KAAN gökyüzüne çıktı ortaklık teklifleri havalarda uçuştu
Türkiye, yıllardır eksikliğini çektiğini milli muharip uçak KAAN’ı başarıyla uçurdu. Bunu başaran ender ülkelerden olan Türkiye, şimdi dost ve müttefik ülkelerden ortak üretim için resmi ya da gayrı resmi teklifler almaya başladı. İşte detaylar...
Azerbaycan, geçen yıl KAAN programının resmi üyesi oldu. Anlaşma, KAAN'ın ortak üretim ve geliştirme faaliyetlerine ilişkin işbirliğinin çalışma usul ve esaslarını belirleyecek ve Azerbaycan'ın uçak için alt sistem üretmesinin önünü açacak.
Azerbaycan’ın projeye resmi olarak katılmasının ardından Pakistan, Suudi Arabistan ve Türkiye arasında savunma sanayisinde üretim yapmak için ortaklık kuruldu. Türk savunma sanayisinin “prestij projelerinden olan KAAN beşinci nesil savaş uçağı alanında rakipleriyle boy ölçüşecek güçte. Türk Hava Kuvvetleri, F-35 alamayacağımız anlaşılınca, yeni bir kuvvet planlaması yaparak KAAN’ın tasarımında radikal değişiklikler yaptı. Motorların itki gücü yükseltildi, faydalı yük miktarı artırıldı. Hava üstünlük uçağı olmasının yanında hava-yer görevlerini de yapabilecek bir platform yaratıldı. Gövdesi genişledi, ağırlığı arttı, aviyonikleri güncellendi. Böylece pahalı olmasına rağmen gerçek anlamda bir beşinci nesil jet ortaya çıktı. Şimdilerde Türkiye, bu uçağa yatırım yapabilecek başka ülkeler arıyor.
Örneğin geçen yıl Savunma Sanayii Başkanlığı, KAAN’da kullanılacak turbofan motorun ön tasarım fazı için ihaleye çıktı. İhaleye iki ortaklık teklif verdi. Biri, TEI’nin Ukraynalı Ivchenko Progress ile kurduğu ortaklık; diğeri Kale Grubu’nun İngiliz Rolls-Royce ile kurduğu TAEC Uçak Motor Sanayi A.Ş.
Batılı ülkelerin ilgisi artarken Doğu blokundan da ortaklık niyetleri netleşmeye başladı. Aydınlık Rusya’nın İstanbul Başkonsolosu Andrey Buravov’un, “Bu konuda (KAAN projesi) biz de askeri ve teknik işbirliği geliştirmek istiyoruz. Geçmişte de tekliflerimiz olmuştur. Bu uçaklarla ilgili ortak çalışmaların yürütülmesi de dahil olmak üzere, resmi kurumlarımız ve şirketlerimiz arasında çeşitli seviyelerde çalışmalar da yapıldı. Bizim ilgili şirketlerimiz ve birimlerimiz, birlikte çalışmaya hazır olduklarını bildirdiler. Tabi somut işlerin ilgili şirketler arasında görüşülmesi gerekiyor” dediğini yazdı.
Pakistan ordusu da geçtiğimiz günlerde önemli bir açıklama yapmıştı. Pakistan’ım Ravalpindi şehrinde Genelkurmay Başkanlığı'nda, üç ülkeden üst düzey askeri yetkililerin katıldığı ikinci Üçlü Savunma İşbirliği Toplantısı düzenlendi.
Araştırma ve kalkınma dahil savunma teçhizatları teknolojilerinde muhtemel işbirliklerinin ele alındığı toplantıda, Türkiye, Pakistan ve Suudi Arabistan, üçlü savunma işbirliğini artırmada mutabık kaldı.
Geçen yıl ağustos ayında da, Türkiye’nin Pakistan'la KAAN ortaklığı konusunda müzakerelere başlamayı planladığı haberleri geldi.
Türk Savunma Bakan Yardımcısı Celal Sami Tüfekçi, 2 Ağustos'ta Karaçi'de, kendisi de Türk-Pakistan ortak programı kapsamında geliştirilen yeni Pakistan Donanması gemisinin denize indirilmesi için yaptığı konuşmada, iki ülkenin yakında Pakistan'ın katılımı konusunda görüşmelere başlayacağını söyledi. Tüfekçi, aralarında Pakistan Başbakanı Şehbaz Şerif'in de bulunduğu bir araya gelen ileri gelenlere, "Çok yakında, bu ay içinde Pakistanlı mevkidaşlarımızla Pakistan'ı resmi olarak Kaan ulusal savaş uçağı programımıza dahil etme konusunda görüşeceğiz" dedi.
Tüfekçi, Kaan'ın geliştirilmesine halihazırda 200 civarında Pakistanlı yetkili ve mühendisin yardım ettiğini açıkladı.