Esnaf kuryeye kadro geliyor: Şirketler artık 'Benim çalışanım değil' diyemeyecek
Moto kuryeleri kendi bünyesinde istihdam etmek istemeyen şirketlerin geliştirdikleri “esnaf kurye” modeline çekidüzen verilecek. Tartışılan çözümlerden biri kadrolu kurye sayısını artırmak. Şirketler böylece iş kazası geçiren kuryenin sağlık masrafından sorumlu tutulacak, kurye uyuşturucuyla yakalandığında “Benim çalışanım değil” diyemeyecek.
Koronavirüs salgını sürecinde hızla gelişen e-ticaret firmaları ve bazı marketlerin kendi kurdukları kurye ağı motokurye sisteminde kaosa sebep oldu. Özellikle şirketlerin kuryeleri kendi bünyesinde istihdam etmek istememeleri nedeniyle geliştirdikleri “esnaf kurye” modeli de sıkıntılara yol açtı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu da yaşanan sorunlara çözüm bulmak için harekete geçti. Geçtiğimiz yıllarda kargo ve posta şirketlerine yüzde 10 özmal şartı getirirken, bu durum bazı e-ticaret firmalarınca tepkiyle karşılanmış ve konu Ticaret Bakanlığı’na taşınmıştı.
TAŞERONDAN KADROYA GEÇİŞ
Bakanlığın da onayıyla şirketlere çalıştırdıkları toplam motokurye sayısının yüzde 10’u kadarını kendi bünyelerinde istihdam etme şartı yürürlüğe girmişti.
Türkiye’de 200 bini aşkın motokurye bulunurken, şirketlerin uyguladığı esnaf kurye modeli ile bunların küçük bir bölümü e-ticaret firmalarının kendi çalışanı olarak görev yapıyor. Geri kalanı, kendi şahıs şirketini kurarak “esnaf kurye” adı altında, hizmet verdikleri şirketle iş ortaklığı sözleşmesi imzalayarak taşıdığı kargo sayısı kadar ücret alıyor. Mevcut sistem, şirketlerin çalışanlara karşı sorumluluğunu ortadan kaldırırken, kurye bir iş kazası dahi geçirse hiçbir sorumluluğu bulunmuyor. Edinilen bilgiye göre BTK, sorunun çözümü noktasında ilk etapta uygulanan yüzde 10 “özmal” yani kendi ekipmanını bulundurma ve istihdam şartını artırarak, kadroya geçişi hızlandıracak.
ŞİRKETLERE YASAL SORUMLULUK GELİYOR
Ardından diğer ilgili bakanlıklarla da görüşmeler gerçekleştirilerek bu şirketlerin çalıştırdıkları motokuryelere karşı yasal sorumlu olmaları sağlanacak. Yani şirketler kendisi için çalışan ve iş kazası geçiren bir kuryenin sağlık masraflarından sorumlu olacak. Yeni düzenleme ile şirketler, çalıştırdıkları her kuryeye karşı yasal sorumlu olacaklar.
İKİ TEKER ÜSTÜNDE BİNLERCE KAZA
Salgın döneminde sayıları hızla artan motokuryeler zamanla yarışlarında binlerce kazaya karıştı, bunlardan bazıları ölümle sonuçlandı. Buna göre, ilk koronavirüs vakasının görüldüğü Mart 2020’den Mart 2021 tarihleri arasında motokuryeler yaklaşık 63 bin kazaya karıştı. Bir kuryenin günlük mesaisinde 7-10 kez kaza atlattığı ifade ediliyor.