İran ateşle oynuyor: Karabağ zaferi İran’ı tutuşturdu!
Türkiye’nin, kardeş ülke Azerbaycan’a verdiği her destek İran yönetiminin korkulu rüyası haline geldi. Azerbaycan’ın Karabağ zaferi, yapılan havalimanı ve Azerbaycan toprağı olan Nahçıvan ile Azerbaycan arasında karayolu bağlantısının kurulması Ermenistan’dan çok İran’ı korkuttu. Çünkü İran toprakları içinde olan Güney Azerbaycan’da 30 milyon Türk yaşıyor. İran, Karabağ savaşında açıktan Ermenistan’a destek verdi. Son dönemde de Azerbaycan’a yönelik düşmanca tutumunu artırdı.
17 Ekim’de İran devrim muhafızları, İran’la Azerbaycan arasındaki Araz Nehri'ni geçmek için birlikler, zırhlı araçlar, yüzer köprüler ve diğer askeri teçhizatı Azerbaycan sınırına gönderdi.
Azerbaycan'ı tehdit etmek amacıyla Araz nehri bölgesinde başlatılan askeri tatbikat sırasında İran'a ait zırhlı araçların Araz Nehri üzerinden geçişi için yüzer "PMP" köprüler kuruldu, ayrıca topraktan kalıcı bir köprü inşa edildi.
İran televizyonunda, "Burası İran. Bu bir fırtına. Bunu bilsin Azerbaycan” şeklinde yayınlar yapıldı.
İranlı diplomat Ebülfazl Zührevend de, "Türkiye ve Azerbaycanlılar kardeş değil. Dil, çok küçük bir unsurdur, mezhep daha güçlüdür. Azerbaycan kıpırdarsa Bakü’de başını ezeriz. Bizim bölgeye yerleşmemiz gerekir. Biz Siyonik’e (Zengezor’a) yerleşmeliyiz." diye açıklamalar yaptı.
Bütün bunların nedeni aslında çok açık: Kurulan Türk Devletleri Birliği, Türkiye’nin Azerbaycan ile ordusundan tarıma, enerjiden sağlığa kadar her alanda tek devlet olarak hareket etmesi yeni siyasi oluşumların zemini hazırlıyor. Çünkü İran’da 35 milyon Azeri Türkü yaşıyor.
ALİYEV’DEN SERT YANIT GELDİ
Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev de, İran’ın bu tehditlerine karşılık çok ciddi bir yanıt verdi. Aliyev, “Geçen yıl Şuşa'da Şuşa Deklarasyonu'nu imzaladık ve Türkiye ile Azerbaycan resmen müttefik oldu. Her alanda müttefik oldu ve bu halkımız için ciddi bir başarı ve aynı zamanda bölgeye ve dünyaya ciddi bir mesajdır. Çünkü Türkiye-Azerbaycan birliği bölgede çok önemli bir faktör. Bu bir barış ve istikrar faktörüdür. Ancak aynı zamanda birileri yine de bize karşı haksızlık yapmak istiyorsa elbette bu faktörü ciddi olarak düşünmeli. Bu fikirler İran'ın tehditlerine bir cevapdır, çünkü Ermenistan iki yıldır Azerbaycan için bir tehlike kaynağı değil. Bu arada İran aktif şekilde ortalıkta görünmeye devam ediyor. İran bugün Ermenistan'ın sahibi gibi davranmaya çalışıyor. Hatta Azerbaycan nedeniyle bugün Ermenistan ve İran'ın doğal bir müttefik oldukları da açıktır. Azerbaycan da kendi müttefikini seçmiş. Bu seçeneğin de uzun bir ömrü vardır. Şimdi Azerbaycan ve Türkiye bölgenin önde gelen güçleri. Dahası, ittifak konfederasyon şeklinde birleşebilirler ki buna şimdilik gerek yok, "tek millet - iki devlet" formatı daha önemli.
Ben sadece Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yaşayan insanların değil, tüm dünyada yaşayan 50 milyon Azerbaycanlının da başkanıyım."
İran Azerileri kimlerdir?
İran'daki Azeri Türkler, Farsların ardından sayıca İran'ın en büyük etnik grubu olup, 84 milyon nüfusa sahip İran'da 25-30 milyon Azeri Türkünün yaşadığı tahmin ediliyor.
Azerbaycan'daki Azeri Türkü sayısı ise 9 milyonun biraz üzerinde.
İran'daki Azeriler Şii'dir. Yine İran'da Şii olmayan bir Azeri topluluk bulunmamakla birlikte, Şii olmayan İranlı Azeriler kendi kişisel tercihiyle Şiiliği bırakanlardan ibarettir.
İran'daki Farslarda ise genellikle ülkenin güneyinde küçük Sünni topluluklar bulunmaktadır.
İran Azerileri, İran'ın Doğu Azerbaycan, Batı Azerbaycan, Erdebil ve Zencan ostanlarında (eyalet) çoğunluğu oluşturmakta ve bu ostanlara komşu bölgelerde de bolca bulunmaktadırlar. Nüfusu 16 milyonu aşan Tahran'da da 6 milyondan fazla Azeri'nin yaşadığı belirtilmektedir. Bu rakam Tahran'ı İstanbul'un ardından dünyada en çok ana dili Türkçe olan nüfusa sahip şehri yapmaktadır.
İran'daki resmi ideolojiye göre, Azeriler Türk olmayıp İrani bir kavimdir. İran Azerilerinin ezici çoğunluğu ise bu tezi şiddetle reddetmekte ve Türk olduklarını ifade etmektedirler.
Doğu Azerbaycan ostanının merkezi ve İran'ın tarihi başkentlerinden Tebriz, Güney Azerbaycan olarak da isimlendirilen İran Azerilerinin yoğun yaşadığı bölgelerin merkezi sayılıyor.