Bir önceki yazımızda bağış ve yardımların vergi matrahından indirimine yer vermiştik. Bu yazımızda ise bağış ve yardımlarda Katma Değer Vergisi (KDV) ve bağış ve yardımların matrahtan indirilmesi için dikkat edilmesi gereken diğer hususlara yer vereceğiz.
BAĞIŞ VE YARDIMLARDA KDV
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/2-b maddesine göre kanunun 17/1 inci maddesinde sayılan, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, döner sermayeli kuruluşlara, kanunla ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, siyasî partiler ve sendikalara, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıklarına, kamu menfaatine yararlı derneklere, tarımsal amaçlı kooperatiflere ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara bedelsiz olarak yapılan insani, dini ve sosyal amaçlı her türlü mal teslimi ve hizmet ifalarının katma değer vergisinden istisna olacağı belirtilmiştir.
KDV istisnası için Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunda belirtilen türden bir üst sınırı bulunmamaktadır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus,
-Bağış, kanun maddesinde sayılan kurum ve kuruluşlara yapılmalıdır.
- Teslim veya hizmet bedelsiz olmalıdır.
Yapılan bağışın ilgili kurum ve kuruluş tarafından nasıl ve hangi amaçla kullanılacağının önemi yoktur.
Ayrıca fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi de katma değer vergisinden istisna olacağı aynı bentte belirtilmiştir.
Ek olarak 7104 Nolu Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 4. maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanunun 13. maddesine aşağıdaki k bendi eklenmiş ve aşağıdaki teslim ve hizmetler KDV’den müstesna edilmiştir.
“k) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet İşleri Başkanlığı denetimine tabi yaygın din eğitimi verilen tesisler, Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetler”
Bu bende göre yukarıda sayılan yerlere bağış yapacak kimselere yapılan teslim ve hizmetler KDV’den müstesna edilecek ve ilgili belgelerde KDV hesaplanmayacaktır.
Bu bent hükmü 01.06.2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/k maddesinde, belirli kurumlara okul, ibadethane ve diğerlerinin inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslimler istisna (tam istisna) kapsamına alınmıştır. Bu tür teslimler 01.06.2018 tarihinden itibaren istisna olup KDV’si de iadeye konu edilebilecektir.
Katma Değer Vergisi Kanunun 32 nci maddesinin verdiği yetkiye istinaden Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 19 Seri No.lu Tebliğ ile bu iadenin esasları belirlemiştir.
KDV Kanunu 30. maddesi olan “İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi”nin birinci fıkrasının a bendine aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiş olup, 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu hüküm;
“Aşağıdaki vergiler mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez:
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası (Bu Kanunun 17 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b), (c) ve (d) bentleri ile (4) numaralı fıkrasının (ı) ve (ö) bentleri uyarınca katma değer vergisinden istisna edilen işlemler hariç) ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi” şeklinde düzenlenmiştir.
Bu değişikliğe göre de, 30. maddede sayılan indirilemeyecek katma değer vergilerine bir istisna getirilmiş, 17/2; b ve c bentlerinde bulunan bağış ve yardım çerçevesinde ilgili KDV’lerin indirileceği hüküm altına alınmıştır.
Özetle, 01 Ocak 2019 tarihinden sonraki bağışlara konu olan mal ve hizmetlerin alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi ise indirim konusu yapılabilecektir.
BAĞIŞ VE YARDIMLARIN VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİLMESİNDE DİKKAT EDİLECEK DİĞER HUSUSLAR
Bağış ve yardımların matrahtan indirilmesi için dikkat edilmesi gereken diğer hususlar özetle şöyledir.
-Makbuz karşılığı olması,
-Karşılıksız yapılması,
-Sadece ilgili dönem kazancından indirilmesi,
-Beyannamede ayrıca gösterilmesi gerekmektedir.
Bağış ve yardımlar, gelir/kurumlar vergisi beyannamesinde Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak dikkate alınmalıdır. Kazanç bulunması halinde ise, beyanname üzerinde indirim konusu yapılması gerekmektedir. Kazançtan indirilemeyen kısım diğer yıla nakledilememektedir.
Gelir/Kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımların tutarı, o yıla ait gelir veya kurum kazancının %5’i ile sınırlıdır. Bahsi geçen yüzde 5’lik indirim için üst sınır hesaplamasında kullanılacak kurum kazancı, zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço kârı - (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.
Bağış ve yardım yabancı para cinsinden yapılmış ise, yardımın yapıldığı tarihteki Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan TL tutarı dikkate alınmalıdır.
Bağış ve yardım ayni olarak yapıldıysa malın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri dikkate alınacak, eğer bu bedeller yok ise takdir komisyonuna başvurulması gerekecektir.
Bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kuruluş tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması gerekmektedir.
Nakdi bağış, makbuz karşılığında ya da bu amaçla bankalarda açtırılan hesaplara yatırıldığına ilişkin banka dekontlarıyla belgelendirilmesi şartıyla gelir veya kurum kazancından indirilebilir.
HAS SÖZ
Servetlerini [Allah rızası için] gece ve gündüz, gizlice ve açıkça harcayanlar, mükafatlarını Allah katında göreceklerdir.
Onlara korku yoktur, üzüntü de çekmezler.
(Bakara Suresi 274. Ayet)