14 Kasım Ahıska sürgünü hakkında merak edilenler: Kaç kişi öldü, neden sürgün edildiler

14 Kasım, Ahıska Türkleri için bir yas ve anma günü olarak kabul ediliyor. Türkiye’de ve diğer ülkelerde yaşayan Ahıska Türkleri, bu günü sürgünde yaşamını yitirenleri anmak ve toplumsal hafızayı canlı tutmak için çeşitli etkinliklerle hatırlıyor.

Ahıska Sürgünü Nedir?

14 Kasım 1944, Sovyetler Birliği döneminde Gürcistan’ın Ahıska bölgesinde yaşayan Türk halkının toplu sürgün edilişinin tarihidir. Ahıska Türkleri, Sovyet lideri Josef Stalin'in emriyle, güvenlik gerekçesiyle yerlerinden edilerek Orta Asya'ya sürgün edildi. Bu olay, yüz binlerce Ahıska Türk'ünün zorla trenlere bindirilip yaşadıkları topraklardan koparılması anlamına geliyordu. Özellikle Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan gibi Orta Asya ülkelerine yerleştirilen Ahıska Türkleri, bu topraklarda zorlu şartlar altında yaşam mücadelesi vermeye başladılar.

1944 yılında Sovyetler Birliği tarafından Orta Asya’ya sürgün edilen Ahıska Türkleri, zor koşullarda yapılan haftalar süren yolculuk sırasında büyük acılar yaşadı. Soğuk hava, açlık ve hastalık gibi etkenler nedeniyle tahminlere göre yaklaşık 17 bin Ahıska Türk’ü bu sürgün yolculuğunda hayatını kaybetti. Bu olay, Ahıska Türklerinin hafızasında derin yaralar bırakan bir trajedi olarak hatırlanıyor.

Sürgünün Sebepleri

Sovyet yönetimi, Ahıska Türklerini bölgedeki Sovyet karşıtı unsurlar olarak görüyordu ve onların Türkiye sınırına yakın bölgede yaşamasını stratejik bir tehdit olarak değerlendirdi. Bu nedenle, sınır güvenliğini sağlama gerekçesiyle Ahıska Türkleri sürgüne tabi tutuldu. Ancak sürgün, birçok kaynak tarafından etnik temizlik politikası olarak da değerlendirilmiştir.

Sürgün Süreci ve Yaşanan Zorluklar

Sürgün sırasında Ahıska Türkleri, kış şartlarında, açlık, hastalık ve kötü yaşam koşulları altında haftalarca süren tren yolculuklarına zorlandı. Bu süreçte birçok insan yaşamını yitirdi, aileler parçalandı ve kültürel mirasları ile olan bağları zayıfladı. Sürgünle birlikte Ahıska Türklerinin mülklerine el konuldu ve geride bıraktıkları evleri, toprakları ellerinden alındı.

Sürgünün Sonuçları ve Ahıska Türklerinin Mücadelesi

Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Ahıska Türkleri, Gürcistan'a geri dönme hakları için mücadele etmeye başladılar. Ancak bugün bile, birçok Ahıska Türk'ü eski topraklarına dönme veya geçmişte yaşadıkları topraklara yerleşme mücadelesi veriyor. Türkiye ve bazı uluslararası kuruluşlar Ahıska Türklerinin haklarını savunmak ve geçmişteki haksızlıkları gidermek için çalışmalar yapıyor.

Ahıska Sürgünü’nün Günümüzdeki Önemi

14 Kasım, Ahıska Türkleri için bir yas ve anma günü olarak kabul ediliyor. Türkiye’de ve diğer ülkelerde yaşayan Ahıska Türkleri, bu günü sürgünde yaşamını yitirenleri anmak ve toplumsal hafızayı canlı tutmak için çeşitli etkinliklerle hatırlıyor. Ahıska Sürgünü, tarihin derin izler bırakan dramatik olaylarından biri olarak kabul ediliyor ve bugün hala Ahıska Türklerinin kimliklerini, kültürlerini koruma mücadelesinde önemli bir sembol haline gelmiş durumda.

Ahıska Türkleri Kimdir?

Ahıska Türkleri, Gürcistan’ın Ahıska bölgesinde (bugünkü adıyla Samtshe-Cavaheti) yaşayan ve kültürel olarak Türk kimliği taşıyan bir topluluktur. Tarih boyunca Anadolu ve Kafkasya arasında önemli bir geçiş noktası olan bu bölgede yerleşik olan Ahıska Türkleri, kendilerine özgü gelenek ve görenekleriyle dikkat çeker.

Ahıska Nerede?

Ahıska, günümüzde Gürcistan sınırları içinde yer alan Samtshe-Cavaheti bölgesindedir. Türkiye sınırına yakın olan bu bölge, tarih boyunca Osmanlı İmparatorluğu ve Gürcistan arasında el değiştirmiştir. Ahıska bölgesi, coğrafi olarak Kafkasya'nın güneyinde, Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alır.

Ahıska Türkleri Neden Sürgün Edildi ve Kim Sürgün Etti?

Ahıska Türkleri, 1944 yılında Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin’in emriyle sürgün edildi. Sovyet hükümeti, Ahıska Türklerini Türkiye sınırına yakın olmaları nedeniyle potansiyel bir güvenlik tehdidi olarak değerlendiriyordu. Bu nedenle, sınır güvenliğini sağlama bahanesiyle Ahıska Türkleri, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan gibi Orta Asya ülkelerine sürüldü. Sürgün sırasında çok sayıda insan zor koşullarda yaşamını yitirdi ve aileler parçalandı.

Ahıska Türkleri Türkiye’de Nerede Yaşıyor?

Türkiye, Ahıska Türklerinin geri dönüş taleplerine duyarlı yaklaşarak çeşitli dönemlerde bu topluluğu ülkeye kabul etti. Bugün Ahıska Türkleri, Türkiye’nin farklı bölgelerinde, özellikle Erzincan, Bursa, İzmir, İstanbul, Ankara, Afyon, Kars ve Iğdır gibi şehirlerde yoğun olarak yaşamaktadır. Çeşitli tarihlerde farklı illere yerleştirilen Ahıska Türkleri, Türkiye’de Türk toplumuyla uyum içinde hayatlarını sürdürüyor.

Ahıska Türklerinin Fiziksel Özellikleri

Ahıska Türklerinin fiziksel özellikleri, genel olarak Kafkas halklarıyla benzerlik gösterir. Çoğunlukla açık veya kumral ten rengine sahip olan Ahıska Türkleri arasında hem koyu hem de açık renk gözlü bireylere rastlanır. Fiziksel özellikler, yaşanılan bölge ve genetik çeşitlilik nedeniyle farklılık gösterebilir.

Ahıska Türkleri Alevi mi?

Ahıska Türkleri, genel olarak Sünni İslam inancına bağlıdır. Ancak bu topluluk içinde az sayıda da olsa Alevi inancına sahip bireylere de rastlanabilir. Çoğunlukla Hanefi mezhebine bağlı olan Ahıska Türkleri, İslamiyet'in temel ibadetlerini yerine getirirler ve geleneksel dini değerlere sıkı sıkıya bağlıdırlar.

Ahıska Türkleri, tarihi boyunca kültürlerine ve inançlarına sahip çıkmış, sürgün döneminde ve sonrasında çeşitli zorluklara rağmen bu bağlılıklarını korumuşlardır. Bugün Ahıska Türkleri, özellikle Türkiye ve Orta Asya ülkelerinde kendilerine yeni bir hayat kurarak topluluklarını yaşatmaya devam ediyor.