En az tıbbi ilk yardım kadar önemli! İşte deprem sonrası psikolojik ilkyardım yöntemleri
Yaşanan depremin ardından sadece tıbbı ilkyardımın değil, psikolojik olarak yapılan ilkyardımın da ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. İşte psikolojik ilkyardıma ilişkin tüm detaylar…
Yaşanılan deprem pek çok açıdan farklı şekilde bilgilenmemizi de beraberinde getirdi. Örneğin, pek çok uzman isim deprem sırasında enkaz altından çıkarılan kişiye yapılan tıbbi ilkyardım kadar psikolojik ilkyardımın da ne kadar önemli olduğunu bu süreçte dillendirmeye başladı. İnsan dayanıklılığı kavramı üzerine inşa edilmiş olan psikolojik ilkyardımın kanıtlara dayalı bir yaklaşım olması ise, bilimsel açıdan gerekli olduğunun kanıtı olarak literatürdeki yerini almaya başladı.
Deprem esnasında fizyolojik olarak olduğu kadar, psikolojik olarak da bir yara aldığımız bir gerçek. Bu noktada psikolojik ilkyardım son derece önemli olduğunu savunan uzmanlar, travmatik bir olay olan; doğal afet, halk sağlığı acil durumu ve hatta kişisel bir krizin ardından stres semptomlarını azaltmayı ve sağlıklı bir iyileşmeyi sağlamak için psikolojik yardım yapmanın şart olduğunu defalarca tekrarladı. Peki, psikolojik ilkyardım nasıl yapılır? İşte, detaylar…
GERÇEĞİ ANLATMAK HER ŞEYDEN ÖNEMLİ
Her zaman fiziksel yararlanma kadar görünür olmayan duygusal sıkıntıları atlatmak da hayatın olağan akışında yeniden yer alabilmek için uzmanların önem verdiği konulardan birisi. Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile Savaş Travması Vakfı (WTF), dünya çapındaki insani krizlerde kullanılmak üzere 2011’de psikolojik ilkyardım modelini devreye soktu. Bu modele göre, kişiye ilk olarak duygusal açıdan stabil yaklaşmak gerekiyor. Yani sakin ve sıcak bir ses tonu bu müdahalenin ilk ve en önemli adımlarından. Israrcı olmamayı içeren bu adımı travmaya uğrayan kişinin ihtiyaçlarını öğrenmek ve bu ihtiyaçların giderilmesine yardımcı olmak gerekiyor. Belki de psikolojik ilk yardımın en önemli adımlarından biri olan üçüncü adım ise gerçeği anlatmak. Evet, travma ne kadar büyük olursa olsun gerçeği anlatmak ve tutulamayacak vaatler vermemek gerekiyor.
DESTEKLEMEK YARDIMI KOLAYLAŞTIRIYOR
Deprem sonrasında kişilerin hikayelerini desteklemek de psikolojik ilkyardımın önemli temellerinden birisini oluşturuyor. Bir fikri desteklemiyor olsanız bile karşı tarafın anlaşıldığını hissettirmek için fikirlere karşı çıkmamak çok önemli. Bu noktada uzmanlar, bakmanın yani görmek manasındaki bakmanın, dinlemenin yani etkili bir dinlemenin ve karşıdaki kişiyle bağlantı kurmanın çok önemli düşünüyor. İşin en altın kuralı ise, yardım etmeden önce durumu anlamak ve yardım etme konusunda ısrarcı olmamak.