Katalonya referandumu olacak mı?

2017 yılında Avrupa'nın temel gündemi birçok ülkede yapılan seçimler oldu. Fransa, Hollanda, İngiltere ve Almanya'da yapılan seçimlerin ardından gözler bu kez İspanya'ya bağlı Katalonya Özerk Bölgesi'nde yapılması planlanan 'bağımsızlık referandumuna' çevrildi. İspanya Hükümeti referandumu engellemek için bütün hamlelerini yaparken Katalonya referandumun gerçekleşmesi için elinden geleni yapıyor. Peki, Katalonya nerede? Katalonya referandumu ile ilgili detayları haberimizde bulabilirsiniz...

KATALONYA REFERANDUMU NE ZAMAN?

İspanya'ya bağlı özerk yönetim Katalonya, yasadışı ilan edilen bağımsızlık referandumu için 1 Ekim’de sandık başına gidiyor. İspanya, Katalonya, Referandum, Bağımsızlık, Dünya, Öğrenci, Politika, Siyaset
Merkezi yönetimin referandumun önüne geçmek için aldığı kararlar, Katalonya'nın dört bir yanında protesto edildi. İspanya, Katalonya, Referandum, Bağımsızlık, Dünya, Öğrenci, Politika, Siyaset
Barselona'da toplanan on binlerce öğrenci "Oy vereceğiz" sloganları attı. İtfaiyeciler de gösteriye destek verdi.

KATALONYA NEREDE?

Katalonya, İspanya'nın kuzey doğusunda bulunan özerk bölge. Akdeniz boyunca 580 km sâhili vardır. İber Yarımadası'nın kuzeyinde Fransa ve Andorra ile çevrilidir. Batı'da Katalonya Aragon bölgesi ile, güneybatıda Valencia ile sınırdır. Barselona'nın haricinde Tarragona, Lleida, Girona, Manresa, Igualada, Terrassa ve Sabadell şehirleri Katalonya'nın diğer başlıça şehirleridir. Çeşitli sahilleri ve çok sayıda plajları vardır. Sahil hattının uzunluğu 580 kilometredir.
Bölgenin 3 resmî dili vardır: İspanyolca, Katalanca ve Aranca. Aranca, Aran Vadisi'nde yaklaşık 7 bin kişi tarafından konuşulur ve Oksitanca'nın bir lehçesidir. 2014 tahminlerine göre Katalonya toplam nüfusu 7.512.982'dir. Bölge nüfusu, İspanya nüfusunun %16.1'ini oluşturur.Son yapılan referandum sonucunda Avrupa'nın en özerk bölgesi unvanını almıştır.

MERKEZİ HÜKÜMETİN ÖNLEMLERİ

Anayasa Mahkemesi'nin kararının ardından, İspanyol hükümeti referandumu engelleme niyetiyle ilk olarak Katalonya'nın finansal kontrolünü ele almak için bazı düzenlemeler yaptı.
20 Eylül'de ise merkezi yönetime bağlı İspanyol jandarması (Guardia Civil), Katalan hükümet binalarına bir baskın düzenleyerek 14 kişiyi gözaltına aldı. Aynı gün, ".cat" uzantılı domain adreslerini denetleyen kuruma bir baskın düzenlendi ve referandumla ilgili yayın yapan internet siteleri kapatıldı.
700 yerel yönetici ile ilgili soruşturma başlatılırken, referandum için çalışma yürüten yerel görevlilere günlük 12 bin euroya varan cezalar verileceği ifade edildi.
Gözaltına alınan kişiler serbest bırakıldı ancak baskının yapıldığı gün 40 bin kişi Barselona sokaklarını doldurdu. İspanyol hükümeti bölgeye daha fazla polis gücü gönderileceğini duyururken, ulusal ve yerel tüm polis güçlerinin geçici olarak merkezi yönetimin emrinde çalışması kararı alındı.

KATALONYA BAĞIMSIZ OLACAK MI?

Referandumun ardından neler olacağı sorusu, henüz kimsenin net olarak cevaplayabildiği bir soru değil.
Madrid yönetiminin oy sandıklarını kurdurmamaya dönük net tutumu, bölgedeki tansiyonun yükselmesine neden olabilir. Halihazırda polis ile bağımsızlık yanlıları Katalonya'da bir 'kedi-fare oyunu' oynuyor. Polis oy merkezlerini kontrol altına almaya çalışırken, Bloomberg'e konuşan yerel aktivistler 6 binden fazla gizli oy kullanma merkezi olduğunu belirtiyor.
Referandum sonrası senaryolarından birisi de İspanyol hükümetinin anayasanın 155. maddesini harekete geçirmesi. 155. madde, merkezi hükümetin Katalonya'nın özerkliğini askıya alıp tüm kontrolün Madrid yönetimine geçmesine izin veriyor. Ancak uzmanlar bu hamlenin, Rajoy'un muhafazakar azınlık hükümetini zor duruma sokacağını ve ayrılıkçıların ateşine benzin taşıyacağı görüşünü paylaşıyor.
Olası bir bağımsızlık ilanının İspanya ve Avrupa Birliği tarafından tanınmayacağı düşünülürse en muhtemel senaryonun İspanya anayasasında reformlara gidilmesi olabileceği konuşuluyor. Bu da ülke çapında ve Katalonya özelinde birkaç referandum daha yapılması anlamına gelebilir.

KATALANLAR'IN BAĞIMSIZLIK İSTEĞİ

10. yüzyıldan itibaren 'de facto' bir devlet olarak var olan Katalonya, 1359 yılında Avrupa'nın ilk parlamentolarından biri olan Katalonya Parlamentosu'nu kurdu.
İspanya Kralı 2. Carlos'un 1700 yılında arkasında varis bırakmadan ölümünün ardından, 1702 yılında 'Dünya Savaşı' denilebilecek ilk savaş olarak gösterilen İspanya Veraset savaşı başladı. Neredeyse bütün Avrupa ülkelerinin katıldığı savaş, 1715'te sona erdi.
1714'te 14 ay süren kuşatmaya direnemeyen Barselona şehri düştü ve Katalan parlamentosu feshedildi. Katalanlar için kendi kendini yönetme devrini sona erdiren savaşın ardında Katalan dili ve kültürü de baskı altına alındı. Katalanlar, bağımsızlıklarını kaybettikleri 1714 yılından itibaren geleneklerinin ve dillerinin erozyona uğratıldığını düşünüyor.

1936'da İspanya'da General Franco'nun yaptığı darbenin ardından başlayan iç savaşın merkez noktalarından biri de Barselona kenti oldu. Franco rejimi, 1940'ta Katalan hükümetinin lideri Lluis Companys'i idam etti. Devam eden 35 yılda, Katalan kimliği ve dili 'huzur bozucu' olarak değerlendirildi ve Katalanlara ait tüm politik kurumlar feshedildi.
1975'te Franco'nun ölmesinin ardından, 1977'de başlayan geçiş süreciyle Katalan parlamentosu yeniden açıldı ve Katalonya, İspanya'nın 17 özerk bölgesinden biri oldu. O günden itibaren bağımsızlık söylemleri büyüyerek devam etti.

OKULLAR İŞGAL EDİLİYOR

İspanya'nın bölgeye gemilerle en az 6 bin polis göndermesi, 10 milyon oy pusulasına el koyması, Katalan bağımsızlığı ile ilgili yayın yapan internet sitelerini yasaklaması, merkezi hükümetin en çok tepki çeken adımları olmuştu.
Referandumun düzenlenmesinden yana olan Katalanlar ise yazıcılardan çıkardıkları oy pusulalarını sokakta vatandaşlara dağıtıyor.
Bu oy pusulalarında şu soru yer alıyor: "Katalonya'nın cumhuriyet temelinde bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?"
Pazar günü polisin oy kullanılmasını engellemek için okullara baskın yapmasının önüne geçmek isteyen aileler ise şimdiden okulları işgal etmeye başladı bile.