2018’de Türkiye ve dünya ekonomisi nasıl olacak?
MALUMUNUZ Türkiye’de köşe yazarlarından bazıları her konuda yazıyor. Hadi diğerleri tamam da iş en zorlu konulardan ekonomi de olsa yazanlar var.
Ama biz her zaman olduğu gibi her konuyu önceden araştırıyoruz. Konu tamamen bizi aştığında da bir bilene yönleniyoruz. Bu nedenle de ekonomi alanında değerlendirmelerine daima değer verdiğim ve kendi ile barışık analizleri nedeni ile dikkatle okuduğum en önemli isimlerden Altınbaş Üniversitesi Rektör Yardımcısı Profesör Emre Alkin’e 2018 yılına dair dünya ve Türkiye beklentilerini sorduk.
Gündemdeki bitcoin meselesi ve döviz kurları dahil ilginç noktalara işaret etti. Bakın Emre Hoca neler söyledi:
‘’Önce büyüme beklentilerine bir göz atmakta fayda var. IMF, Dünya Bankası ve analizleriyle öne çıkan kuruluşlara göre, 2018 yılında Dünya Ekonomisi % 3.3 ile 3.7 arasında büyüyecek. Bu büyümeden aslan payını alacak olan yine gelişen ülkeler. İlginçtir, 2017 içinde büyümesine olumlu bakılan Almanya gibi ülkelerin 2018'de az da olsa yavaşlayacağı öngörülüyor. ABD'de ise büyümenin % 2' nin üzerinde olması bekleniyor ki bu bir sürpriz değil. Enflasyonun da benzer şekilde ABD'de % 2' 'nin üzerinde seyredeceği tahmin ediliyor.
Fransa ve Almanya bir şekilde yürümeye devam edecekken, İngiltere'nin idare edeceği ama İtalya'nın başının dertte olacağı konusunda beklentiler var. İspanya'nın yavaşlayacağı öngörülüyor.
Yine bu yıla kötümser başlanılan ama eylül ayında revize edilen tahminlere göre, 2017'de toparlanan Dünya Ticareti, 2018'de belirgin şekilde yavaşlayacak. Gelişmiş ülkelerin ithalatında bu yavaşlamanın gözle görülür olacağı, gelişen ülkelerde ise ithalat canlı devam etse de 2017 kadar olmayacağı düşünülüyor. Bunun sadece ekonomik yavaşlama ile değil, korumacılığın iyice artması endişesi ile de açıklayabiliriz.
Çin'in % 6'dan daha düşük bir büyümeye sahip olacağı öngörülürken, şampiyon her zamanki gibi Hindistan olacak. Türkiye'nin yoğun ihracat yaptığı pazarlarda şartlar zorlaşacak diyebiliriz. Ancak, 2018 yılında Afrika'da Alt Sahra ülkelerinin büyüme konusunda göz dolduracak bir performans göstermesi bekleniyor. Elbette bu pazarlar kolay pazarlar değil. Çok ciddi istikrarsızlıklar yaşayan bu ülkelere Türkiye'nin Avrupa'ya sattığı gibi mal satması orta vadede mümkün değil. Ancak bir yerden başlamak lazım.
En yakın komşular Suriye ve Irak'ta büyümenin % 3-3.5 civarında olacağı ancak iki ülkenin enflasyon oranlarının farklılık arz etmesi bekleniyor. Irak'ta % 2 veya 3 civarında beklenirken, Suriye'de enflasyon % 30'un üzerinde gerçekleşecek.
Özetle 2018 beklentileri böyle. "Bu yıl da zor geçecek" sözlerini artık kanıksadık. Açıkçası hem dünya hem de Türkiye son 4-5 yıldır her yılın başında aynı cümleyi söylüyor. Bir taraftan da teknolojiyi tasarlayan ve geliştirenlerin diğer ülkelerle arayı hızla açtığını görüyoruz.
2018 POZİTİF BEKLENTİSİ
2018'e pozitif bakanlar da var: Hafta içi katıldığım bir toplantıda, uzmanların 2018 için oldukça pozitif yorumlarda bulunduğuna şahitlik ettim. Buna göre hem dünya ticareti hem de büyüme rakamları yeni yılda 2017'ye göre daha ılımlı olacak. Çin'deki yavaşlamanın da, "değişim sürecindeki ülkenin attığı akıllıca bir adım" olarak nitelendirilmesi dikkatimi çekti.
BITCOIN
Bence 2018'in en önemli riski varlık balonları. Yani başta bitcoin meselesi. Bunu ben demiyorum. McKinsey'in anketine katılan uluslararası kuruluşlar diyor.
2018'in en önemli riski "varlık balonları" olacak neden mi? Yani aşırı fiyat şişmeleri. Bitcoin bunlardan biri. Belki de bunun ardından gıda ve emtia fiyatlarıyla alakalı şişmeler de gözükebilir. Bunların Türkiye'de enflasyonist baskılar yaratabileceğinden bahsetmeyeceğim. Yeni yıla bıraktım bu yorumları.
IMF'nin geçen ay revize ettiği büyüme rakamlarının bir önceki açıklamasına göre daha olumlu olduğu gözüküyor. Demek ki, Trump haricinde küresel dert pek olmayacak. Yine de Trump yeterince büyük bir dert. Ancak Türkiye açısından bazı uzmanlar "eğer demokratlar kazansaydı bugünleri bile mumla arardınız" diyorlar. Bunu da not etmek gerekiyor.
DOLAR UYARISI
Türkiye ve ABD arasındaki vize krizinin geçen günlerde çözülmüş olması da kayda değer bir gelişme oldu. Dolar/TL'nin bu haberle beraber 3.80'in altına gevşediğini gördük. Ben yine de, döviz borcu ve ödemesi olanların bu seviyeleri fırsat olarak kullanmaları gerektiğine inanıyorum.
Yeni yılda bizi yeni gelişmeler bekliyor. 3 Ocak Çarşamba günü 2017 yılının enflasyonunu öğrenmiş olacağımızı da hatırlatmak istiyorum. Her şeyin iyi olacağı bir 2018 dileklerimle.’