Apple, Microsoft, Nike ve Google’ın yeni merkezi: Küresel markalar Vietnam’ı keşfetti
ABD ile Çin arasındaki sıkıntılar 100 milyon nüfuslu Vietnam’ın yıldızını patlatıyor. Üretiminin bir bölümünü Hindistan’a kaydıran Apple, Vietnam’da da üretim yapma kararı aldı. Adidas, Nike gibi spor markaları Vietnam’da üretim yaparken şimdi Microsoft, Google gibi devler de üretim üssü kuruyor.
İBRAHİM AÇAR
2000 yılından bu yana, Vietnam'ın GSYİH’sı, yılda ortalama %6,2 ile Çin dışındaki herhangi bir Asya ülkesinden daha hızlı büyüdü. Bunun nedeni büyük yabancı firmaların sürüler halinde bu ülkeye gelmesi oldu. The Economist’teki habere göre, Nike ve Adidas gibi düşük vasıflı işgücü arayan giyim üreticileriyle başlayan hareketlilik, elektronikte bir patlamaya dönüştü. 2020'de elektronik, Vietnam'ın mal ihracatının %38'ini oluştururken, 2010'da çok daha küçük bir pastanın %14'ünü oluşturuyordu.
Bu gelişmenin nedeni Amerika ve Çin arasında 2018'de başlayan ticaret savaşı oldu. 2019'da Vietnam, Çin'den diğer düşük maliyetli Asya ülkelerine taşınan 31 milyar dolarlık Amerikan ithalatının neredeyse yarısını üretti.
FOXCONN BÜYÜK FABRİKALAR KURUYOR
Buna süper güçler arasındaki artan jeopolitik gerilimleri, Çin'in külfetli pandemik kısıtlamalarını ve artan işgücü maliyetlerini ekleyin ve birçok büyük firmanın neden Vietnam'a yöneldiğini görmek kolay. Apple'ın en büyük tedarikçileri, Apple Watch'ları, MacBook'ları ve diğer cihazları üreten Foxconn ve Pegatron, Vietnam'da büyük fabrikalar kuruyor ve ülkenin en büyük işverenleri arasına katılmaya hazır görünüyorlar. Üretim parçalarını Çin'den Vietnam'a taşıyan diğer büyük isimler arasında Dell ve HP (dizüstü bilgisayarlar), Google (telefonlar) ve Microsoft (oyun konsolları) yer alıyor.
Vietnam'ın lehine çalışan birçok şey var. Çin yaşlanırken, Vietnam genç nüfusuyla avantajlı durumda. Ülke, çok sayıda ulusal pazara daha kolay erişim sağlayan bir düzineden fazla serbest ticaret anlaşmasının üyesi. Siyasi liderleri de covid-19 konusunda Çin'den daha az korkak. Vietnam, Mart ayında sınırlarını tamamen yeniden açtı. Çin, giriş için birçok engeli elinde tutuyor.
Gelecek yıl Samsung, başkent Hanoi'de bir araştırma tesisi açacak. Ayrıca ülkede yarı iletken fabrikaları kurmayı düşünüyor. Mayıs ayında Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Washington'da Başkan Joe Biden ile bir zirve için diğer Güneydoğu Asya ülkelerinin liderlerine katıldı. Ancak seyahati Apple, Google ve Intel'in Silikon Vadisi genel merkezine uğramak için de kullandı. Bu ziyaretler yeni yatırımların önünü açacak gibi görünüyor.