İSO 500’de halka açılan şirket sayısı 85’e ulaştı
Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarının yer aldığı İSO 500 listesinde sermaye piyasalarında yaşanılan dönüşüm kendini gösterdi. Finansman ihtiyaçlarını bankalardan alınan kredilerle karşılayan Türkiye’nin dev şirketleri yavaş da olsa halka arzı bir finansman aracı olarak görmeye başladı. İSO 500 içindeki halka arz olan şirket sayısı 85’e çıktı. Hala çok düşük olsa da bu oranın hızla artacağı sinyalleri gelmeye başladı. İşte detaylar...
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, şirketlerin büyük kısmının halka arz olmak istediklerini belirterek, “Sanayi şirketlerimizin halka açılmaya dönük ilgisinin 2024’te de sürdüğünü görüyoruz ve bu süreci sanayi firmalarımızın sermaye piyasası araçlarını daha fazla kullanması açısından olumlu buluyoruz” dedi.
İSO, Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu Araştırmasının sonuçlarında ilginç veriler ortaya çıktı. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, üretimden satışların 2023 yılında yüzde 421 artarak 6 trilyon 375 milyar liraya çıktığını belirtti. Ancak, bu büyümenin zayıflayan küresel talep, 6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketleri ve seçimler sonrasında ekonomi politikalarında yaşanan değişim nedeniyle önceki yıla göre gerilediğini ifade etti.
İSO 500’ÜN İHRACATI YÜZDE 29 DÜŞTÜ
Bahçıvan, İSO 500’ün ihracatının 2022 yılına göre yüzde 29 düşüşle 951 milyar dolara gerilediğini, Türkiye sanayi ihracatının ise binde 2 düşüşle 2.456 milyar dolara gerilediğini belirtti. Ayrıca, İSO 500 kuruluşlarının karlılığının da 2023 yılında zayıf kaldığını, faaliyet karının yüzde 397 artarak 937 milyar liraya çıktığını ancak kârlılık oranının yüzde 12.8’den yüzde 12.5’e gerilediğini söyledi. Finansman giderlerinin 2023 yılında yüzde 925 artarak 533 milyar liraya yükseldiğini belirten Bahçıvan, sanayicilerin elde ettiği kârın yarısından fazlasını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldığını vurguladı.
İSO 500’ÜN AKTİF TOPLAMI
Enflasyon düzeltmesi sonrası İSO 500’ün aktif toplamının yüzde 126 artarak 88 trilyon liraya çıktığını ifade eden Bahçıvan, bu artışın büyük kısmının enflasyon düzeltmesinden kaynaklandığını söyledi. Sonuç olarak, İSO 500 araştırması, sanayi sektörünün 2023 yılında zorlu küresel ve yerel ekonomik koşullara rağmen büyümeye devam ettiğini, ancak karlılık ve ihracatta zayıflık yaşadığını ortaya koydu.
HALKA AÇIK ŞİRKET SAYISI 85’E YÜKSELDİ
Sermayenin tabana yayılması ve özellikle sanayi kuruluşlarının kaliteli finansal kaynağa erişimi açısından şirketlerin halka açılmalarının da büyük önem taşıdığını, son yıllarda sanayi kuruluşlarında nitelikli finansmana erişim bağlamında hisselerini halka açma seçeneğini kullanma eğiliminin arttığını ifade eden Erdal Bahçıvan, şöyle devam etti:
* İSO 500 içinde halka açık kuruluşların sayısı 2017-2021 döneminde 65-69 bandında seyrettikten sonra 2022’de 8 adet, 2023’te 12 adet artarak 85’e yükseldi. Böylece İSO 500 içinde halka açık kuruluş sayısı bugüne kadarki en yüksek düzeyine ulaştı.
YÜKSEK ENFLASYONUN AHLAKİ ETKİSİ
2022 yılında ekonomide rasyonaliteden kopuş ve ekonomik uygulamalardaki ‘gel-git’lerin ekonomide yarattığı tahribatın çok konuşulduğuna vurgu yapan Bahçıvan, sözlerini şöyle sürdürdü:
* İSO 500’ün 2023 sonuçlarını bir anlamda ‘finansal istikrardan uzaklaşmanın ilk etkisinin yüksek enflasyon olacağı, enflasyonist bir büyüme yapısının da nitelikli ve sürdürülebilir olamayacağı’ gerçeğini gösteren mikro bir laboratuvar olarak görmeliyiz.
* Artık hepimiz biliyoruz ki yüksek enflasyon şirket bilançolarında geçici bir illüzyon yaratıyor. Zaman geçtikçe gerçeklerle yüzleşiyoruz. İSO 500’ün temel göstergelerinin bize söylediği de bu.
* Bizim reel sektör olarak yaşadıklarımız bir yana; yüksek enflasyonun kamu maliyesi, mali dünya ve hepsinden de önemlisi toplumda yaratmış olduğu hasar büyük. Çünkü enflasyon sadece ekonomik bir hasar değil, sosyolojik, psikolojik ve en önemlisi ahlaki, etik bir etki de yaratıyor.