Nikahtan önce tercih formu dönemi!
Müftülere resmi nikâh yetkisi veren yasa çıkınca çiftlere “Nikâhı müftü mü, belediye mi kıysın?” şeklinde form verilecek.
Resmi nikâh kıyma yetkisinin belediye memurları ve muhtarlar dışında il ve ilçe müftülerine de verilmesine yönelik kanun tasarısı, TBMM gündeminde görüşülmeyi bekliyor. Tasarı yasalaştıktan sonra çıkarılacak uygulama yönetmeliğiyle müftü nikâhının kıyılmasına ilişkin yöntem ve usuller belirlenecek. Buna yönelik altyapı oluşturma çalışmaları ve hazırlıklar da bir taraftan yürüyor; görüş ve öneriler değerlendiriliyor. Değişiklik nedeniyle, yeni yetkilendirmeyle ilişkili çok sayıda düzenleme yapılması yeni bir mekanizma oluşturulması gerekiyor.
Gazete Habertürk'ten Bülent Aydemir'in haberine göre tasarı yasalaşıp uygulama yönetmeliği çıkarıldıktan sonra evlenme başvurusu yapan çiftlere, “Nikâhınızı müftünün mü, belediye memurunun mu kıymasını istiyorsunuz?” diye sorularak tercihli bir form doldurmaları istenecek. Resmi müftü nikâhı talep edenlerin ayrıca bir dini nikâh merasimi yapmalarına gerek kalmayacak. Nikâhını müftünün kıymasını isteyenler aynı zamanda, “Dini kurallara uygun bir nikâh töreni” hizmetini de alacaklar. Müftünün ya da görevlendireceği memurun kıyacağı nikâh da resmi nikâh statüsünde olacak. Müftülük, nikâh işlemleri için gerekli yasal takibatı kurumlarla yazışarak yapacak. Aynı zamanda evlenecek çiftler açısından, “süt kardeşliği” gibi dinen haram kılınan konularda uyarıları yapacak. Başvuru formunda, dini merasimli müftü nikâhını tercih etmeyenler, halihazırdaki gibi evlendirme memurlarına yönlendirilecekler ve nikâh işlemleri dini merasim olmadan kıyılacak. Yani belediye başkanı ve yetkilendirdiği evlendirme memurunu tercih edenler; ya belediyeye ait evlendirme dairesinde ya da düğün salonunda nikâhını kıydırabilecek.
TÜRK DEVLET GELENEĞİNDE NİKÂH TESCİLİ NASIL OLDU?
- Selçuklular döneminde, evlenmenin devletin denetiminde yapılmasına ilişkin, nikâh akdetme işlemi hâkimlerin görevleri arasında sayılıyordu.
- Osmanlı’da da nikâhlar mahkeme huzurunda veya mahkemeden alınan izinname ile imamlar tarafından akdediliyordu. Şeyhülislam İbn-i Kemal ve Ebussuud Efendi’nin fetvalarında da nikâh akdi için kadı izninden bahsediliyordu.
- 1917 tarihli Hukuk-i Aile Kararnamesi’yle evliliklerde mahkemeden izin almanın gerekliliği kanunen düzenleme altına alındı.
- 1926 tarihli Türk Medeni Kanunu’yla, resmi nikâh zorunlu hale getirilerek; evlilik akdi, devlet güvencesine alındı. Kadınla erkeğin evlilikte eşit olduğu yasal zeminde kabul edildi.