Öteden beri otomobil fiyatlarının hep yüksek olduğundan şikayet eder dururuz. Ancak trafiğe çıkan araç sayısının her geçen artıyor olması bu serzenişi ne kadar anlamlı kılıyor tartışılır.
Sıfır otomobil alınırken ödenen vergiler şöyledir:
-ÖTV
-KDV-Taşıt Alım Vergisi-Motorlu Taşıtlar Vergisi-Plaka-Ruhsat-Noter harcı
Ülkemizde otomobil fiyatlarını etkileyen en önemli vergiler ÖTV ve KDV olup, oranları aşağıda belirtilmiştir.
| Silindir Hacmi | ÖTV | KDV KDV ÖTV KDV’si | TOPLAM |
| 1.600 cm 3 e kadar | %45 | %18 | % 8,1 | %71,1 |
| 1.600 – 2.000 cm 3 | %90 | %18 | %16,2 | %124,2 |
| 2.000 cm 3 ü aşanlar | %145 | %18 | %26,1 | %189,1 |
Yani sıfır km 2.000 cm3 100.000 TL değerindeki bir otomobil için 124.200 TL ÖTV ve KDV ödemeniz gerekmekte olup, toplam diğer vergi ve satış karı hariç tutar 224.200 TL olmaktadır. Vergilemede dikkat edilirse tek kıstas silindir hacmi baz alınmaktadır. Hal böyle olunca daha adaletli vergi alınması için bu kritere ilaveler için Maliye Bakanlığı gerekli çalışmalara başladı.
Burada bir hususun altını çizmek istiyorum. Maliye Bakanlığı’nda nöbet değişimi olalı bir yıl oldu. Bu alandan kısmen sizlerle paylaştığım reform ve düzenlemelerin bu kadar kısa sürede hayata geçirilmesi takdire şayandır.
Çok önemli bir düzenlemeye daha imza atmak üzere Bakanlık kolları sıvamış bulunmaktadır.
EMİSYON DA DAHİL YENİ KRİTERLER
Motorlu taşıtlarda özel tüketim vergisi (ÖTV) ile ilgili yeni düzenlemeyi de içeren kanun tasarısı kabul edildi.
Otomobil alacakları yakından ilgilendiren tasarıyla, Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda yapılan değişiklikle motorlu taşıtlarda bugüne kadar sadece motor hacmine dayalı alınan ÖTV'ye fiyat vb çeşitli gruplara göre de değişiklik getirme hakkı Bakanlar Kurulu'na veriliyor.
Tasarıya göre ÖTV esas alınarak fiyat grubu oluşturma ve oluşturulan fiyat grupları, malın cinsi, sınıfı, üst yapı gövde tanımı, istiap haddi ile yolcu ve yük taşıma kapasitesi itibarıyla farklı oranlar belirlemeye Bakanlar Kurulu'nun yetkilendirilmesi esas alınıyor.
Belirlenecek yeni oranlar sıfır ila mevcut seviyenin bir katına kadar artırılabiliyor.
Maliye Bakanı Naci Ağbal yaptığı açıklamalarda, Türkiye'de ilk defa emisyona dayalı vergilendirme için adım attıklarını, ileriki dönemde özellikle çevreye duyarlı otomotiv sektörünü teşvik etmek amacıyla salınım olan emisyona dayalı bir vergilendirme sistemine geçileceğini, bu konudaki önceliklerinin, vergileme ölçüleri üzerinden piyasadaki mevcut bu araç özelliklerindeki farklılaşmaları yeni bir anlayış üzerinden yeniden düzenlemek olduğunu belirtmiştir.
Ktiterlerin çeşitlendirilmesi gerek otomotiv sektörünün teşviki, gerekse otomobil alacaklara yönelik vergilemede daha adil uygulama bakımından önemlidir.
Ancak yapılacak değişiklik genel olarak otomobil fiyatlarında sadece vergi yükünden kaynaklı bir artışa mahal verilmemesine özen gösterilmelidir. Zira lüks otomobil tanımı iyi analiz edilmeli ve değerlendirilmelidir. Bu tanımlama doğru yapılması halinde, yapılan her hamlenin olumlu dönüşü olacaktır.
YABANCI ÜLKELERDE VERGİ ORANLARI
Yabancı ülkelerde, ÖTV hemen hemen hiç yok. Çoğunda, sadece KDV alınmaktadır. Bazı ülkelerde de KDV’nin yanında 1-2 puan ya da 3-5 puan değişik adlar altında vergi alınmaktadır.
Bazı ülkelerde otomobil alımına ilişkin vergiler aşağıda gösterilmiştir.
| ABD (California) | Japonya | Lüksemburg | Almanya | İngiltere | Fransa | İtalya | İsveç |
| ÖTV vb. | %8,4 | %5 | %0 | %0,1 | %0 | %1 | %0 | %0 |
| KDV | %0 | %8 | %15 | %19 | %20 | %19,6 | %23 | %25 |
| TOPLAM | %8,4 | %13 | %15 | %19,1 | %20 | %20,6 | %23 | %25 |
Örneğin 1.599 cm
3
silindir hacimli 100.000 TL lik (Euro değer karşılığı) aracın ÖTV ve KDV si ülkemizde 71.100 TL iken Almanya’da 19.100 TL dir. 52.000 TL fark vardır.
Yeni getirilen düzenleme için bir Norveç örneğini dikkatlerinize sunmak istiyorum. Zira bu ülkede de bize benzer hatta daha yüksek vergi yükü söz konusudur.
| Silindir Hacmi ve Emisyon | TÜRKİYE (KDV ve ÖTV) | NORVEÇ (KDV ve ÖTV vb) |
| 1.6 L. 107 g/km Co2 | %71,1 | %92,12 |
| 2 L. 138 g/km Co2 | %124,2 | %122,66 |
| 2,9 L. 155 g/km Co2 | %189,1 | %331,68 |
Bu tablo bize şunu göstermektedir. 1.6 L. Otomobillerden daha az vergi alındığını, buna mukabil 2.0 L. araçlardan daha çok vergi alındığı aşikardır. Yine 2.0 L. yi aşan araçlardan Norveç’e göre %60 daha az vergi alınmaktadır.
Yeni düzenlemede 2.0 L. araçlar artık lüks tanımlaması içinde yer almamalıdır. Aksine buradaki vergi yükü toplamı %124,2 lerden %100 e düşürülmelidir. Artık araçlar eskiye nazaran daha donanımlı, dolayısıyla daha ağırdır. Daha verimli, güvenli performans için artık 2.0 L. araçlar teşvik edilmelidir.
Bu alandaki vergi kaybı tartışmasız lüks sınıf araçlardan ( 2.0 L. yi geçen ) karşılanmalıdır. Böylece aynı zamanda anayasamıza uygun vergi adaleti de sağlanmış olacaktır. Norveç örneği bunu bize bariz şekilde göstermektedir.
BİR HATIRLATMA: KDV İadesi Mükellef Memnuniyeti Yönetim Sistemi
Dikkatli okuyucularımız, bir önceki yazımı ( KDV İadesi Ne Zaman Hızlanacak) hatırlayacaklardır.
Mükelleflerin çoğunun KDV iade alacağının, maalesef uzun prosedürlere ve süre sınırı olmaksızın incelemeye tabi tutulduğu, gecikilen her günün mükelleflere ilave finansal yük getirdiğini, Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın verdiği müjde ile Katma Değer Vergisi (KDV) iadelerine ilişkin hazırladıkları eylem planıyla iadelerin hızlanacağı ve gereksiz bürokratik işlemlerin sona ereceğini belirtmiştim.
Bu konuda ilk adım Gelir İdaresi İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan geldi. Makul sürede sonuçlanmamış KDV iade talepleriyle ilgili olarak mükelleflerin başvurularını yapabileceği
“KDV İadesi Mükellef Memnuniyet Yönetimi Sistemi”
www.ivdb.gov.tr/kdviade
adresinde internet üzerinden hizmet vermeye başladı.
Bu adım başlangıç adımı olarak çok faydalı olacaktır. Kısa sürede sistemin hayata geçirilmesi mükellef odaklı hizmet anlayışının yansımasıdır.
HAS SÖZ
Çalışanlar, kötülük düşünmeye vakit bulamazlar. Çalışmayanlar ise, kendilerini kötülükten kurtaramazlar.
(Hz. Ali)