Moldova
Milattan önce yedinci asırdan itibaren İskitler, Sarmatlar, Galatlar, Traklar, Daklar ve Slavların yerleşim merkezi olan bölge, 12. asırda Macarların hakimiyetindeydi. Karpat Dağlarında yaşayan Ulahlar, 1349’da Macarlara karşı ayaklandılar ve Moldovya’ya yerleşerek bağımsızlıklarını ilan ettiler. Bu devlet, kuruluşundan itibaren çeşitli hücumlara maruz kaldı. Leh, Macar ve Altınordu devletleri tarafından yapılan bu saldırılara karşı, Moldovya Devleti savunmada çok zorluk çekti.
On beşinci asrın başlarında Osmanlı akıncıları Moldovya
topraklarına girdiler. 1455’te Fatih Sultan Mehmed Hanın İkinci
Sırbistan Seferi dönüşünde Moldovya Prensliği Osmanlı Devletine
tabi olmayı kabul etti. Osmanlı Devletinin hakimiyeti altına giren
bölgeye Boğdan ismi verildi. Üç asır boyunca Osmanlı hakimiyeti
altında kalan Moldovya’da 18. asırdan itibaren Rus etkisi arttı.
Osmanlı-Rus devletleri arasında önemli bir problem halini aldı.
1812 Bükreş Antlaşmasıyla bölge Rusya hakimiyetine girdi. Moldovya,
Birinci Dünya Harbinden sonra Romanya’ya bağlandı. 1924’te bölgeyi
işgal eden Rusya, Ukrayna’ya bağlı özerk bir cumhuriyet kurdu.
İkinci Dünya Savaşında bölge yeniden Rumenlerin eline geçtiyse de
savaşın sonunda Rusların geri aldığı topraklarda Moldovya Sovyet
Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler
Birliğinin dağılması üzerine 24 Ağustos 1991 bağımsızlığını ilan
etti ve Moldovya olan adını Moldova olarak değiştirdi. Yeni
cumhuriyet 1991 Aralık ayında Bağımsız Devletler Topluluğuna
katıldı. Ruslar ve Ukraynalıların nüfus bakımından fazla olduğu
Dinyester Irmağının doğusunda kalan bölgenin Rusya’ya bağlanmasını
isteyen isyancılarla hükümet kuvvetleri arasında çatışmalar 1992
sonuna kadar devam etti. Ülkede halihazırda iç huzur sağlanmış
değildir.
Fiziki Yapı
Aşağı Dinyester ve Prut ırmakları arasında kalan Moldova toprakları
alçak tepeler ve alüvyonlu ovalarla kaplıdır. Ovalar kuzeye doğru
yükselirken plato görünümünü alır. En önemli dağ silsilesi 300-400
m yüksekliğindeki Kadri Dağlarıdır.
İklim ve Bitki Örtüsü
Moldova oldukça ılıman ve yağışlı bir kara iklimine sahiptir.
Kışları ılık, yazları sıcak geçer. Ülkenin kuzey ve orta kısımları
ormanlarla kaplıdır.
Nüfus ve Sosyal Hayat
4.5 milyon civarındaki nüfusunun % 64’ünü Moldavyalılar, % 14’ünü
Ukraynalılar, % 13’ünü Ruslar, % 4’ünü Türk asıllı Gagavuzlar
meydana getirir. Ülkenin resmi dili olan Moldavca, Romencenin
lehçelerindendir. Gagavuzlar kendi dilleri olan Gagavuzcayı
kullanırlar. Başşehir Kişinev dışında önemli şehirleri Tiraspol,
Beltiy ve Bender’dir. Ülkede okuma yazma bilmeyen yoktur. On yıllık
bir temel eğitim programı uygulanır.
Ekonomi
Ülke ekonomisi tarıma ve gıda sanayiine bağlıdır. Çalışan nüfusun %
35’i tarımda, % 28’i sanayide, geri kalan kısmı diğer işlerde
çalışır. Verimli topraklarda bağcılık, meyve ve sebzecilik yapılır.
En önemli tarım ürünleri buğday, mısır, ayçiçeği, şekerpancarı ve
tütündür.
Gıda sanayiinin yanında tüketim maddeleri, elektrikli aletler ve inşaat malzemesi sanayileri de gelişmektedir. Ülkede termik santrallerin dışında, Dinyester Irmağı üzerinde bir hidroelektrik santrali vardır. Moldova’da ulaşım demiryolu ve Dinyester Irmağı yoluyla sağlanır. Tek havaalanı başşehir Kişinev’dedir.