3 bin yıllık mumyanın sesini duymak ister misiniz?
Bilim dünyası 3 bin yıl önce öldükten sonra mumyalanan rahibin çıkardığı sesi konuşuyor. Bilim insanları, XI'i Ramses zamanında yaşayan rahip Nesyamun'dan yapay ses telleri ile ilk sesi duymayı başardı. İşte yaşadığı dönemde dini ritüeller sırasında güçlük sesi ile kitleleri etkilemesi gereken rahipten duyulan ilk ses...
Rahib Nesyamun, XI. Ramses'in şiddet dolu hükümdarlığı sırasında yaşadı.
Antik Mısır'ın Waset şehrinde rahiplik yapan Nesyamun, şarkı söylemeyi de içeren birçok dini ritüel için güçlü bir sese ihtiyaç duyuyordu.
Ancak Nesyamun öldüğünde sesi de 3 bin yıllığına susmuş oldu. Susmuş oldu diyoruz çünkü binlerce yıl sonra bilim insanlarından oluşan bir ekip, Nesyamun'un sesini hayata döndürmeyi başardı.
Bilim insanları, Nesyamun'un ses yolunu üç boyutlu yazıcı ile kopyalayarak günümüzde canlandırdı.
Araştırmacılar çalışmaları neticesinde 'e' sesli harfi benzeri bir ses elde edildi.
Ölü bir insanın sesinin ilk kez bilim aracılığıyla hayata döndüren bilim insanları gelecekte bilgisayar programları aracılığıyla, Nesyamun'un sesinden bütün cümleler elde etmeyi de umuyor.
Londra Üniversitesi, York Üniversitesi ve Leeds Şehir Müzesi tarafından ortak yürütülen araştırma, Perşembe günü Scientific Reports dergisinde yayımlandı.
Araştırmacılardan York Üniversitesi Arkeoloji Profesörü Joann Fletcher, "Sesi yeniden yaratma tekniği bize uzun zamandır ölü olan bir kişinin sesini yeniden duyma imkanı verdi" dedi.
Profesör Fletcher, BBC'ye yaptığı açıklamada, Nesyamun'un ölümden sonra sesinin duyulmasının hayattayken dile getirdiği isteklerinden biri olduğunu ifade etti:
"Tabutunda bu isteği yazılı. İstediği buydu. Bir nevi bu dileğini yerine getirmiş olduk."
BİLİM İNSANLARI NESYAMUN'UN SESİNİ NASIL HAYATA DÖNDÜRDÜLER?
İnsanlarda sesin oluşması için akciğerlerden gelen havanın gırtlak, burun veya ağızda izlediği yol, ses yolu olarak niteleniyor.
Bu ses, 'ses kutusu' olarak da bilinen gırtlakta üretiliyor, ancak, ses yolundan geçtiği zaman onu duymamız mümkün hale geliyor.
Nesyamun'un sesini hayata döndürebilmek için, onun ses yolunun birebir ölçüleri üç boyutlu yazıcıya ile yeniden oluşturuldu.
Bu yöntemi kullanmak ancak bir insanın ses yolundaki yumuşak dokunun bozulmamış olması halinde mümkün hale gelebiliyor.
Rahibin gırtlağındaki yumuşak dokunun bozulmadığı, bir CT tarayıcısıyla elde edilen veriler aracılığıyla teyit edildi.
Nesyamun'un mumyalanmış vücudunun iyi korunmuş olması, bu yöntemin uygulanmasına bu şekilde olanak sağladı.
RAHİP NESYAMUN KİMDİR?
Nesyamun, Nil Nehri kıyısında bulunan günümüzün El Uksur şehrindeki Karnak kasabasındaki Amun Tapınağı'nın üst düzey bir rahibiydi.
Araştırmalarda, Nesyamun'un diş eti hastalığından ve diş çürümesinden muzdarip olduğunu belirlehdi. Bilim insanları rahibin muhtemelen alerjik bir reaksiyondan ötürü 50'lerinde öldüğünü tahmin ediyorlar.
XI Ramses döneminden kalan tek mumya olması nedeniyle Nesyamun, antik Mısır'ın daha iyi anlaşılması için önemli bir bilimsel kanıt niteliğinde bulunuyor.
Nesyamun'un mumyalanmış kalıntıları İngiltere'deki Leeds Şehir Müzesi'nde ziyaretçilere sergileniyor.