski MHP’li Yılma Durak, “Hakikaten zulüm etmekten, işkenceden zevk alıyordu” demişti. Tetik’in sıradan bir asker olmadığını vurgulayan Durak yaşadıklarını şöyle anlatmıştı:
“İşkenceden öldürülen arkadaşlar oldu, sakat kalanlar… İşkence tekniğini bilmedikleri için bazı arkadaşlarımızın ağzına 10 gün sadece pamukla su verip hayatta kalmalarını sağladık. Ülkücü de solcu da Raci Tetik adını duyduğunda aynı ürpertiyi yaşıyor. Bir albay nasıl işkencenin emrini verip onu seyreder?”
Yılma Durak da Mamak’ta ağır işkence görenlerden biriydi.
“SENİ ZEVKTEN MAHRUM ETMEYECEĞİZ”
Yılma Durak, Ankara 1 Numaralı Askeri Mahkemesi’nde bu işkenceleri anlatırken ağlamaya başladı. Hıçkırıkları mikrofondan bütün salonda yankılanıyordu. Hakim Albay Vural Özenirler araya girdi:
– Buyurun, oturun, biraz dinlenin. Eğer konuşamayacak durumdaysanız, sorgunuzu daha sonra yaparız. Yılma Durak, güçlükle “hayır” diyebildi. Bir müddet daha hıçkırarak ağladıktan sonra dudaklarından şu kelimeler döküldü:
– Bana “Sen erkekliğinden oldun, ama seni zevkten mahrum etmeyeceğiz” dediler. Cop soktular. Salonun içine sanki yıldırım düştü. O salonda “tutuklu” olarak bulunan herkes, benzeri işkenceleri yaşamıştı. O günlere geri dönüp yaşadıklarını bir defa daha hatırladılar.
Diğer tutuklularla birlikte arka tarafta bulunan tutuklu yakınları bağırmaya başladılar:
– Allahsızlar, vicdansızlar, katiller…
Öylesine bir tepki ortaya çıktı ki, jandarmalar salonda hakimiyeti sağlayamaz oldu. Duruşmaya ara verilmek zorunda kalındı. .