Dikkat! Çocuğunuz idrara az çıkıyorsa...

Çocukluk yaşlarında kronik böbrek hastalığının bir bölümü önlenebilir nedenler ile oluştuğu için tüm dünyada ve özellikle ülkemizde önemli bir sağlık sorunu. Çocuklarda görülen kronik böbrek hastalıklarının farklı nedenleri var.
İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefroloji Eğitim Görevlisi Doç. Dr. Önder Yavaşcan kronik böbrek hastalıklarının ve bu hastalığın yol açtığı son dönem böbrek yetmezliğinin ortaya çıkmasında rol alan etkenleri açıklarken “Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları kronik böbrek hastalıklarına neden olabiliyor. Kız çocuklarında yaklaşık yüzde 8, erkek çocuklarındaysa yüzde 2’ye varan oranlarda ortaya çıkan idrar yolu enfeksiyonları, ciddiye alınması gereken en önemli çocuk hastalıkları arasında yer alıyor” dedi.
Yeni doğan döneminde kronik böbrek hastalıklarının genellikle doğumsal nedenlerden kaynaklandığını ve geri dönüşü olmayan böbrek hasarının çoğunlukla doğumdan önce oluştuğunu ifade eden Yavaşcan, “Bebeklerde kronik böbrek hastalıkları ve son dönem böbrek yetmezliği nadir görülmektedir. Ancak bebeğin anne karnındaki 5-6 aylık döneminde gerçekleşen hasar çok şiddetli olur ise anne karnındaki bebeğin böbrekleri tekrar normal fonksiyonunu kazanamayabilir. Çocukların 2 yaşına kadar olan dönemde, son dönem böbrek yetmezliği görülme sıklığının ise yılda milyonda 0,31 olduğu tahmin ediliyor” diye konuştu.

İDRAR MİKTARINDA AZALMA VARSA...

Çocuklarda yaşanan kronik böbrek hastalığı ve onun yolaçtığı son dönem böbrek yetmezliği hakkında bilgi veren Doç. Dr. Önder Yavaşcan, “Çocuklarda hastalığın başlangıç safhasında böbrek hastalıklarının belirtilerinin fark edilmesi zor. İdrar yapma alışkanlıklarında değişme, önceden çiş yapma alışkanlıkları normal olan bir çocuğun gündüz tuvalete yetişememesi, sık geçirilen ateşli idrar yolu enfeksiyonları, sonradan başlayan gece yatağı ıslatma durumlarında tanı konulmaz ise ilerde kronik böbrek hastalığına sebebiyet verecek önemli bir mesane ve idrar yolu hastalığı olabilir. Sinsi bir şekilde ilerleyen kronik böbrek hastalığının sonraki belirtileri; çok idrara çıkma, büyüme geriliği, kemik gelişimi bozukluğu, anormal diş gelişimi, halsizlik, iştahsızlık ve soluk ten rengi şeklindedir. Diyaliz gerektiren son dönem böbrek yetmezliği aşamasında ise bulgular; idrar miktarında azalma, soluk ten rengi, iştahsızlık, kilo alamama, kusma, yüzde ve bacaklarda şişme ve nefes darlığı şeklinde ortaya çıkabiliyor" diye konuştu.

DOĞRU DİYALİZ YÖNTEMİ SEÇİLMELİ

Doç. Dr. Önder Yavaşcan, son dönem böbrek yetmezliği aşamasına gelen çocuklarda diyaliz seçiminin aile ve tedavi ekibinin tercihine bağlı olduğunu, periton diyalizinin çocuk hastalar için ilk tercih olduğunu ancak bazı problemlerin varlığında hemodiyaliz tercih edilmesinin daha doğru olacağını söyledi. Yavaşcan, “Çocuğun hasta psikolojisine girmesini engellemek, okul yaşamında zihin fonksiyonlarının gerilemesini önlemek ve sosyal yaşamının aksamamasını sağlamak amacıyla ‘Ev Hemodiyalizi’nin de önerilen tedaviler arasında yer aldığını belirtmek gerekir” diye konuştu.

BESLENME ÇOK ÖNEMLİ

Kronik böbrek hastalığı ve son dönem böbrek yetmezliğinde olan çocuklarda beslenmenin önemine dikkat çeken Doç. Dr. Önder Yavaşcan, bu çocukların büyümesi ve gelişmesi için besin öğelerinin dikkatli ve düzenli verilmesi gerektiğini, çocuğun böbrekleri çalışmadığı için vücutta biriken zararlı maddelerin atılamaması söz konusu olduğundan beslenmesinde bazı kısıtlamaların söz konusu olacağını belirtti.
Yavaşcan, “Bu dengeyi sağlamak çok ama çok önemlidir. Diyalize giren çocukların diyaliz tedavisi sırasında yediklerine dikkat edilmesi ve çocuğa özel hazırlanan diyet listelerine uyulması gerekir. Örneğin ağızdan alınan sıvılar, tuzlu yiyecekler, fosfor içeriği ve potasyum içeriği yüksek yiyeceklerde kısıtlama yapılması söz konusudur. Günlük kalori gereksinimi 0-1 yaş arası 105-115 kcal/kg, 1-3 yaş arası 1300 kcal, 4-6 yaş arasıysa 2400 kcal olarak düzenlenmelidir” diyerek sözlerini noktaladı.