Kudüs kararı sonrası tepkiler artıyor!

Ortadoğu'da gerilimi tırmandıran Kudüs kararı sonrası BMGK toplanma kararı aldı. Bunun yanı sıra İslam İşbirlirliği Teşkılatı bugün toplanacak. BMGK'ın toplanma kararı Görüşme talebinin Fransa, Bolivya, Mısır, İtalya, Senegal, İsveç, İngiltere ve Uruguay'dan geldiği belirtildi. Türkiye'de ise birçok vatandaş, Ayasofya'nın tekrar ibadete açılması gerektiğini savunuyor. Öte yandan, ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise yaptığı yazılı açıklamayla Trump'ın kararına destek verdi ve "Bugün Başkan, geç kalınmış bir karar için cesur ve tarihi bir adım attı." değerlendirmesini yaptı. Peki, Ayasofya cami olacak mı? Neden ibadete kapatıldı? Kudüs şiirleri ise vatandaşlarımız tarafından aranıyor! İşte, Kudüs şiiri!

AYASOFYA

İstanbul'da tarihî bir müze. Bizans İmparatoru I. Jüstinyen tarafından, 532-537 yılları arasında İstanbul'un tarihi yarımadasındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiş bazilika planlı bir patrik katedrali olup, 1453 yılında İstanbul'un Osmanlılar tarafından alınmasından sonra, Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye dönüştürülmüştür. 1935 yılından beri ise müze olarak hizmet vermektedir. Ayasofya, mimari bakımdan, bazilika planı ile merkezî planı birleştiren, kubbeli bazilika tipinde bir yapı olup kubbe geçişi ve taşıyıcı sistem özellikleriyle mimarlık tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak ele alınır.

Ayasofya adındaki "aya" sözcüğü "kutsal, azize", “sofya” sözcüğü ise herhangi bir kimsenin adı olmayıp, Eski Yunancada “bilgelik” anlamındaki sophos sözcüğünden gelir. Dolayısıyla “aya sofya” adı “kutsal bilgelik” ya da "ilahî bilgelik” anlamına gelmekte olup, Ortodoksluk mezhebinde Tanrı'nın üç niteliğinden biri sayılır 6. yüzyılın ünlü bilim adamları, fizikçi Miletli İsidoros ve Trallesli matematikçi Anthemius'un yönettiği Ayasofya’nın inşaatinde yaklaşık 10.000 işçinin çalıştığı ve Jüstinyen'in bu iş için büyük bir servet harcadığı belirtilir. Bu çok eski binanın bir özelliği yapımında kullanılan bazı sütun, kapı ve taşların binadan daha eski yapı ve tapınaklardan getirilmiş olmasıdır.

Bizans döneminde Ayasofya büyük bir “kutsal emanetler” zenginliğine sahipti. Bu emanetlerden biri de 15 metre yüksekliğindeki gümüş İkonostasisti. Konstantinopolis Patriği'nin patrik kilisesi ve Ortodoks Kilisesi’nin bin yıl boyunca merkezi olan Ayasofya, 1054 yılında Patrik I. Mikhail Kiroularios'un Papa IX. Leo tarafından Aforoz edilmesine şahitlik etmiştir, genel olarak bu olay Schisma'nın yani Doğu ve Batı kiliselerinin ayrılmasının başlangıcı sayılır.

1453’te kilise camiye dönüştürüldükten sonra Osmanlı sultanı Fatih Sultan Mehmet’in gösterdiği hoşgörüyle mozaiklerinden insan figürleri içerenler tahrip edilmemiş (içermeyenler ise olduğu gibi bırakılmıştır), yalnızca ince bir sıvayla kaplanmış ve yüzyıllarca sıva altında kalan mozaikler bu sayede doğal ve yapay tahribattan kurtulabilmiştir. Cami müzeye dönüştürülürken sıvaların bir kısmı çıkarılmış ve mozaikler yine gün ışığına çıkarılmıştır. Günümüzde görülen Ayasofya binası aslında aynı yere üçüncü kez inşa edilen kilise olduğundan Üçüncü Ayasofya olarak da bilinir. İlk iki kilise isyanlar sırasında yıkılmıştır. Döneminin en geniş kubbesi olan Ayasofya’nın merkezî kubbesi, Bizans döneminde birçok kez çökmüş, Mimar Sinan’ın binaya istinat duvarlarını eklemesinden itibaren hiç çökmemiştir.

KUDÜS ŞİİRLERİ

SKANDAL KUDÜS KARARI AÇIKLADI

Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın bugün, ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyacağı ve Tel Aviv'deki Amerikan Büyükelçiliğinin Kudüs'e taşınması hazırlıkları için talimat vereceği belirtilmişti. Gözler Trump'ın yapacağı açıklamaya kilitlendi.

İSRAİL'İN BAŞKENTİNİ TANIDI

"İsrail Filistin barışı için çalışmaya devam edeceğiz. Ortadoğu barışı için elimden geleni yapacağım. İsrail Filistin çatışmasına çözüm bulunacak. İsrail'in başkenti olartak tanıyacaktı. Bu yasa kongreden büyük çoğunlukla çıkmıştı. ABD'nin büyük elçiliğini Kudüs'e taşıma kararından bertaraf ettiler. Kudüs'ün bu şekilde tanınması gecikti. Bazıları cesaretleri yok dediler. Şimdi İsrail ile Filistin arasında barış anlaşması çalışmaları var. Atılan bu adımı ABD'nin çıkarına olarak görüyorum. İsrail bağımsız ve egemen bir devlettir. Bu şehir başbakan ve cumhurbaşkanının evinin olduğu yerdir. Kudüs İsrail'in başkentidir. bundan fazlası da değildir, azı da değildir. Bu bu kadardır.Bu Kudüs büyükelçilik yasası ile de uyumludur."

"KUDÜS SADECE 3 BÜYÜK DİNİN MERKEZİ DEĞİLDİR"

"Kudüs sadece 3 büyük dinin merkezi değildir. Dünyanın en başarılı demokrasilerinden birinin de merkezidir. Kudüs Yahudilerin ibadet ettiği, Hristiyanların bulunduğu, Müslümanların da ibadet ettiği bir yerdir. bir noktayı da ifade edeyim. Bu kararın amacı kalıcı bir barış anlaşmasından ayrılma adımı değilir. Biz bu anlaşmayı istiyoruz. Biz taraf olmuyoruz. Tartışmalı sınırlara herhangi bir şekilde taraf olmuyoruz. Bir barış anlaşmasının kolaylaştırıcı olmasına çalışıyoruz."

ONAY İMZASINI ATTI

"Bütün taraflara çağrıda bulunuyoruz. Haram-üş Şerif denen bölgenin aynı şekilde kalmasını istiyoruz, barışı istiyoruz. Barışın geleceğine istikrara ve güvenliğe katkı yapacaktır bu adım. Barışa varacağız. Bu kutsal şehir insanlığa hizmet edecektir. Barış ona uzanmak isteyenlerin uzanabileceği uzaklıkta. Çocuklarımız sevgi ve dostluk miras almalılar. Ruhaniyet açısından çok önemli bir bölge. Bu bölgeyi harika bir gelecek beklemekte. Halklara şu çağrıda bulunuyorum: Tartışmalarınızı şiddetle yapmayın. Bugün kendimizi karşılıklı anlayış ve saygı yoluna sokmalıyız. Tüm olasılıkları tekrar değerlendirelim."

"BÜYÜKELÇİLİK KUDÜSE TAŞINACAK"

"Dışişleri Bakanlığı'na talimat veriyorum. Hemen taşınma işlemlerine başlanacak. Bu karar, bizim ABD olarak bölgede kalıcı barış anlaşmasına taahhüdümüzü bozmuyor. Bizler İsrailliler ve Filistinliler için güzel bir anlaşma istiyoruz. Bizler, tartışmalı sınırlar konusunda nihai bir şey söylemiyoruz. Bütün bunlar iki taraf arasındaki anlaşmaya kalmış şeyler."

ABD'nin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma sözü veren Trump'ın bugün açıklamasında bu yönde kararını açıklayabileceği ifade ediliyordu. Filistin ise, "Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma" anlamına gelecek bu adıma şiddetle karşı çıkarak tepki göstermişti.

"FİLİSTİN'İN YANINDAYIZ"

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye ile Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Bogdanov, ABD'nin skandal Kudüs kararını görüşerek Kudus'ün yanındayız mesajını verdi.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ile ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararını görüştü.Bogdanov, Kudüs meselesinin uluslararası kararlara bağlı olduğuna işaret ederek, ABD'nin kararından endişe duyduklarını ve Filistin halkıyla dayanışma içerisinde olduklarını bildirdi.

"KALICI BARIŞA İNANIYORUZ"

Tillerson, Trump'ın "Dışişleri Bakanlığına, Tel Aviv'deki büyükelçiliğimizin Kudüs'e taşınması için hazırlıklara başlaması talimatını verdim" sözlerinin ardından yazılı açıklama yaptı.

Tillerson, açıklamada, "Dışişleri Bakanlığı, Tel Aviv'deki Büyükelçiliğin Kudüs'e taşınması kararını bir an önce uygulamaya başlayacaktır" ifadelerini kullandı.

"Başkan Trump'ın, Kudüs'ü başkent olarak kabul etmesi, İsrail Meclisi, Yüksek Mahkemesi, Cumhurbaşkanı ve Başbakanın ofislerinin Kudüs'te olması gerçeğiyle örtüşmektedir." değerlendirmesinde bulunan Tillerson, "Başkan karar vermeden önce çok sayıda dost, partner ve müttefiklerimizle istişare ettik. Biz bunu takiben kalıcı bir barışın sağlanacağına inanıyoruz" dedi.

TEPKİLER ARTIYOR

Fransa Cumhurbaşkanı Macron: ABD'nin tek yanlı kararı üzücü, desteklemiyoruz.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres: İki devletli çözümden başka alternatif yok.

Mısır: ABD'nin Kudüs'ü tanımasını reddediyoruz.

İran: Trump'ın Kudüs'ü tanıma kararı BM kararlarının açık ihlalidir.

Filistin: Karar iki devletli çözümü yok ediyor.

"B PLANI YOK"

BM Genel Sekreteri Guterres "Kudüs, BMGK ve BM Genel Kurul kararları temel alınarak, iki taraf arasında doğrudan görüşmeler yoluyla en son çözülmesi gereken bir konudur" dedi.

Kudüs'ün, insanların kalbindeki yerini anladığını dile getiren Guterres, "Yüzyıllardır böyle oldu ve böyle olacak. Şunu açıkça ifade etmek isterim ki iki devletli çözümün herhangi bir alternatifi yoktur. B planı yoktur." vurgusu yaptı.

HAMAS SÖZCÜSÜ BERHUM:

Hamas sözcüsü Fevzi Berhum, ABD'nin Kudüs'le ilgili kararının Arap ve Müslümanlara yönelik saldırı anlamına geldiğini belirtti.

Kudüs'e yönelik bu karar karşısında stratejik bir ulusal ittifak çağrısında bulunan Berhum, "Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararı, ABD'nin terörü korumaya alma ve Siyonist terörizmi meşrulaştırması demektir" ifadesini kullandı.

"CİDDİ ENDİŞE DUYUYORUZ"

AB Yüksek Temsilcisi Mogherini: "AB, bugün ABD Başkanı Donald Trump'un Kudüs'e ilişkin açıklamasından dolayı ciddi endişe duyuyor"

"KÖTÜ SONUÇLARI OLABİLİR"

ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi Kıdemli Üyesi, Rhodes Island eyaleti Senatörü Demokrat Jack Reed Trump’ın Kudüs kararını yapılış biçimi ve zamanlaması açısından ABD menfaatlerine yönelik kötü sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.

Yaptığı yazılı açıklamada Reed şu ifadelere yer verdi:

"Müslüman karşıtı tweetlerden sonra bu da Trump’ın diğer bir pot kırması ve baskı olmaksızın yaptığı diplomatik hatalardan biri. Bu ilan zarar vericidir çünkü şu anda bölgede tansiyonun düşürülmesi ve iki devletli çözüm üzerinde çalışmak gerekir."

"KALICI BARIŞI ZORA SOKTULAR"

ABD Temsilciler Meclisi Demokrat azınlık lideri Nancy Pelosi ise söz konusu kararın kalıcı bir barışın sağlanmasını zora soktuğunu kaydetti.

Kudüs’ü “Yahudi anavatanının ebedi başkenti” olarak tanımlayan Pelosi, “İsrail ile Filistin arasında müzakere edilmiş bir anlaşma olmadan ABD Büyükelçiliğini Kudüs’e taşımak şimdi gereksiz bir şekilde kitle protestolarına yol açacak, tansiyonu arttıracak ve kalıcı bir barışa erişimi daha da zora sokacaktır.”

"SİYASETEN RİSKLİ"

Bununla birlikte Amerikan medyasının karara temkinli yaklaşması dikkatlerden kaçmadı.

Washington Post gazetesi kararı uzun süredir söz konusu olan ABD politikasına ters bir karar olduğunu belirtirken Trump’ın Ortadoğu ve ABD müttefiklerinin uyarılarını dikkate almamasını “siyaseten riskli” olarak niteledi.

Diğer taraftan New York Times gazetesi ise kararı ABD’yi yalnızlaştıracak bir adım olarak tanımlarken son derece hassas bir diplomatik konu olan Kudüs kararının dünyadan tepki çekeceğini yazdı.

NETANYAHU: DİĞER ÜLKELER DE BÜYÜKELÇİLİKLERİNİ KUDÜSE TAŞIMALI

ABD'nin Kudüs'ü başkent olarak tanımasının ardından yaptığı açıklamada memnuniyetini dile getirerek, " Tarihi bir adım. Diğer ülkeler de büyükelçiliklerini Kudüs'e taşımalı" dedi.

Netanyahu, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bugün tarihi bir gün. Kudüs yaklaşık 70 yıldır İsrail'in başkenti ve bizim umudumuzun, rüyamızın ve duamızın yeni bin yıldaki odak noktası. (Kudüs) 3 bin yıldır Yahudilerin başkenti. Kutsal mekanların statüsünde bir değişiklik olmayacak. Bu İsrail'in ilk gününden beri bizim hedefimizdi. Yahudi devleti ve Yahudi halkı buna sonsuza dek minnettar kalacaktır. Trump'ın, İsrail'in, Filistinliler de dahil komşularıyla barışı ilerletme kararlılığını paylaşıyoruz. Trump'la ve ekibiyle bu barış rüyasını gerçekleştirmek için çalışmaya devam edeceğiz.

TRUMP SKANDAL KARARI GECİKMİŞ OLARAK NİTELENDİRDİ

ABD Başkanı Donald Trump, Kudüs'ün başkent olması yönündeki kararı konusunda kabinesini bugün bilgilendirdi. Trump, Kudüs'le ilgili kararının çoktan alınması gereken bir karar olduğunu söyledi. Trump'ın bu sözleriyle kendinden önceki ABD başkanları olan Bill Clinton ve George W. Bush'un Kudüs'le ilgili sözlerini tutmadıkları imasında bulunduğu düşünülüyor.

Öte yandan Trump'ın bu hamlesine karşılık dünyada tepkiler çığ gibi yükseliyor. Dünyadan ve sıcak bölgedeki ülkelerden, Filistin-İsrail arasında bir savaşa neden olabilecek bu karar nedeniyle Trump yönetimine tepkiler yağıyor.

"KUDÜS MÜSLÜMANLARIN GÖZBEBEĞİDİR"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bugün yaptığı açıklamada, "Kudüs'ün kutsiyetinin ve tarihi statüsünün korunması hususunda Ürdün'le aynı düşüncedeyiz. Kudüs'ün statüsü konusunda atılacak yanlış bir adım İslam aleminde infiale neden olacaktır. Kudüs, tüm Müslümanların göz bebeğidir. Kimden gelirse gelsin, bu tarihi konuyu gözardı eden tüm yaklaşımların sonu hüsrandır. Ortadoğu'da istikrar için yegane yol, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletidir.

13 Aralık'ta İslam İşbirliği Teşkılatı'nın liderlerini İstanbul'da toplanacak. Bir sonuç bildirgesini oradan tüm dünyaya açıklayacağız. İslam dünyasının Kudüs konusunda beraber hareket etmesi çok önemlidir." demişti.