Avrupa, Azerbaycan'dan daha fazla doğalgaz istiyor ama öncelik Türkiye'nin
Avrupa ülkeleri Rusya'dan gelen doğalgazın kesilmesi ihtimaline karşı harekete geçerek Azerbaycan'dan daha fazla gaz almak için iyi niyet anlaşması imzaladı. İyi niyet anlaşması ile mevcut doğalgaz kapasitesinin iki katına çıkarılması hedefleniyor. Ancak TANAP için Azerbaycan ile Türkiye arasında imzalanan anlaşmaya göre, ek kapasite için kullanım hakkı Türkiye'ye tanınıyor.
Avrupa, Azerbaycan'dan alınan doğalgazı iki katına çıkarmayı planlıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Komisyonunun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, dün Azerbaycan'dan doğalgaz alımını artırmak ve mevcut kapasiteyi iki katına çıkarmak için iyi niyet anlaşması imzaladı.
Von der Leyen, dün yaptığı açıklamada, "AB, daha güvenilir enerji" tedarikçilerine yöneliyor." ifadelerini kullanarak Avrupa'nın, Rus gazını ikame edecek çalışmaları sürdüreceğini belirtmişti.
AZERBAYCAN GAZINDA ÖNCELİK TÜRKİYE'DE
Ancak, Trans Anadolu Doğazgaz Boru Hattı (TANAP) için Türkiye ile Azerbaycan arasında 2012 yılı 26 Haziran'da imzalanan anlaşmanın 7. maddesinin 8 ve 9. fıkralarına göre, boru hattındaki ek kapasitede ilk kullanım hakkı Türkiye'ye tanınıyor.
Söz konusu fıkralarda, "Devletler, yıllık on altı (16) milyar metreküp başlangıç hacminin üzerindeki, Azerbaycan Cumhuriyeti’ne ait ve TANAP sisteminden taşınması planlanan tüm doğalgazı öncelikle Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki alıcılara teklif edileceğini kabul ederler. TANAP sisteminin yıllık otuz iki (32) milyar metreküplük başlangıç kapasitesinin üzerine genişletilmesi devletlerin karşılıklı anlaşmasına tabi olacaktır." ifadeleri yer alıyor.
AVRUPA'NIN TÜRKİYE'DEN ONAY ALMASI GEREKİYOR
Buna göre, Avrupa'nın almak istediği ek doğalgaz ve faydalanmak istediği kapasite için önce Türkiye ile anlaşılması ve Ankara'nın buna onay vermesi gerekiyor.
Toplam 1,3 trilyon metreküp kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahip Azerbaycan'dan Avrupa'ya gönderilen gazın artırılması için ek yatırımlara ihtiyaç duyuluyor.
Güney Gaz Koridoru kapsamında inşa edilen TANAP'ın Avrupa ayağı olan TANAP'ın yıllık kapasitesi 10 milyar metreküp olarak hesaplanıyor. Bu boru hattının kapasitesinin iki kat artırılması planlanıyor.
AVRUPA, GÜNEY KORİDORUNDA KAPASİTE ARTIŞI İSTİYOR
Rusya'dan yılda yaklaşık 155 milyar metreküp doğalgaz satın alan Avrupa'nın Azerbaycan'dan "çok daha fazla" gaz satın alması durumunda kayda değer bir ikame söz konusu olabiliyor.
Avrupa, Güney Gaz Koridoru'nda kapasite artışı istiyor ve bu kapsamda TAP'ın kapasitesinin 10 milyar metreküpten 20 milyar metreküpe çıkarılması teknik olarak mümkün görünüyor.