ABD’nin tahtı sallanıyor! Çinli DeepSeek ABD’nin yapay zeka hakimiyetini sonlandıracak
ABD Başkanı Donald Trump, yapay zeka alanında, kapitalizmin altın kuralı olan ‘önce korku sal, sonra çözüm üret’ yöntemini işletecek gibi görünüyor. Trump, yapay zeka çiplerinin aralarında Türkiye’nin de olduğu ülkelere satışını yasakladı. Devamında da 500 milyar dolarlık yapay zeka yatırımı başlattı. Bu kadar büyük üretim hamlesi ihracat yapmak zorunda olan ABD’nin bu yasağını kaldırmak zorunda bırakabilir. Üstelik Çin ve Hindistan başta olmak üzere ülkeler kendi teknolojilerini geliştiyor...
Yasak kararı bu çerçevede değerlendirilebilirse daha anlamlı oluyor. Ayrıca dünya yapay zeka alanında kendi özgün çalışmalar da yapıyor. Trump’ın bu hamlesi dünyada panik yaratırken, ABD’yi panikleten karşı ve güçlü bir atak ise Çin’den geldi.
Çinli teknoloji girişimi DeepSeek, açık kaynak yaklaşımı ve düşük maliyetli modelleriyle ABD'deki yapay zeka sektörünü sarstı. Çünkü bu ürün, diğer Diğer yapay zeka firmalarına göre, çok çok daha düşük bütçe ile çok daha kısa zamanda yazılmış ve aynı hatta daha iyi performansa sahip. Ekonomist İris Cibre, bu durumu, “Kullandığı çipler yine NVidia ama daha düşük modeli ve daha az çipe ihtiyaç duyuluyor. Yani eğer diğer yapay zeka modelleri de DeepSeek gibi daha düşük maliyetle yazılıma başlarsa NVidia ve bir çok teck şirketinin satışlarını ciddi oranda etkileyebilir. Ayrıca, daha hızlı olmak adına yüksek maliyetlerle ve yüksek fiyatla piyasaya çıkan modeller yüksek maliyetli ve dolayısıyla fiyatlı modelleri piyasadan silebilir” diye yorumladı.
ABD medyası ve yapay zeka forumlarında bu gelişme büyük tartışmalar yarattı. Çinli şirketin ABD'li teknoloji devlerine denk yapay zeka sistemlerini, ABD hükümetinin Çin'e uyguladığı yonga kısıtlamalarına rağmen nasıl geliştirdiği büyük ilgi görüyor.
Nature dergisi, 20 Ocak'ta Çinli şirketin yayımladığı büyük dil modeli DeepSeek-R1'in, kimya, matematik ve kodlama alanlarındaki performansının OpenAI'ye ait o1 modeliyle denk olduğunu yazdı. "Çin'in Ucuz, Açık Yapay Zeka Modeli DeepSeek Bilim İnsanlarını Heyecanlandırıyor" başlığıyla yayınlanan makalede DeepSeek'in getirdiği yenilikler vurgulandı.
CNBC, "Çin'in Yeni Yapay Zeka Modeli DeepSeek ABD'nin Hakimiyetini Nasıl Tehdit Ediyor" başlıklı haberinde, DeepSeek'in ABD'nin yapay zeka üzerindeki hakimiyetine etkisini ele aldı. CNBC'ye göre, "Pek bilinmeyen bir Çinli yapay zeka laboratuvarı, ABD'nin en iyi modellerini düşük maliyet ve daha az güçlü yongalarla geliştirerek Silikon Vadisi'nde panik yarattı."
New York Times ise, "Çinli Yapay Zeka Girişimi DeepSeek, Silikon Vadisi Devleriyle Nasıl Yarışıyor?" başlıklı haberinde, DeepSeek'in ABD devleri olan Google ve OpenAI'den daha az sayıda üst düzey bilgisayar yongası kullanarak rekabetçi bir sohbet robotu inşa ettiğini belirtti. Bu durum, ABD'nin yonga ihracat kontrollerinin sınırlarını gözler önüne serdi.
Hangzhou merkezli girişim, Aralık 2023'te büyük ölçekli yapay zeka modeli "DeepSeek-V3"ü piyasaya sürdüğünden beri büyük ilgi görüyor. Bu model, yapay zeka topluluklarında ve uluslararası sosyal medya platformlarında geniş tartışmalara yol açtı.
Ancak DeepSeek ekibi, medyayla nadiren iletişime geçtiği ve kendilerini kamuoyuna fazla açık etmediği için "gizemli bir ekip" olarak nitelendiriliyor. Şirket, Global Times'a, açık kaynaklı büyük dil modeli gelişimleriyle ilgili ek bilgi veremeyeceklerini, modelin teknik raporuna başvurulmasını önerdiklerini belirtti.
DeepSeek, bir açık iletişim grubunda yayımladığı bildiride, "Harici proje ortaklıkları yapmıyoruz ve özelleştirilmiş kurulum hizmetleri sunmuyoruz. Araştırma ve geliştirme çalışmalarımıza odaklanarak daha ileri modeller geliştireceğiz." ifadelerine yer verdi.
Nanjing Üniversitesi'nden yapay zeka uzmanı Li Baiyang, DeepSeek'in teknolojik yaklaşımının ABD'nin yapay zeka üzerindeki hakimiyetini sarsabileceğini belirtti. Baiyang, "DeepSeek, ABD'nin yonga kısıtlamalarının etkisizliğini kanıtladı." dedi.
SenseTime'ın eski Araştırma Enstitüsü dekanı Tian Feng ise, DeepSeek'in düşük maliyetle yüksek performanslı modeller geliştirme yeteneğinin yapay zeka gelişim kurallarını yeniden tanımlayabileceğini söyledi. Tian'a göre, DeepSeek-V3 modeli yalnızca 6 milyon dolarlık bir maliyetle geliştirildi, bu da Meta'nın benzer modelleri için harcadığının onda birine denk geliyor.
NVIDIA'nın kıdemli araştırma yöneticisi Jim Fan, X platformunda "Artık OpenAI'nin orijinal misyonunu gerçekten açık ve öncü araştırmalarla sürdüren bir ABD dışı şirketi var" diye yazdı.
CEO Mark Zuckerberg, Meta'nın 2025'te bir milyardan fazla insana hizmet edebilecek bir yapay zeka asistanı geliştireceğini açıkladı.
ABD, Çin'e karşı yapay zeka alanında kısıtlamalarını sürdürse de, uzmanlar bu yaptırımların beklenen etkiyi yaratmadığını vurguluyor. Baiyang'a göre, "Çin, yenilikçiliğe odaklandığı sürece büyük atılımlar yapabilir."
Bu resim yabancı sitelerde çok kullanılmaya başlandı
Paris Olimpiyatları’nda milli atıcımız Yusuf Dikeç, Şevval İlayda ile birlikte dünya ikincisi olmuştu. Dikeç’in koruyucu aksesuar ve lens kullanmadan bir eli cebinde tabanca atışı yaparken takındığı soğukkanlı ve artistik poz dünyada ikonik resimler arasına girmişti. Çinliler şimdi, bu fotoğrafı DeepSeek haberlerinde böyle kullanıyor.