Enver Paşa kimdir? Ölüm yıl dönümünün 101. yılında Enver Paşa'nın hayatı ve biyografisi!
Enver Paşa kimdir? sorusu Türk milletinin kahramanı Enver Paşa'nın ölümünün 101. yılında araştırılan bir konu oldu. Büyük Türk komutanı ve kahramanı Enver Paşa, 4 Ağustos 1922 tarihinde, Türkistan Türklüğünün özgürlüğü için göğsünü Rus mitralyözüne siper ederek şehit oldu. Kısa, ancak olaylarla dolu hayatı boyunca Balkanlardan Türkistan'a uzanan bir hürriyet mücadelesi verdi. Peki, Enver Paşa kimdir, nasıl şehit oldu, kim öldürdü? 101. ölüm yıl dönümünde Enver Paşa'nın hayatı!
Türkiye ve Türklüğün egemenliği konusunda da büyük önem taşıyan isimlerden olan Enver Paşa'yı 4 Ağustos 2023 yılında saygıyla anıyoruz. Ölümünün 101. yılında Enver Paşa'nın hayatı ve biyografisi merak ediliyor. Peki, Enver Paşa kimdir?
ENVER PAŞA KİMDİR?
Enver Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde önemli bir askeri ve siyasi figürdü. 1881 yılında İstanbul'da doğan Enver Paşa, Osmanlı ordusunda yükseldi ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin (İttihatçılar) etkili bir üyesi oldu. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında, I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında etkili bir liderlik rolü üstlendi. Ancak, savaşın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisinden sonra ülkenin çöküşüne katkıda bulunması nedeniyle tarihçiler arasında tartışmalı bir figür olarak anılmaktadır.
ENVER PAŞA'NIN TAM ADI (TÜRKÇE VE ARAPÇA ADI)
Enver Paşa'nın tam adı Osmanlıca: انور پاشا, Türkçe doğum adı ise İsmail Enver'dir اسماعيل انور
ENVER PAŞA'NIN GENÇLİĞİ
Genç yaşta askeri eğitim alan Enver Paşa, askeri akademiyi başarıyla tamamladıktan sonra subay olarak orduya katıldı. 1908 yılında gerçekleşen Meşrutiyet Devrimi'nde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin üst düzey liderleri arasında yer aldı ve Osmanlı siyasetine etki etmeye başladı. İttihat ve Terakki Cemiyeti, reformist ve milliyetçi düşüncelere dayalı bir siyasi hareketti ve Enver Paşa, İttihatçıların en önemli isimlerinden biri haline geldi.
ENVER PAŞA VE OSMANLI
1913 yılında İkinci Balkan Savaşı'nın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan iç karışıklık döneminde, Enver Paşa ve İttihatçılar, İstanbul'da iktidarı ele geçirerek "Bab-ı Ali Baskını" adı verilen bir darbe gerçekleştirdiler. Bu darbe, Osmanlı hükümetinin daha da otoriterleşmesine ve merkeziyetçi bir yapıya dönüşmesine yol açtı.
I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle birlikte Osmanlı İmparatorluğu, Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yanında savaşa girdi. Enver Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri operasyonlarında önemli bir rol oynadı ve "Enver Paşa Cephesi" olarak bilinen Kafkasya Cephesi'nde komutanlık yaptı. Ancak, bu cephenin başarısızlıkla sonuçlanması ve I. Dünya Savaşı'ndaki genel başarısızlık, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş sürecini hızlandırdı.
Savaşın sona ermesiyle birlikte, Osmanlı İmparatorluğu müttefikleriyle Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak fiilen savaştan çekildi. Enver Paşa ve diğer İttihatçı liderler, işgal altındaki İstanbul'dan kaçarak Almanya'ya sığındılar. Ancak, savaş suçlusu olarak yargılanmamak için Almanya'dan Gürcistan'a geçti.
ENVER PAŞA NASIL ŞEHİT OLDU?
Enver Paşa, Gürcistan'da çeşitli siyasi ve askeri görevlerde bulundu, ancak 1922'de Sovyet Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında hayatını kaybetti. Ölümü hakkında çeşitli spekülasyonlar yapılsa da, resmi kayıtlara göre Rus askerleri tarafından göğsünden aldığı mitralyöz yaralarıyla şehit edildi.
ENVER PAŞA NEREYE DEFNEDİLDİ?
Enver Paşa'nın mezarı, 74 yıl boyunca Ruslardan gizlendi ve 4 Ağustos 1996'da dönemin Türk hükümetinin çabalarıyla İstanbul'a getirilerek Şişli'deki Abide-i Hürriyet Şehitliği'ne defnedildi.
Türkiye'nin tarihinde önemli bir figür olan Enver Paşa, tartışmaların odağında yer almaya devam ediyor. Hem askeri liderliği hem de sanatsal yönüyle dikkat çeken bu kişi, Türk halkının belleğinde özel bir yer edinmiştir.
101. ÖLÜM YIL DÖNÜMÜNDE ENVER PAŞA'NIN ASKERİ HAYATI
Enver Paşa'nın mücadelesi Makedonya Tikveş dağlarında başladı ve Osmanlı Devleti'nin çeşitli cephelerinde devam etti. Çanakkale Zaferi'nde Osmanlı ordularının Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı olarak önemli bir rol oynadı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Türkistan'a geçerek Basmacı Harekatı adı altında Sovyet Kızıl Ordusu'na karşı Türk savaşçılarıyla birlikte direniş örgütledi.
Enver Paşa, sadece askeri bir lider değildi, aynı zamanda bir sanatçı ve ressamdı. Kısa ömründe, sanatsal yönünü savaş ve mücadele dolu hayatına sığdırmayı başardı.
Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde önemli bir siyasi figür olan Enver Paşa, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin önde gelen üyelerindendi. 1913'te gerçekleşen Bâb-ı Âli Baskını ile İttihatçılar iktidarı ele geçirerek Osmanlı hükümetinin daha otoriter bir yapıya dönüşmesine katkıda bulundu. I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Osmanlı İmparatorluğu'nun Almanya ile ittifakını öncülük etti ve Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili olarak askeri politikayı yönetti.
Ancak I. Dünya Savaşı'nın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisinden sonra ülkenin çöküş sürecine katkıda bulunması nedeniyle tarihçiler arasında tartışmalı bir figür olarak kalmıştır.
Enver Paşa, 4 Ağustos 1922'de Türkistan'da, bugünkü Tacikistan'ın Belcivan bölgesindeki Abıderya köyünde karargâhını kurduğu sırada Rus baskınına uğrayarak şehit edildi. Şehit olduğunda 41 yaşındaydı.