Antalya İMO Başkanı duyurdu: Bina sağlamlık testi ne kadar?

6 Şubat 2023 tarihinde 9 saat arayla gerçekleşen iki büyük depremin ardından adeta enkaza dönen 10 il, deprem gerçeği ile bir kez daha baş başa kalmamıza neden oldu. Kayıpların yarattığı acının tarifi mümkün değilken; pek çok uzman, hayatta kalanlar için önlemin şart olduğunu bir kez daha bildirdi. O isimlerden biri olan Antalya İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Başkanı Soner Akdoğan ise, önerilen bina sağlamlık testinin ücretini açıkladı.

Bugün itibariyle 30 binden fazla kişinin yaşamını yitirdiğinin kesinleştiği deprem sonrasında İMO Başkanı Soner Akdoğan’dan da açıklamalar geldi. Binaların sağlamlığı için yapılabilecek testlere ve bu testlerin resmi ile gayri resmi olan yollarına dikkat çeken Akdoğan, özellikle 2000’den önce yapılan binalarda oturanları uyardı.

İMO’LARIN TELEFONLARI SUSMAMAYA BAŞLADI

Depremin ardından İMO’ların telefonlarının sıkça çalacağını bildiren Akdoğan, “Her depremden sonra İMO'ların telefonları susmaz. 'Bizim binamız riskli mi, değil mi' sürekli telefonlar alırız. Bu hizmeti veren mühendislik firmalarının telefonları da susmaz ama 2 ay sonra her şey unutulur” diyerek alınmayan önlemlere dikkat çekti. Alınabilecek olan önlemlere ilişkin konuşan Akdoğan, şu ifadeleri kullandı:

“Bir depremde ne kadar göçme yaşanacak ve ne kadar vatandaşımız enkaz altında kalabilir, yapı stokunu bilmemiz lazım. AFAD'ın 2019'da oluşturduğu İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) için tüm belediyelere ödev verildi. İzmir, Eskişehir, İstanbul ve Antalya buna başladı. Ama diğer belediyelerde herhangi bir çalışma duymadım. İRAP esasında üniversiteler, yerel belediyeler, STK'lar, meslek odaları tüm kurumlara görev biçiyor ama organizasyonunu büyükşehir belediyesi yapıyor. Ağustos’tan bu yana bir kez çalıştaya davet edildik, daha derli toplu, tüm aktörler toplanıp birlikte hareket ederek yol haritası çizilmeliydi. Antalya'da bunun duyurusu yapıldı ama yol haritasının çok sağlıklı ilerlediğini söyleyemem.”

20 BİN TL İLE 100 BİN TL ARASINDA DEĞİŞİYOR

Vatandaşlarda, 'Ya binamız çok sağlam, duvara çivi çaktım girmiyor', 'Ben burayı yapılırken gördüm, müteahhit öyle bir demir attı ki, buranın müteahhidi şöyle sağlamcıydı' gibi bilinçsiz bir güven olduğunu bildiren Akdoğan, “Kendim işin içindeyim ve bende bu güven yok. Ama vatandaş duvara çerçeve asarken, belki bir kolona denk geliyor, 'Biz bunun sıvasına çiviyi çakamadık' diye yapının sağlam olduğunu duvara çaktığı çividen anlıyor. Özellikle 2000 önceki yapılardaki vatandaşlarımızın daha duyarlı, bilinçli olması gerekiyor” uyarısında bulundu. Ardından deprem risk raporu için iki yol izlenebileceğini bildiren Akdoğan, şöyle konuştu:

“Birincisi 6306 sayılı ‘Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi’ hakkında kanun kapsamında bu işi yapan firmalar var ve Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yetkilendirdiği ve internet sitesinde görülebilir. Bu resmi bir işlem, gittiniz 6306 sayılı yasa kapsamında başvurunuzu yaptınız, binanız riskli ise 2 ay içinde binanın boşaltılması, yıkılması ve kendi imkanlarınız veya bir müteahhitle anlaşıp binayı tekrar yapmanız gerekiyor. Bu süreç yapınız riskliyse dönüşü olmayan ama hızlı aksiyon alınan bir süreç. İkinci yöntem, vatandaş gayri resmi, kendi binasının durumunu öğrenmek için bir tespit yaptırabilir. Hem Bakanlık hem İMO'dan bu firmaları öğrenebilir ve binalarının durumunu tespit ettirebilirler. Kendileri daha esnek bir yol haritası çizebilir. Burada güçlendirme de değerlendirilebilir. Her yapının yıkılacağı düşünülemez. Çok çeşitli güçlendirme metotları var ve bunlarda eskisi kadar çok pahalı değil. Bu işin tespitini yapmakta insanların gözünü korkutacak, çok afaki rakamlar değil. Karşısında kaybedebileceğimiz can, maddi ve manevi kayıpların bir karşılığı yok. O yüzden bu iki yöntemden birini tercih ederek tespitlerini yaptırmaları gerektiğini düşünüyoruz. Depreme dayanıklılık testi ücretleri de binanın yüksekliği ve özelliğine göre 20 bin TL'den başlayıp 100 bin TL'ye kadar çıkabiliyor.”