Kronik böbrek hastalığı nedir? 10 Mart Dünya Böbrek Günü
Her yıl Mart ayının ikinci haftasının perşembe günü kutlanan 'Dünya Böbrek Günü', bu yıl 10 Mart'a denk geliyor. Dünya Böbrek Gününün amacı çok yaygın olan kronik böbrek hastalığı hakkında halkı bilinçlendirmek, önlemleri, tanısı, tedavisi gibi konularda farkındalık sağlamaktır. İşte kronik böbrek hastalığının ilk belirtileri ve alınacak önlemler...
Kronik böbrek hastalığı, dünyada ve ülkemizde oldukça yaygın bir hale gelmiş önemli bir sağlığı sorunudur. Eğer böbrek hastalığı erken saptanırsa, sıklıkla önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir. Ancak hastalığın farkındalığının düşük olması, erken dönemde tespit edilmesine imkan vermemektedir. Bu nedenle her yıl Dünya Böbrek Gününde böbrek hastalığına karşı farkındalık biraz daha geliştirilmeye çalışılmaktadır.
HASTALIĞIN FARKINDALIĞININ DÜŞÜK OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI
Türk Nefroloji Derneği tarafından yapılan bir tarama çalışmasında, Türkiye’de her 6-7 yetişkin bireyin 1'inde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığının olduğu saptanmıştır. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yapılan çalışmalar, hastalığın farkındalığının yüzde 10’un altında olduğunu göstermiştir.
KRONİK BÖBREK HASTALIĞI NEDİR ?
Böbrek dokusunun hasarlanması sonucunda içinden geçen kanı süzme fonksiyonunun bozularak, vücutta atık maddelerin birikimi veya idrarda protein kaçağı ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
KİMLER RİSK ALTINDA
Özellike şeker, tansiyon ve kalp hastası olanların, 60 yaş üstü kişilerin, ailesinde böbrek hastalığı olanların, sigara içenlerin, böbrekleri yoracak çok fazla ilaç tüketenlerin, düşük kilo ya da prematüre doğanların, sık idrar yolu enfeksiyonu olanların ve böbrek taşı olanların risk grubunda olmalarından dolayı düzenli kontrol yaptırması erken teşhis açısında çok önemli.
SİNSİ İLERLEYEN HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Kronik böbrek hastalığı ilk başlarda çok belirti vermeden sinsi ilerlekmektedir. İleri evrelere ulaşmadıkça belirti göstermez ve genellikle kan tahlillerinde tesadüfen teşhis edilir.
Kişiden kişiye göre belirtiler değişse de başlıca belirtiler şöyledir; yorgunluk ve halsizlik, mide bulantısı, kusma, konsantrasyon bozukluğu, ayaklarda şişlik, iştah kaybı, uyku problemleri, sabahları gözlerde şişkinlik, idrar düzeninde değişiklik, özellikle geceleri kas seğirmesi ve krampları, kalıcı kaşıntı ve cilt kuruluğu, göğüs ağrısı, nefes darlığı, hipertansiyon, baş ağrısı, erkeklerde ereksiyon sorunlarıdır.
KRONİK BÖBREK HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Hastalık erken dönemde saptanırsa ilerlemesi önlenebiliyor veya geciktirilebiliyor. Fakat hastalık sıklıkla “son dönem böbrek yetmezliği” adı verilen ve diyaliz veya böbrek nakli tedavilerinin yapılmasını gerektiren evreye ulaşıyor.
Hastalığın tedavisinde birinci kural, böbrek hastalığına neden olan diğer hastalıkların (diyabet, hipertansiyon, kalp yetmezliği gibi) tedavi edilmesi. Ayrıca tuz kısıtlaması, yeterince sıvı alma, böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyecek ilaçların tedaviden çıkarılması, fazla kilolardan kurtulmak, kan yağlarının normal sınırlara indirilmesi, varsa kansızlığın tedavisi, sodyum-potasyum ve kalsiyum-fosfor dengesini sağlamak gibi ek tedaviler de uygulanıyor.
KRONİK BÖBREK HASTALIĞINDAN KORUNMAK ÖNEMLİ
Bütün vücut sağlığını tehdit eden ve yaşam kalitesini düşüren böbrek hastalığından korunmak için önlemler almak oldukça basit ve etkili olmaktadır.
Bu önlemler; düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, tuzu azaltmak, yeterli sıvı almak, sigara içmemek, ilaç kullanımında dikkaatli olmak, kan basıncını ve kan şekerini düzenli kontrol etmek ve risk grubunda iseniz düzenli kontrol yaptırmaktır.