Bilgisayarınızın verimli çalışması ve genel sistem performansını artırmak için, bilgisayar temizliği ve uygun hava akışını sağlama konularında atılacak adımlar oldukça kritiktir. Peki, Bilgisayar CPU'su nasıl soğutulur? CPU'yu soğutmak için neler yapmak gerekir?
BİLGİSAYAR CPU'SU NASIL SOĞUTULUR?
Eğer hala rahatsız edici derecede yüksek sesle çalışan fanlar varsa, termal macununuzu değiştirmeniz gerekip gerekmediğini düşünün. Herhangi bir CPU aşırı hızını devre dışı bırakmak ve undervolting seçeneğini tercih etmek de oldukça etkili olacaktır.
Bazı CPU'lar aşırı ısınarak termal throttling noktasına gelebilir. Bu tür aşırı durumlarda bilgisayarınızın soğutma sistemini yükseltmeyi düşünmelisiniz.
CPU Kullanımını Düşürme/Sınırlama
Cevapsız programlar veya kötü amaçlı yazılımlar, maksimum CPU kullanımına neden olarak yüksek sıcaklıklara yol açabilir. Bu durumlarda görev yöneticisi aracılığıyla programı sonlandırın ve bilgisayarınızı kötü amaçlı yazılımlara karşı tarayın. Bu, CPU kullanımını düşürmeye yardımcı olacaktır.
Bazen yüksek CPU kullanımı, gerçekten işlemci yoğun bir programdan kaynaklanır. Ya da dizüstü bilgisayarlar üzerinde yüksek CPU kullanımı endişe verici derecede yüksek sıcaklıklara yol açabilir. Bu durumlarda CPU kullanımına sert bir sınırlama getirebilirsiniz.
- Win + R tuşlarına basın ve powercfg.cpl yazın.
- Plan ayarlarını değiştir > Gelişmiş güç ayarlarını değiştir'e tıklayın.
- İşlemci Güç Yönetimi'ni genişletin.
- Maksimum İşlemci Durumu'nu 99% olarak ayarlayın ve uygulayın.
99%, CPU'nuzun turbo/boost modunu devre dışı bırakacaktır. Örneğin, benim Ryzen 5600'üm, 4.4GHz boost hızına ulaşmak yerine 3.5GHz temel hıza sınırlanacaktır.
Bu, sıcaklıkta önemli bir düşüşe (10-15°C) yol açar, ancak bunun bir bedeli olarak performansta bir düşüşle gelir.
Bazı oyunlarda sadece 1-2 FPS fark olabilir, diğer programlar ise önemli ölçüde etkilenebilir. Sonuçta, bu çözümün sizin için doğru olup olmadığını anlamak için bunu denemeniz gerekecektir.
Overclock Kaldırma / CPU'yu Undervolt Etme
Overclock, daha yüksek voltajlar aracılığıyla daha yüksek saat hızlarını mümkün kılar (bu da daha yüksek sıcaklıklara neden olur). CPU'nuzu overclock ettiyseniz, overclock'u azaltarak veya kaldırarak başlayın.
Overclock devre dışı bırakıldığında sıcaklıklar hala yüksekse, CPU'nuzu undervolt etmeyi düşünün. CPU'nuz için performansı düşürmeden en düşük stabil voltajı bulmaya çalışacaksınız.
Prime95 işkence testleri ve yoğun oyun sırasında zirve CPU sıcaklığı, 85°C'den 70°C'nin altına düştü. En güzel kısmı, bu büyük sıcaklık düşüşünün CPU performansına hiçbir zarar vermeden gerçekleşmiş olması.
Dizüstü bilgisayarlar üzerinde BIOS overclock genellikle mümkün değildir. Bunun yerine, Intel XTU veya AMD Ryzen Master gibi araçları kullanmanız gerekecek. Eğer bunlar modelinizde desteklenmiyorsa, Throttlestop gibi güvenilir üçüncü taraf seçeneklerine göz atabilirsiniz.
Hava Akışını Optimize Etme
Hava akışı genel PC sıcaklığını etkiler, bu da CPU sıcaklığını etkiler. Dizüstü bilgisayarların hava akışı basittir.
- Toz birikimine eğilimli yüzeylere (örneğin yatak veya yastık gibi) koymayın.
- İdeal olarak, bir dizüstü bilgisayar soğutma pedi kullanın.
- Ve ara sıra, hava girişlerini tıkamamak için vantilatörleri temizleyin.
Masaüstü bilgisayarlar biraz daha çaba gerektirir.
- Kasanın hava akışının önemli ölçüde etkilendiği kapalı bir yerde olmadığından emin olun.
- Kasa form faktörüne göre yeterli sayıda kasa fanınız olduğundan emin olun. Örneğin, ATX kasaların 3 ila 6 fanı olmalıdır.
- Kasa fanlarının doğru konumlandığından emin olun. Soğuk havayı ön/alt kısımdan emmeli ve sıcak havayı arkadan/üstten atmalıdırlar.
- Genellikle kasa yan kapağını açmak da sıcaklıkları düşürecektir. Ancak bunun her zaman pratik olmadığı faktörlerden dolayı, örneğin toz birikimi ve oda sıcaklığı gibi.
Kablo düzeni bir dereceye kadar önemlidir. Eğer kablolar hava akışını engelleyecek kadar karışıksa, biraz zaman ayırıp onları düzenlemeniz gerekecektir.
CPU'yu Temizleme
Termal pasta kurudukça, soğutucunun ısı emici levhası ile CPU'nun IHS'si arasında mikroskobik hava cepleri oluşur. Bu, ısıyı yayabilen miktarı ciddi şekilde azaltır. Bu durum, kirli CPU soğutucularında (biriken toz tabakası bir izolasyon etkisine neden olur) daha da kötüleşir.
Bu nedenlerle, CPU ve soğutucuyu temizlemek ve termal pastayı değiştirmek, CPU sıcaklığına büyük bir iyileme sağlayabilir. Özetlemek gerekirse,
- Hava soğutucular için, soğutucuyu anakarttan çıkarırsınız. Sonra, fanı ısı emici levhadan ayırarak ayrı ayrı temizlersiniz.
- Özel döngüler için, döngü, radyatör ve su bloğu dahil birçok parçayı temizleyebilirsiniz.
- AIO soğutucular genellikle açılmamalıdır. Bu nedenle, muhtemelen sadece radyatörü ve fanları temizleyebilirsiniz.
Tüm durumlarda, eski termal pastayı CPU'dan temizleyin ve yeni bir tabaka uygulayın.
Aynı tavsiye, dizüstü bilgisayarlar için de geçerlidir. Fanları temizlemek ve belirli aralıklarla termal pastayı yeniden uygulamak, CPU sıcaklığını düşürecektir.
Soğutucuyu Yükselt / Fanları Yükselt
GPU ve anakart sensörleri de yüksek sıcaklıklar bildiriyorsa, daha fazla kasa fanı takmak veya mevcut fanları yükseltmek mantıklı bir yaklaşımdır.
Ancak, overclock yapıyorsanız veya daha üst düzey bir CPU'nuz varsa, CPU muhtemelen aşırı ısınan tek bileşen olacaktır. Bu durumda, stok soğutucular genellikle zayıf halka olacağından, CPU soğutucunuzu yükseltmek daha iyi olacaktır.
Bütçe dostu aftermarket hava soğutucuları, fiyat-performans açısından en iyi değeri sunar. Eğer biraz nakitiniz varsa, yüksek kaliteli hava soğutucuları veya orta seviye AIO'lar mükemmel soğutma yetenekleri sunar. Eğer biraz fazla harcamak istiyorsanız, özel döngüler, CPU'nuzun yanı sıra CPU gibi diğer bileşenler için mükemmel soğutma sağlar.