27 yıldır sönmeyen ateş: Madımak Olayları!
Yazar Aziz Nesin, Metin Altıok, Hasret Gültekin, Asım Bezirci ve Nesimi Çimen gibi isimlerin bulunduğu 51 kişilik gruptan 33'ü Madımak Oteli'nde yakılarak hayatını kaybetti. Aralarında yabancı aydınların da olduğu yaşamını yitirenler için dünyanın dört bir yanından insanlar, her yıl olayların yaşandığı gün Sivas'ta toplanıyor.
2 Temmuz 1993'te düzenlenecek Pir Sultan Abdal Şenlikleri için günler öncesi Sivas'a giden, 51 kişinin arasında Aziz Nesin, Metin Altıok, Hasret Gültekin, Asım Bezirci ve Nesimi Çimen gibi tanınan isimlerde yer almaktaydı.
Sivas olaylarından iki gün önce kentte dağıtılan bir bildiride, Aziz Nesin'in o sırada başyazarı olduğu Aydınlık gazetesinde yayımlanan Salman Rüşdi'nin ‘Şeytan Ayetleri’ kitabından bahsedilerek Nesin'in hedef gösterildiği iddia edilmişti.
MADIMAK OTELİ’NDE NELER OLDU?
Dört gün sürecek şenliklerde çeşitli sanatsal faaliyetler yürütecek olan grup sadece ilk gün etkinliklerini gerçekleştirebildi. Şenliğin ikinci günü olan ve Cuma gününe denk gelen 2 Temmuz'da namaz çıkışı toplanan bir grup etkinliğin yapıldığı alana yürümeye başladı. Sloganlarla etkinlik alanına yürüyen grup hiçbir müdahale olmadan akşam saatlerine kadar 15 bin kişi oldu. Binlerce kişi otelin önünde sloganlar atarak binayı taşladı ve camları kırdı. Birkaç saat içinde otel önündeki araçlar ateşe verildi. Otel içindekiler ise ya dışarı çıkıp linç edilecekti ya da otelde gruba müdahale edilmesini bekleyecekti. Kalabalıktan bazılarıysa oteli ateşe verdi ve bu sebepten dolayı içerdekiler ya boğularak ya da yanarak hayatını kaybetti.
SİVAS OLAYLARI YARGILAMASINDA NELER YAŞANDI?
Yaşanan olayların ardından 35 kişi gözaltına alındı ve sonrasında bu sayı 190'a ulaştı. Gözaltına alınanlardan 66'sı serbest bırakıldı. ‘Sivas davası’ olarak tarihe geçen mahkeme sonucunda 22 sanık 15'er yıl, 3 sanık 10'ar yıl, 54 sanık 3'er yıl, 6 sanık 2'şer yıl hapisle cezalandırıldı. Yargılananlardan 37'si ise beraat etti. Yıllar sonra Yargıtay DGM kararını bozdu ve sanıklar yeniden yargılanmaya başlandı. 1998'de onaylanan yeni kararda 33 sanık idam, 14 sanık ise 15 yıla kadar değişen hapis cezalarına çarptırıldı ancak idam cezaları usul noksanlıkları nedeniyle bozuldu. 2000 yılında yeniden idam cezasına çarptırılan 33 sanık 2002'de idam cezasının kaldırılması ile müebbet hapse mahkûm edildi.
Zaman içerisinde yaşanan tahliyelerle birlikte hapisteki kişi sayısı 33'e düştü. Sivas olaylarının kilit isimleri arasında yer alan 8 sanıksa 1997'deki bozma kararı sonrasında firar etti. ‘Sivas Davası’ 2014 yılında zaman aşımına uğradı ve tüm dava kapatıldı. Olaylarda önemli rolü olduğu düşünülen Cafer Erçakmak'ın, Sivas'ta 2011 yılında kalp krizi sonucu öldüğü iddia edildi. Gizlice gömüldüğü söylenen Erçakmak hakkındaki dava, öldüğü için düşürüldü. Mağdurların avukatları DNA testi talep etti ve mezardaki kişinin yüzde 99.9 Erçakmak olduğu tespit edildi.
MADIMAK OTELİ BUGÜN NE HALDE?
2 Temmuz 1993 Sivas olaylarının ardından Madımak Oteli'nin alt katına kebapçı açılması tepkilere neden oldu ve tepkiler nedeniyle 2010 yılında kebapçı kapatılarak otel kamulaştırıldı. 2011 yılında ise bina Sivas Bilim ve Kültür Merkezi haline dönüştürüldü.
MADIMAK OTELİNDE KİMLER HAYATINI KAYBETTİ?
Muhlis Akarsu: 45 yaşında, sanatçı
Muhibe Akarsu: 45 yaşında, Muhlis Akarsu'nun eşi
Gülender Akça: 25 yaşında
Metin Altıok: 53 yaşında, şair, yazar, felsefeci
Mehmet Atay: 25 yaşında, gazeteci, fotoğraf sanatçısı
Sehergül Ateş: 30 yaşında
Behçet Sefa Aysan: 44 yaşında, şair
Erdal Ayrancı: 35 yaşında
Asım Bezirci: 66 yaşında, araştırmacı, yazar
Belkıs Çakır: 18 yaşında
Serpil Canik: 19 yaşında
Muammer Çiçek: 26 yaşında, aktör
Nesimi Çimen: 62 yaşında, şair, sanatçı
Carina Cuanna Thuijs: 23 yaşında, Hollandalı akademisyen
Serkan Doğan: 19 yaşında
Hasret Gültekin: 22 yaşında şair, sanatçı
Murat Gündüz: 22 yaşında
Gülsüm Karababa: 22 yaşında
Uğur Kaynar: 37 yaşında, şair
Asaf Koçak: 35 yaşında, karikatürist
Koray Kaya: 12 yaşında
Menekşe Kaya: 15 yaşında
Handan Metin: 20 yaşında
Sait Metin: 23 yaşında
Huriye Özkan: 22 yaşında
Yeşim Özkan: 20 yaşında
Ahmet Özyurt: 21 yaşında
Nurcan Şahin: 18 yaşında
Özlem Şahin: 17 yaşında
Asuman Sivri: 16 yaşında
Yasemin Sivri: 19 yaşında
Edibe Sulari: 40 yaşında, sanatçı
İnci Türk: 22 yaşında