"Mavi Balina'da Türk yöneticiler de var!"

Van’ın Tuşba ilçesinde geçen hafta yaşanan intihar olayı, internet üzerinden oynanan Mavi Balina oyununu bir kez daha gündeme getirdi. 2 Nisan’da meydana gelen olayda 14 yaşındaki Sevda E., aynı yaşlardaki üç arkadaşıyla birlikte Akköprü Tepesi’ne çıktı ve yüzlerce metre yüksekliğindeki kayalıklardan atlayarak hayatına son verdi. Beraberindeki üç çocuk ise son anda kayalıklara gitmekten vazgeçen bir başka çocuğun ihbarıyla kurtarıldı.

OYUNUN ŞİFRESİ KOLUNDAYDI

Emniyetteki ifadelerde yedi çocuğun Mavi Balina oynadığı ve oyundan etkilenen dördünün intihar etmek için kayalıklara çıktığı anlaşıldı. Mavi Balina’dan etkilenen çocuklar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne bağlı Çocuk İzleme Merkezi’ne teslim edildi. Yürütülen soruşturma neticesinde intihar eden Sevda E.’nin koluna, oyunun şifrelerinden biri olarak bilinen "f57”yi kazıdığı ortaya çıktı.

"TÜRKİYE'DE 100'E YAKIN ÇOCUK"

DW Türkçe'de yer alan habere göre; Türk basınında yer alan haberlere göre 2016’dan bu yana 100’e yakın çocuğun Mavi Balina nedeniyle intihar ettiği sonucu ortaya çıkıyor. Peki, Mavi Balina nasıl bir oyun? Oyunu erişime engellemek mümkün değil mi? Mavi Balina adlı oyunun ilk olarak Rusya’da 2015 yılında, Rina Palenkova adlı genç bir kadının intiharıyla ortaya çıktığına inanılıyor. Oyunun Rusya gündemine oturmasıyla pek çok çocuk intiharı da Mavi Balina’ya bağlanmaya başladı.

OYUNUN MİMARI TUTUKLANDI

Oyuncuları intihara sürükleyen Mavi Balina’yı yaratan Philipp Budeikin, "gençleri intihara sürükleme” gerekçesiyle Kasım 2016’da tutuklandı. “Bir insanlar vardır, bir de biyolojik atıklar. Ben toplumu bu ikinci tür olan biyolojik atıklardan temizliyorum. Bazen bunun yanlış olduğunu düşünsem de sonunda doğru olanı yaptığımı biliyorum” diyen Budeikin suçunu kabul etti ve üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. Budeikin ayrıca oyunu ilk olarak 2013 yılında, "f57” adıyla kurduğunu da söyledi.

OYUN KULLANICIYA ERİŞİYOR

Uzmanlara göre Mavi Balina adlı oyunu engellemek ya da kullanılamaz hale getirmek imkansız. Zira Mavi Balina, diğer bilindik oyunlar gibi bir uygulamaya ya da sabit bir erişim adresine sahip değil. Kullanıcılar oyuna değil, oyun kullanıcılara erişiyor. Hatta çoğu zaman başka bir kullanıcının referans olmasıyla başlıyor süreç.

BASİT GÖREVLERDEN ÖLÜME...

İnsanları ölüme sürükleyen oyunda toplam 50 talimat bulunuyor. Önceleri “Sabaha karşı 4:20’de uyan ve korkunç videolar izle”, “Koluna mavi balina çiz”, “Sosyal medya hesabından ‘Ben balinayım’ mesajı paylaş” gibi gerçekleştirilmesi basit görevler verilse de ilerleyen aşamalarda işin rengi değişiyor.

"AİLENE ZARAR VERİRİZ" TEHDİDİ

Zamanla oyunculardan özel hayatlarına dair bilgileri paylaşmaları, kollarına jiletle "f57” yazmaları ya da yine jiletle mavi balina çizmeleri isteniyor. Yüksek yerlere çıkmaları ve korkuyu yenmeleri talep ediliyor. 50’nci görev ise oyuncunun intihar etmesi. İntihara karşı gelen oyuncularınsa ailelerine zarar vermekle tehdit edildiği belirtiliyor.

"YÖNETENLER ARASINDA TÜRKLER DE OLABİLİR"

Van 100'üncü Yıl Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Araştırma Merkezi’nde görevli Prof. Dr. H. Eray Çelik, Mavi Balina üzerine çalışmalar yürütüyor. DW Türkçe’ye konuşan Çelik, oyuncuların küratör denen oyun yöneticileriyle karşılıklı görüşme yaptığını söylüyor ve talimatların WhatsApp, Facebook ya da diğer sosyal medya ağlarındaki özel mesajlaşmalarla gönderildiğini belirtiyor.

"İNTİHARA HAZIR HALE GETİRİYOR"

Çelik'e göre küratörler, sosyo-ekonomik düzeyi düşük, talimatlarla kontrol edebileceği kişileri sosyal ağlar üzerinden temas kurarak oyuna dahil ediyorlar. Mesajlaşmalarla oyuncuları hem fiziksel hem de psikolojik olarak intihara hazır hale getiriyorlar.

"SEVDA KOLEJDE OKUMUYORDU"

Van’da intihar eden Sevda’nın yabancı dil eğitimi verilen bir kolejde öğrenim görmediğini hatırlatan Çelik, dikkat çekici bir iddia atıyor ortaya ve “Talimatları verip çocukları intihara ikna eden yöneticinin psikolojiden anlıyor olması gerekir. Psikolojideki en önemli şeylerden biri de dildir. Bu da bana oyunun yöneticileri arasında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının olduğunu düşündürüyor çünkü çocukları kendi canlarına kıymaya ikna etmek için ortak bir dil kullanması gerekiyor” diyor.

"TÜRKİYE ÜST SIRALARDA"

Mavi Balina nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısına dair sağlıklı bir istatistik olmadığını sözlerine ekleyen Çelik, “Ancak dünyada çıkan haberlere bakarak bir karşılaştırma yaptığımızda Türkiye’nin üst sıralarda olduğunu görüyoruz” diye konuşuyor.

BEDENLERDE MAVİ BALİNA İZLERİ

Mavi Balina’nın kimilerine göre bir efsaneden ibaret olduğunu, intihar vakalarının da oyunla ilgisi olmadığını düşünenler bulunduğunu hatırlattığımız Çelik, “Bu çocukların Mavi Balina nedeniyle intihar ettiklerini, oyundaki komutlardan bazılarının yerine getirildiğine dair izleri görerek söylüyoruz. Kimisi kendi bedenine, kimisiyse sırasına ya da defterine çizimler yapıyor” yanıtını veriyor.

"ŞU AN EN AZ 150 ÇOCUK OYNUYOR"

Van’daki son vakayı yakından takip eden uzman, yalnızca bu şehirde 10 çocuğun Mavi Balina oynadığını belirterek “Her ilde en az iki çocuk oynuyor olsa, Türkiye genelinde 150’den fazla çocuk bu tehlikeyle karşı karşıya” diyor.