Montserrat Caballe kimdir? Neden öldü?

Opera sopranolarının en çok bilinen isimlerinden olan Barselonalı opera sanatçısı Montserrat Caballe hayata gözlerini yumdu. Yapılan haberlerin ardından Caballe'nin kim olduğu, kaç yaşında olduğu ve neden öldüğü araştırılmaya başlandı. Peki, Montserrat Caballe kimdir? Kaç yaşında? Neden öldü? Tüm detaylarıyla haberimizde...

Geçtiğimiz Eylül ayından bu yana kronik safra kesisi sorunu sebebiyle İspanya'nın Barselona kentindeki bir hastanede tedavi gören 85 yaşındaki opera sanatçısı Montserrat Caballe, yaşamını yitirdi.

Ünlü opera sanatçısı için 8 Ekim Pazartesi günü cenaze töreni düzenlenecek.

MONTSERRAT CABALLE KİMDİR?

Montserrat Caballé (1933- ) İspanyol opera sanatçısı.

Repertuvarında özellikle Rossini, Bellini, Donizetti ve Verdi'nin eserlerine yer verdi. 1957-1959 yılları arasında Basel Operasına dahil oldu. 1959-1962 yılları arasında Bremen Operası'nda çalıştı. 1962 yılında Barcelona'da Strauss'un Arabella şarkısını başrolde söyledi. Ünlü Katalan opera soprano Montserrat Caballé, Rossini’den Bellini’ye, Donizetti’den Verdi’ye kadar birçok ünlü bestecinin eserlerini yorumladı ve birçok ünlü operada sahne aldı. Pavarotti ile de sahne alan Montserrat Caballé’nin yeteneği ve ünü 1988 senesinde Queen’in vokalisti efsanevi müzisyen Freddie Mercury ile gerçekleştirdiği “Barcelona” düeti ile daha geniş kitlelere ulaştı. Verdi eserlerine adanmışlığı ile bilinen ünlü soprano, müzik kariyerine sayısız ödül sığdırdı.

Montserrat Caballe, bundan 6 yıl önce felç geçirmiş ve geçtiğimiz Eylül ayından bu yana kronik safra kesesi sorunu sebebiyle İspanya’nın Barselona kentindeki Sant Pau Hastanesi’nde gözetim altında tutuluyordu.

Freddie Mercury ile birlikte söyledikleri ‘Barcelona’ şarkısıyla kitlelerce tanınan 85 yaşındaki opera sanatçısı Montserrat Caballe, bakımda olduğu hastanede yaşamını yitirdi.

1964 yılında İspanyol tenor Bernabe Marti ile evlenen ve iki çocuk sahibi olan Montserray’ın cenaze töreni, 8 Ekim Pazartesi günü düzenlenecek.

12 Nisan 1933’te doğan Montserrat, Verdi, Rossini, Bellini ve Donizetti’nin eserlerini üstün performansla yorumlamasıyla tanınıyordu.

 OPERA

Konusunu genellikle tarihten, efsanelerden, mitolojiden alan müzik eserine opera denir. Sözlerinin tümü veya bir kısmı müzikle bestelenmiş olup, içinde dans, dekor gibi birçok görsel sanatı barındıran bir sahne eseridir. Çok eski çağlardan bu yana varlığını sürdüren opera, günümüzde ne yazık ki gereken ilgiyi görememektedir. Özellikle gençler arasında hayatında hiç operaya gitmemiş ve tanışmamış kişilerin olması bu sanat dalı açısından oldukça üzücüdür. En ünlü operacılar arasında;Luciano Pavarotti, Hakan Aysev, Kirsten Flagstad, Elisabeth Schwarzkopf ve Leyla Gencer gibi isimler yer almaktadır.

Operalar yazılı eserlere dayanırlar. Ayrıca besteleyip okuyacak ve oynayacak isimler ve besteyi çalacak bir orkestraya ihtiyaç duyarlar. Opera temel olarak iki parçadan yapılmalıdır. Bu bölümlerden birincisi konuyu anlatan ve genellikle şiir biçiminde yazılan sözlerin olduğu kısımdır. Bu kısma libretto adı verilmektedir. İkinci bölüm ise müzikle geçen kısımdır.

Librettolar genel olarak bilindik trajedi konularından alınmaktadır. Bilinen ünlü operaların birçoğu bu şekildedir. Genellikle umutsuz bir aşk hikâyesini, sonu ölümle biten aldatmaları anlatır. Müzik ise orkestra tarafından çalınır. Şarkılarını artistler teker teker ya da hepsi bir koro halinde söyleyebilir.

Müzik esaslı operalar çok daha kapsamlı ve detaylıdır. İçerisinde dans, koro, başlangıç ve bitiş gibi bölümler yer almaktadır. Bu bölümleri genel özelliklerine göre şu şekilde açıklayabiliriz.

Uvertür: İlk operalar oynanırken oyun henüz başlamamışken; sinfonia adı verilen kısa bir müzik dinletisi çalınıyordu. Sonraları bu müziğe uvertür adı verildi. Bu bölüm operanın konusunun özetini yansıtmaktadır. 3 kısımdan oluşur ve genelde ortadaki kısım hızlı çalınmaktadır.

Resitatif: Orkestra ile sıkı bir beraberlik içinde ama konuşurmuş gibi de serbest şekillerde çalınır ya da söylenir. Bu kısım aryaların doğuşunda önemli rol oynamaktadır.

Arya: Operada belirli kişilerin uzun uzun solo olarak söyledikleri bölümdür. Aryaların birinci bölümü konuşma şeklinde geçer. İkinci kısmı ritmik hale gelir. Genelde andante temposunda ilerler. Son bölüm ise allergo temposu ile söylenir.

Koro: Oyuncuların tamamının ya da çoğunluk kısmının beraber söyledikleri aryadır. Koroyu oluşturan sesler erkeklerdense erkek korosu, kadınlardansa kadın korosu adını alır. Koro kişi sayısı birkaç kişiden başlayarak 150 hatta 200 kişiye kadar çıkabilir.

Final: Operaya ait son kısımdır. Bu bölümde orkestra koro ve solo sesler ile beraber çalıp söyler. Genellikle final her zaman şatafatlı bir gösteriye çevrilir.

Bale: Operanın uygun zamanlarında balerinler tarafından ifşa edilen dans gösterileridir. Bale öncelikli ise bu operalara direkt olarak baleli opera adı verilir.

Rönesans döneminden sonra İtalya toprakları üzerinde görülen bir tiyatro türüdür. İlk opera örneklerinin Politian’ın Orfeo adlı eserinden ya da pastoral adı verilen tiyatro türünden meydana çıktığı düşünülüyor. Pastoral tiyatrolarda koro eşliğinde söylenen şarkılar ve müzik de bulunuyordu. Bu sebeple bu savın doğru olma ihtimali yüksektir. Ancak bazı tiyatro tarihçileri, genellikle operanın tek başına bir tiyatro türü olduğuna inanmışlardır.

Floransa topraklarında ismine Camerata denen bir müzik bilginleri topluluğu Yunanlıların eski tarihine ait sahne oyunlarını yeniden oynatmak ve yaşatmak istemişlerdi. 1595 yılında Defne isimli yunan oyunu, baştan sona şiir halinde ve müzik eşliğinde oynandı. 1637 yılında Venedik’te ilk büyük tiyatro yani opera yapıldı ve bu eserler çeşitli kitlelerce çok beğenildi.

Arkasından birçok şehre yayılmaya başladı. İngiltere ilk operasını Rodos Kuşatılması ismi ile 1656 yılında yazıp oynadı. Paris’teki büyük opera tiyatrosu 1862 yılında yapılmaya başlandı ve 1874 yılında bitirildi. Operanın komik tiyatrosu ise 1898 yılında yapılmıştır. Opera oynanacak yerler özel yapılar ve sistemler gerektirdiği için opera ile beraber yapıların gelişimi de sağlanmıştır.