Aşı orucu bozar mı? Teravih kılınmasa olur mu? Deizmin kaynağı ne?

Son iki yıldır pandemi gölgesinde nefs terbiyesinde İslam alemi. 

Ramazan ayı ile başlayan tatlı telaş, kısıtlamalar ve tedbirlerle bir başka hale bürünmüş durumda.

Geçtiğimiz yıllardan çok daha sade iftar sofraları. Toplu iftar ve sahurlar yapılamıyor. Sokaklara kurulan masalar da yok. 

Ramazan ayının başladığı ilk günlere ise aşı orucu bozar mı bozmaz mı sorusu ile teravih evde mi camide mi kılınırsa doğru olur sorusuna yanıt aradı Müslümanlar. 

İlki için Diyanet İşleri Başkanlığı ‘bozmaz’ fetvasını verdi. İkincisi ise ‘teravih evde kılınacak’ kararı ile yanıtını buldu. Ancak birçok islam alimine göre aşının orucu bozacağı kesin. Ve yine birçok çevreye göre teravih cemaatle ve camide kılınırsa makbul. 

İslam dünyasını ilgilendiren, tartışma ve polemik konusu olan başka meseleler de var. 

Hülya Okur bu meseleleri ilahiyatçı Emre Dorman ile konuştu. Okur sordu, Dorman samimiyetle yanıtladı. 

İşte Okur ile Dorman’ın gerçekleştirdiği röportajdan öne çıkan bazı başlıklar…

“Doğru olan şeyin peşinden gidiyorum” 

“Dini konularda doğru bildiğimiz yanlışlarla karşılaşıyoruz”

“Geleneksel din anlayışı Kur’an’da ve peygamberin hayatında yok” 

“Dini faaliyetlerden para kabul etmiyoruz” 

“Muhatabınız ön yargılı ve sabit fikirli olmamalı” 

“Doğru bildiğimiz yanlışları terk etmek kolay değil”

“İnsanlar çoğunluğu esas alıyorlar”

“15-16 yaşlarında Kur'an-ı Kerim’i okuduğumda dinimi tanıdım”

“Kur’an-ı Kerim’in ortaya koyduğu din, çocukluğumuzdan beri anlatılan dinden çok farklı”

“Kur’an’ın Rahman ve Rahim ismiyle başlaması sevgi ve merhamet dilinin hakim olduğunun göstergesi”

“Zihinlerimizde Allah şiddetin timsali gibi bir algı oluştu”

“Kur'an’ın anlaşılmayacağına dair ön yargımız var”

“Sorulacağımız kitabı anlayabiliyor olmamız gerekir” 

“Kur'an Allah’tan geldi ama muhatabı insandır”

“Kur'an’ı anlayanlardan öğreneyim demek işin kolayına kaçmaktır”

“Dinin kültürü, dinin kendisinin önüne geçmiş bir türlü ulaşamıyoruz”

“1000 yıldan fazla içtihat kapısı kapatılmış”

“Din deforme olmamıştır ki reforma ihtiyaç duysun”

“Anlayışımızın, algımızın reforma ihtiyacı var” 

“Amacımız geçmişteki bilgilerin Kur'an’a uygunluğunu ortaya koymak” 

“İslamı her türlü örf, adetten ayırmak gerekir”

“İslamın evrensel olabilmesi için tüm insanlığa, kültürlere hitap edebiliyor olması gerekir”

“Din ile kültürü ayırmazsak kültürü din kılarız”

“Peygamberimiz hayattayken bile Allah’a din öğretmeye çalışan insanlar vardı” 

“Peygamberimiz adına çok fazla şey öğretilmiş, uydurulmuş”

“Müşrikler de inananlar gibi giyiniyordu, sakal bırakıyordu”

“Herkes dinde tekelcilik yapmaya çalışıyor”

“Müslümanları çıkartırsanız ortada inanacak kimse kalmaz” 

“Bize bakarak İslam’ı yargılamayın çünkü biz hata yapabiliriz”

“İslam’ın ölçüsü Kur'an’dır”

“Peygambersiz bir din anlayışı mümkün değil”

“Peygamberimize yeten Kur'an, niye Müslümanlara yetmiyor?”

“Hangi söz Peygamberimize aittir ayrımı yapmak için peygamberden 300 yıl sonra yazılan kitaplar bizi hataya düşürüyor”

“Allah’ın Resulü, Allah’ın ayetlerine aykırı bir şey söylemez”

“Peygamber hüküm değiştirir derseniz elçi konumundan çıkartır, ortağı kılarsınız” 

“Din adına gerekli olan her şey Kur'an’da yazar”

“Kur'an’da her şeyin yazılı olduğu iddiasında değiliz” 

“Allah’ın Kur'an’da açıklamadığı her şey din dışı şeylerdir” 

“Kur'an ilk sıradadır ama etki açısından hükmü yok gibidir” 

“Din adına yapılan Kur'an’ın ne dediğinden çok, ne anladığındır”

“İslam’da hiç bir dini kurum, otorite, din adamı yoktur”

“Dini sevinli göstermeye çalışıyorsunuz, diyorlar” 

“Allah insanlara inanma, inanmama özgürlüğü tanıyor”

“Gayrimüslim bir aileden dünyaya geleni Müslüman olmaya zorlayamıyorsun, Müslüman bir ailede dünyaya gelse zorluyorsun”

“Kimseye gelin benden din öğrenin, ben sizi kurtaracağım, demiyorum”

“Burada ne sürü var, ne biz koyunuz, kurduz”

“Bir cemaate, tarikate bağlı olmak gerekmez”

“Dini yumuşatmak veya olduğundan farklı göstermek gibi bir derdim yok”

“Gençleri her yaptığınız şey günah diye korkutmuşlar”

“Deizm batı kaynaklı bir anlayış”

“İslam’daki deizm, İslam’ın bilinmemesinden kaynaklı”

“İnternette dünya hayatının ışıltısına çeken bir propaganda var”

“İnsanlar kendinden dolayı dinden uzaklaştığını kabul etmek istemez, bahane arar”

“İnançsız insanların yaşam hakkını elinden alırsanız daha dindar yapmazsınız”

“Deiste, ateiste saygı duymak onu onaylamak demek değildir”

“İnsanları inançlarıyla ayırt edersek toplumda kaos çıkar”

“Kur'an’da eşcinsellik yasak edildi”

“Dini hassasiyeti olan bir eşcinsel bunu fiili yaşamayarak, imtihan olduğunu düşünerek kendini korumalı”

“Eşcinsellerin yaşam hakkı elinden alınmaz ama bireysel olarak mesafe konulabilir”

“Teravih namazı diye farz kılınmış bir namaz yoktur”

“Peygamberimizin camide bir kaç kez ilave namaz kıldığı, insanlar örnek alınca terk ettiği, sonra kendi evinde nafile namazlar kıldığı anlatılar var”

“Teravih namazı gibi alışkanlığımız var”

“Müslüman isterse teravih namazına katılır, istemezse katılmaz”

“Teravih namazı dinin emri değildir”

“Aşının orucu bozmayacağı kanaatindeyim”

“Sen kendine hakim olamıyorken hangi orucu tutacaksın?”

“İnsanlığımızı ne bozar? sorusu sorulduğu andan itibaren bir şeyler düzelmeye başlayabilir”

“Gündemimize yalan söylemek, haksızlık etmek orucu bozar mı gelmelidir” 

“Yalan, kalp kırmak teknik olarak orucu bozmaz ama insanlığımızı bozar” 

“Asıl sormamız gereken, insanlığımızı ne bozar, olmalıdır” 

“Ben hiç bir zaman önümde yemek yiyen insandan rahatsız olmadım”

“İbadet samimiyettir”

“Bir Müslümanın ramazan ayı oruçlu geçer”

“Asıl espiri orucun da bizi tutmasıdır”

“Namaz kötülüklerden alı koyar deniyor, hayır, nasıl alıkoyacak? 

“Tuttuğunuz oruç sizi tutmuyorsa, başkalarına zarar veriyorsanız, tutma kardeşim”

“Kur'an bilimsel bilgi vermiyor”

“Kur'an, bine yakın ayette dikkatlerimizi dış dünyaya yönlendiriyor” 

“Kur'an bizi Allah’ın sanatına tanıklığa çağırır”

“Bilimi yapacak olan insandır, Kur'an değildir”

“İnanmak ve inanmamanın psikolojik etkenleri de var”

“Allah’ın razı olduğu inanç, delillerini ortaya koyabileceği bir inançtır”

“Şimdi ki gençler Allah’a inanmak için bilimden deliller isteyecektir” 

“Allah’ın parmak izini evrenin ayetlerini incelediğimiz zaman görürüz” 

“Din, felsefe ve bilimin uyumu varoluşsal sorulara açık cevaplar verir” 

“Bir bilim insanı doğayı incelediği zaman Allah’ın varlığına inanacak diye bir şey yok”

“Pozitif bilimlerde eğitim alanlar Allah’ı referans görmüyor” 

“Bilimsel verilerle bir yaratıcının olması gerektiği kanaatine erişen bir çok bilim insanı var”

“İnsanlar Allah’a inancını bilim yapmaya engel görmemişler”

“Seküler eğitimden geçenler, Allah’ı referans görmedikleri için sadece olgulara inanıyorlar”

“Bilimde derinleşmek insanı Allah’a ulaştırır”

“DNA, RNA’nın tesadüfen oluşacağını düşünebilir misiniz?” 

“Bazı bilim insanları için ateist ön kabul, bilimsel faaliyetleri de bu gözle değerlendiriyor” 

“Bilim insanları şu anda bilmiyoruz ama ileride bilim bunu açıklayacak diye topu taca atıyor” 

“Yer yüzündeki afetleri Allah’ın insanları cezalandırması gibi değerlendirmek haksızlık olur”