Halk arasında devlet memurlarının pasaportu olarak bilinen yeşil pasaport, yaklaşık 200’e yakın ülkeye vizesiz seyahat olanağı sağlayan, en az altı ay, en fazla beş yıllık bir pasaport türüdür. Yani yeşil pasaportunuz varsa yurt dışına çıkarken sayfalar dolusu evrak toplayıp vize başvurusu yapmanız, uzun süre ve sonuç beklemeniz gerekmez. Neredeyse İstanbul’dan Ankara’ya gider gibi vizesiz kolayca seyahat edebilirsiniz.
Bahsi geçen pasaporttan aşağıda belirttiğimiz kişiler faydalanmakta idi. Bu kişilere ilave olarak belirli şartları haiz ihracatçıların bu kolaylıktan faydalanma imkanı getirilmiştir. Şartları taşıyan ihracatçılar açısından müjde niteliğinde olup, ülke ekonomimize de olumlu yansıyacağı ve ihracat rakamlarına pozitif tesir edeceği kuşkusuzdur.
YEŞİL PASAPORT NEDİR?
Yeşil (hususi damgalı) pasaportlar;
- Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri,
- Eski bakanlar,
- Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine;
diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.
- Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir.
- İl ve ilçe belediye başkanlarına, görevleri süresince yeşil pasaport verilir.
- Yeşil pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine de aynı nevi pasaport verilir. Yeşil pasaport almaya hakkı bulunduğu sırada vefat edenlerin dul eşlerine başkası ile evlenmemiş ise ayrı neviden pasaport verilmesi mümkündür.
- Yeşil pasaport alabilecek durumda bulunanların ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal engellerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da yeşil pasaport verilir.
- Hak sahibi ebeveynin vefatı durumunda vefat eden ebeveynden dolayı emekli aylığı (yetim maaşı) bağlanan çocuklar iş sahibi olarak değerlendirilmeyip yukarıda belirtilen diğer şartları taşımaları halinde yeşil pasaport verilebilecektir.
YEŞİL PASAPORT ALABİLECEK İHRACATÇILAR
İhracatçılarımızın hepsi bu imkandan maalesef yararlanamayacaktır. İhracatçılara Yeşil Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında 23/03/2017 tarih ve 30016 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Karar ile;
Son üç takvim yılı itibariyle, ilgili her takvim yılında mal ihracatı yapmak şartıyla, ihracatı;
- 1-10 Milyon Dolar arasında olan firmaların 1 (bir),
- 10-25 Milyon Dolar arasında olan firmaların 2 (iki),
- 25-50 Milyon Dolar arasında olan firmaların 3 (üç),
- 50-100 Milyon Dolar arasında olan firmaların (4) dört,
- 100 Milyon Dolar üzeri olan firmaların 5 (beş) yetkilisine yeşil pasaport verilebilecektir.
Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile; Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene karşı işlenen suçlar, zimmet, rüşvet, hırsızlık, sahtecilik, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, kaçakçılık gibi suçlardan mahkum olmamaları kaydıyla iki yıl süreyle (yeşil) hususi damgalı pasaport verilebilecektir.
(Yeşil) hususi damgalı pasaport firma sahibi, ortağı ve çalışanlarına sağlanabilecek olup, eş ve çocukları kapsamayacaktır.
Serbest Bölgede faaliyet gösteren firma yetkilileri de şartları karşılamaları kaydıyla yeşil pasaport alabilecektir.
Yeşil pasaport alabilecek firmalar, yukarıdaki şartlar kapsamında resmi dış ticaret istatistikleri esas alınarak Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
İhracat yapan firmaların sahipleri, ortakları veya çalışanlarına yeşil pasaport verilebilir. Firmanın sahip veya ortaklarının bir tüzel kişi olması halinde bu tüzel kişiliğin sahipleri, ortakları veya çalışanlarına da yeşil pasaport verilebilir.
BAŞVURU NASIL YAPILACAK
Yeşil Pasaport müracaatı İçişleri ve Ekonomi Bakanlığınca müşterek belirlenen talep formu aracılığıyla müracaat formu doldurularak İhracatçı Birliğine sunulacaktır.
İhracatçı Birliği tarafından doğruluğu kontrol edilen form firmanın üyesi olduğu İhracatçı Birliği Yönetim Kurulu Başkanı veya yetkilendireceği Başkan Yardımcısı tarafından imzalanması sonrasında şahsen Bölge Müdürlüklerinin onayına sunulacaktır.
Bölge Müdürlüğünce onaylanan form İl Emniyet Müdürlüğü'ne şahsen başvuru için firma yetkilisine teslim edilecektir.
Yeşil pasaport 2 yıl süre ile geçerli olacaktır.
ŞARTLARIN KAYBEDİLMESİ
Yeşil Pasaport alabilme şartlarını taşımadığı tespit edilen veya şartlardan birini kaybettiği anlaşılan yetkili 15 gün için pasaportunu iade etmekle yükümlüdür.
İade ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edilen firma yetkililerine 10 (on) yıl müddetle yeşil pasaport verilmez.
İhracatçılar için sevinçle karşılanan bu uygulamadan mevcut düzenleme ile sınırlı sayıda yararlanma imkanı vardır. Uygulama hayata geçtikçe limitlerin düşürülerek daha çok ihracatçının bu imkandan faydalanması amacına uygun ve doğru olacaktır.
SON SÖZ
…
Sakın kader deme kaderin üstünde bir kader vardır
Ne yapsalar boş göklerden gelen bir karar vardır
Gün batsa ne olur geceyi onaran bir mimar vardır
Yanmışsam külümden yapılan bir hisar vardır
Yenilgi yenilgi büyüyen bir ZAFER vardır
…
(Sezai KARAKOÇ)