Rusya'dan flaş internet hamlesi: 11 Mart'ta kapanacak
Ukrayna'yı işgaline devam eden Rusya'dan internete yönelik bir hamle geliyor. Moskova yönetimi 11 Mart'ta interneti dış dünyaya kapatmaya hazırlanıyor. Öte yandan Telegram Rusya devletinin baskısına karşı çıktığı için Rus hükümeti tarafından kısıtlanıyor.
Tüm Rus sitelerine çağrıda bulunan Rusya, 11 Mart'ta internetini dış dünyaya kapatacak. Bu hamleyle Rusya geçen yaz test ettiği gibi interneti dışa bağlı olmadan kendi kontrolüne alabilir.
Hürriyet'ten Taylan Özgür DİL'in haberine göre, başta ABD merkezli teknoloji şirketleri olmak üzere birçok ülkenin teknoloji yaptırımına maruz kalan Rusya, 11 Mart’ta Internet bağlantısını dış dünyaya tamamen kapatabilir. Rusya Dijital Kalkınma, Haberleşme ve Kitle İletişim Bakanlığı’ndan yapılan 5 Mart 2022 tarihli duyuruda, Rus sitelerinin Rusya domain’i olan RuNet (.ru uzantılı adresler) uzantılı alan adlarına geçmesi istendi. Bu sitelerden sunucularını Rusya’ya taşıması istenirken, DNS olarak da yalnızca Rusya DNS’i kullanılması çağrısı yapıldı. Yapılan açıklamada, 11 Mart tarihine kadar söz konusu sitelerin sunucularını Rusya’ya taşıması, mail uzantılarının RuNet’e bağlı olması ve Rusya DNS’inden servis sağlayarak hizmet vermesi talep edildi. Açıklamada ayrıca, Rus sitelerine yabancı kaynaklardan indirilen şablon ve kodların silinmesi de istendi.
2019'DA YASALAŞTI
Rusya, uzun yıllardır internet ağını dış dünyaya kapatacak ve yalnızca kendi içerisinde trafiğe izin verecek çalışmalar yapıyordu. ‘Dijital Ekonomi Ulusal Programı’ olarak adlandırılan yasa tasarısı, ülkedeki internet altyapısının dış dünyadan bağımsız olarak faaliyet gösterebilmesi için gerekli teknik değişikliklerin yapılmasını zorunlu kılıyordu. İlk kez Nisan 2019’da görüşülmeye başlanan tasarı, Rusya’da birçok protestoya sebep olmuş göstericiler tasarıya ‘Putin Net’ dövizleriyle karşı çıkmıştı. Tüm itirazlara rağmen ‘Dijital Ekonomi Ulusal Programı’ 1 Kasım 2019 tarihinde yasalaşarak yürürlüğe girdi.
TESTLER BAŞARILI OLMUŞTU
Yapılan düzenlemenin ardından Rusya interneti ülke genelinde kesebilecek uzun süreli testler yapmaya başlamıştı. Son olarak geçtiğimiz haziran ayında Rusya küresel internet bağlantısını tamamen kesmişti. Dünyanın geri kalanıyla bağlantının kopması durumunda altyapısının nasıl çalışacağını test etmek için yapılan çalışma, 15 Haziran-15 Temmuz 2021 tarihleri arasında gerçekleşmiş ve Rus yetkililer testin başarılı geçtiğini açıklamıştı. Rusya Devlet Başkanı Putin, bu hamlesiyle interneti dışa bağımlı olmadan Rusya içerisinde yönetilebilecek şekilde kontrol edebildiğini tüm dünyaya göstermiş oldu.
TELEGRAM HÜKÜMET TARAFINDAN KISITLANIYOR
Rusya’nın ABD’li teknoloji devlerine benzer sosyal medya ve arama motorları bulunuyor. İnternetin kapanması halinde Rus vatandaşları yalnızca bu kanalları kullanılabilecek. Bunlardan en bilineni Türkiye’de de yaygın şekilde kullanılan arama motoru Yandex... Yandex hem arama motoru olarak hem de haritalama sistemiyle navigasyon hizmeti veriyor. Ayrıca, Ruslar sosyal ağ olarak VK (Vkontakte) isimli platformu yaygın şekilde kullanıyor. Bu platform Facebook’a çok yakın bir uygulama olduğu için ‘Rusların Facebook’u’ olarak biliniyor. Rusların WhatsApp’a çok yakın bir haberleşme uygulaması da var. Pavel Dúrov isimli Rus tarafından kurulan Telegram isimli uygulama da Rusya’da yaygın olarak kullanılıyor. Ancak, Telegram Rusya devletinin baskısına karşı çıktığı için Rus hükümeti tarafından kısıtlanıyor.