Çocuklarda beslenme bozukluğu nedir? nasıl anlaşılır? kaç türü vardır?

Çocuklarda beslenme bozukluğu nasıl anlaşılır? Çocuklarda yeme ve beslenme bozuklukları sindirim sorunu problemleri, bazı sistemik ya da otoümmin hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabildiği gibi, genellikle psikolojik sorunlara dayanıyor. İşte detaylar...

ÇOCUKLARDA BESLENME BOZUKLUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Yeme ve beslenme bozukluğu ile ilgili ilk akla gelen gençler veya genç yetişkinlerdir, ancak bu durum küçük çocukları da etkileyebilir. 12 yaşın altındaki genç kız ve erkek çocuklarda yeme bozukluğu oranları son yıllarda artmaktadır, bu nedenle ebeveynlerin ve uzmanların bu bozuklukların belirtilerini tanıması ve anlaması önemlidir. Fiziksel büyüme çocukluğun çok önemli bir bileşenidir ve yeme bozuklukları çocuğun vücudunda önemli hasara neden olabilir.

Yeme ve beslenme bozukluklarına neyin neden olduğu tam olarak anlaşılamamıştır, ancak hangi risk faktörlerinin bu duruma etken olduğu tahmin edilebilmektedir. Yeme bozuklukları kalıtsal olabilir. Bu nedenle bozukluğu olan çocuğun ebeveyninin, kardeşinin veya başka bir akrabasının yeme bozukluğu varsa, yeme ve beslenme bozukluğu olmayan bir çocuğa göre 7-12 kat daha fazla olabilir. Kronik hastalık teşhisi konan çocuklar, özellikle insüline bağımlı diyabetes mellitus teşhisi konan çocuklar da daha yüksek risk altındadır. Ayrıca, depresyon, kaygı ve diğer akıl hastalıkları ile mücadele eden çocuklar da risk altında olabilir.

Çocuklarda görülen beslenme ve yeme bozuklukları DSM-4 tanı dizgesine göre 3'e ayrılır.

Bunlar:

1. Pika

Gıda niteliği taşımayan ve tüketilmemesi gereken maddeleri yeme alışkanlığı olarak adlandırılan pika genellikle 12-24 ay arasında başlar. Kağıt, saç, kum, toprak gibi maddeleri yemek, bebeklerde ve çocuklarda sindirim sistemi sorunlarına, kusmaya ve enfeksiyonlara neden olabilir.

2. Ruminasyon bozukluğu

Gıdaların tüketildikten sonra yemek borusundan geri gelerek tekrar ağızda çiğnenerek yutulması olarak tanımlanan ruminasyon bozukluğu, genellikle ek besinlere geçiş sürecinde ortaya çıkar. Ruminasyon bozukluğu mide ile ilgili sorunlara, susuzluğa ya da gelişim geriliğine neden olabilir.

3. Beslenme bozukluğu

En az 4 hafta boyunca, gözle görülür kilo kaybı ya da kilo alımının durmasına eşlik eden huzursuzluk, içe kapanma ve ilgisizlik gibi davranışlar çocuklarda beslenme bozukluğuna işaret eder. Beslenme bozukluğunun uzun süre tedavi edilememesi gelişim geriliğine, sosyal uyum sorunlarına ve fiziksel problemlere neden olabilir.

DSM-4'te yer almayıp psikolojik nedenlerden veya yanlış ana-baba tutumlarının sonucunda oluşan rahatsızlıklarda vardır.

Bunlar:

Post-Travmatik Yeme Bozukluğu

Ağzı hedef alan bir travmanın ardından veya tıbbi girişim sonrasında ortaya çıkar. Büyük çocuklarda yeme bozukluğuna, yemekle ilgili yoğun kaygı, boğulma ve tıkanma korkusu, boğulma ve ölüme ilişkin kâbuslar ve panik duyguları eşlik etmektedir.

Ailede benzer tepkilerin varlığı, çocukta anksiyeteye eğilim olması, geçmişte yaşanmış sorunlar hastalığın ciddiyetini ve seyrini etkiler. Yemeye yönelik korkunun duyarsızlaştırılması için terapiye almak, yeme davranışında değişiklikler planlamak, ayrıca oyun tedavisi, aile tedavisi kullanılır. Dirençli olgularda kilo kaybı ve gelişme geriliği başlarsa ilaç tedavisi kullanılır.

Annede yaygın anksiyete bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk gibi bebeğine kötü bir şey olacağı, tıkanacağı korkularının olması uygun gelişim seviyesine paralel beslenme şekline geçişi engelliyecektir. Katı gıda alımı, kaşık-çatal kullanımı, yemeğe dokunma elleme engellenmeye çalışabilir. Çocuk kadar annenin de tedavi konusunda ele alınması gerekecektir.