Batı’ya yüz çeviren Arjantin yönünü BRICS topluluğuna döndü
Yüksek enflasyonla boğuşan Arjantin, uzun süredir devam ettirdiği Batı yanlısı tutumunu değiştirdi. Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei, seçim kampanyasında Çin ve Brezilya gibi ülkelerle “komünistlerle anlaşma yapmayacağını” söyleyerek sert bir tutum sergilerken, G20 Zirvesi’nde farklı bir yaklaşım sergiledi. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile el sıkışarak ticareti artırma sözü veren Milei, bir gün önce Brezilya’ya Arjantin doğalgazı ihraç etmek için bir anlaşma imzaladı.
Değişen bu politika, “Milei çöküşe geçen Batı’dan hayır gelmeyeceğini anladı, yönünü BRICS’e çevirdi. Kendisi yönetime gelince ilk iş olarak Arjantin’in BRICS’e girişini engellemişti. Neoliberal ortodoks politikalarla ekonomisi batırılan Arjantin’in düze çıkışında BRICS’in büyük katkısı olur” yorumu yapıldı.
Türkiye ile benzer enflasyonist sürece giren ancak çok daha yüksek enflasyona maruz kalan Arjantin, son yıllarda enflasyon konusunda da önemli başarılara imza atmaya başladı.
Milei, seçim sürecinde Çin ve Brezilya liderlerini “katil” ve “hırsız” olarak nitelendirmişti. Ancak G20 Zirvesi’nde, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın ev sahipliğindeki ortak deklarasyonu imzaladı. Associated Press'in haberine göre bu hareket, önceki sert çıkışlarının aksine daha pragmatik bir çizgiye geçtiğinin göstergesi olarak değerlendirildi.
Zirveye katılan eleştirmenler, Milei’yi “sabote edici” olarak nitelendirirken, destekçileri onu “yeni dünya düzensizliğinin lideri” olarak övdü. Ancak uluslararası baskılar, Milei’yi G20’nin ortak metnini kabul etmeye yönlendirdi.
Çin ile sıcak temas
Milei, G20 Zirvesi’nde Xi Jinping ile ilk kez bir araya geldi. Liderler, ticari ve finansal bağları güçlendirme konusunda mutabık kaldı. Arjantin’in başlıca tarım ürünleri ihracatçısı olarak Çin’le olan ticari ilişkilerinin bozulmaması gerektiği mesajı verildi. Çin, Arjantin’in döviz rezervlerini artırmak için milyarlarca dolarlık para takas anlaşmasını geçtiğimiz Haziran ayında yeniden başlatmıştı.
Çin’in Arjantin’deki stratejik varlıkları arasında lityum madenleri ve Patagonya’da bir uzay istasyonu bulunuyor. Eski Dışişleri Bakanı Diana Mondino, bu yıl Çin’le ilişkileri düzeltmek için önemli bir ziyaret gerçekleştirmişti. Ancak Mondino, Milei’nin hükümetteki değişiklikleri sırasında görevden alındı.
Brezilya ile doğalgaz anlaşması
Pazartesi günü, Arjantin Ekonomi Bakanı Luis Caputo ve Brezilya Enerji Bakanı Alexandre Silveira, Arjantin’in Vaca Muerta sahasından Brezilya’ya doğalgaz ihracatı için bir mutabakat zaptı imzaladı. Bu anlaşma, nakit sıkıntısı çeken Arjantin için önemli bir gelir kaynağı olarak görülüyor. Beş yıl boyunca Brezilya’ya 30 milyon metreküp doğalgaz taşınması planlanıyor.
Ancak Milei ve Lula arasındaki gerginlik, anlaşmayı gölgeledi. İki liderin G20 Zirvesi’ndeki fotoğraflarında aralarındaki soğukluk açıkça gözlemlendi.
Milei’nin dış politikası, seçim kampanyasında sergilediği sert söylemlerle uluslararası izolasyon riski yaratıyor. Milei, İspanya ve Kolombiya gibi ticaret ortaklarının solcu liderlerine yönelik sert eleştirilerde bulunmuş ve ilişkileri germişti. Uzmanlar, ABD’de Donald Trump’ın yeniden seçilmesinin Milei gibi aşırı sağcı liderleri cesaretlendirdiğini ifade ediyor.
BM ile gerilim ve G20’de yalnızlık
Arjantin, BM’nin Lübnan’ın güneyinde faaliyet gösteren barış gücü misyonundan askerlerini çekme kararı aldı. Bu karar, İsrail’in uzun süredir talep ettiği bir adımdı. Ancak, diğer 47 ülkenin askerlerini geri çekmeyi düşünmediği belirtiliyor.