Prof. Orhan Şen'den korkutan sözler! "Kırkikindi yağmurları geliyor...."
Ankara’nın Mamak ilçesi yaşanan sel felaketi tam anlamıyla dehşet anlarının yaşanmasına neden oldu. Yüzlerce araç selin önünde birbirine çarpa çarpa dal parçası gibi sürüklendi. Peki, bu görüntüler aslında ne anlama geliyor? Meteoroloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Şen, önümüzdeki dönemde Türkiye’nin bu tarz afetleri daha çok yaşayacağını söylüyor. Bu yıla özellikle dikkat edilmesini isteyen Şen, "Kırkikindi yağmurları geliyor" uyarısı yaptı...
Bugün Ankara son yılların en büyük sel felaketini yaşadı. Mamak’ta yaklaşık 12 dakika süren sağanak yağış sele neden oldu. Selde 3 kişi yaralandı, 20’yi aşkın iş yeri ve 150’den fazla araç hasar gördü. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna ‘500 yılda bir vuku bulan bir afet. Bugüne kadar hiç görülmedi” dedi.
ORHAN ŞEN UYARDI: BU YILA DİKKAT!
Sel felaketinin ardından herkesin gözü Meteoroloji’den gelecek haberlere çevrilirken, sadece Ankara’yı değil tüm Türkiye’yi yakından ilgilendiren uyarı meteoroloji uzmanı Prof. Dr. Orhan Şen’den geldi. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, bu tarz afetlerin önümüzdeki dönemde Türkiye’de daha fazla görülebileceği uyarını yaptı.
Posta'nın haberine göre, Orhan Şen, Ankara’yı vuran sel felaketiyle ilgili olarak, Kentlerin alt yapılarının sadece sağanak yağışlara göre değil bu tarz 500 yılda bir gelen felaketlere göre de yapılması gerektiği vurgusunu yaptı. Orhan Şen, “Doğal afetteki suyun direnajla gitmesi gerekiyordu, sel felaketinin yaşandığı alanın alt yapısına çok önemli. Dere yatağı gibi tehlikeli bölgeler üzerinde yapılan bu yapılaşmalar bu tarz afetleri daha da etkiliyor” dedi.
“ÖNCEDEN UYARI YAPILMASI GEREKİYORDU”
Meteoroloji’nin bu tarz bir afeti daha birkaç saat öncesinden görebileceğini de belirten Orhan Şen, “Noktasal tahmin olarak 2 saat önceden tahmin yapılabilirdi. Hatta bu tarz afetlerde yarım saat bile çok önemli. Belki de daha önce bir uyarı yapılsaydı. Maddi zarar minimuma indirilebilirdi” dedi.
KIRKİKİNDİ YAĞMURLARI GELİYOR
Orhan Şen, İç Anadolu’da bu dönemde yoğun yağış beklendiğini belirterek, “İç Anadolu’da yaşayan herkes bilir. Bu güçlü yağmurların adı kırkikindi yağmurlarıdır. Bundan sonraki süreçte de yaz aylarına kadar yağışlar devam edecektir” dedi.
“TÜRKİYE BU OLAYLARI DAHA ÇOK YAŞAYACAK”
Orhan Şen, bugün Ankara’da yaşanan sel felaketi ve geçtiğimiz yaz İstanbul’da yaşanan dolu felaketlerine dikkat çekti. Orhan Şen, “Bu sene Türkiye bu olayları çok yaşayacak. Bu yaz ve sonbaharda daha çok yaşayacak. Türkiye’de bu yaz sıcaklıklar ortalamanın 1-2 derece üzerinde seyredecek. Özellikle ağustos ve eylülde nem artacak. Nemin artmasıyla birlikte yağışlar da artacak” dedi.
KIRKİKİNDİ YAĞMURLARI NEDİR, NASIL OLUŞUR?
Çoğu kişinin merak ettiği sorulardan biridir: Kırkikindi yağmurları nasıl oluşur?, kırkikindi yağmurları nerelerde görülür? Isınan havanın yükünün azalmasıyla birlikte hafiflemesi neticesinde yükselmesi ve her 200 metrede bir 1 derece soğumasıyla oluşan yağmur türüdür. Özellikle iç anadoluda kırk gün sürmesi beklenen yağmur türüdür. İsmini de 40 gün sürmesinden almaktadır. Kırkikindi yağmurları esasında konveksiyonel yağışlardır. Konveksiyonel yağışların türkçelendirilmiş adı yükselim yağışlarıdır.
KIRKİKİNDİ YAĞMURU NE ZAMAN BAŞLAR?
Kırkikindi yağmurları, nisan yağmurlarından sonra başlar. Nisan yağmurlarının bitişi de mayıs ayının sonlarıdır. Yani genel olarak mayıs ayının sonlarında başlamaktadır. 40 gün ikindi ve akşam üzeri yağma ihtimali yüksek olduğundan halk arasında 40 ikindi şeklinde isimlendirilmiştir. Kırkikindi yağışları, iç bölgelerde tarımcılıkla uğraşan insanlar için son derece önemlidir. Tarım ile uğraşanlar, kırkikindi yağışlarına göre sulama işlemlerini yapmaktadır.
Kırkikindi yağmurlarının bilimsel adlandırılması yani literatürdeki adı konveksiyonel diğer bir adıyla yükselim yağıştır. Dünya üzerindeki en güzel örneği ise Ekvator’da bir yıl boyunca her ikindi vakti yağan yağmurlardır. Ekvator’da yükselim yağış şeklinde oluşan bu yağışlar iç anadoluda görülen kırkikindi yağışlarıyla aynı özellik taşımaktadır.