Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş 9’uncu gününde. Son olarak Washington ve Londra hariç dünyayı geren gelişme Zaporijya Nükleer Santrali bölgesindeki çatışma oldu.
Washington ve Londra hariç diyorum çünkü onlar bölgedeki her gerilimi ellerini ovuşturarak izliyorlar.
Dünya gerildi, çünkü olası nükleer sızıntı/patlama veya savaş kıyametin başlangıcı olur.
Evet savaş 9’uncu gününde. Ancak henüz savaş daha başlamadı. Veya daha doğru ifadeyle yeni başlıyor.
Neden mi?
Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerin ikinci turunda sadece bir konuda uzlaşıya varıldı. O da sivillerin tahliyesi sırasında koridor açılması ve tahliyelerde geçici ateşkes yapılması.
Açalım:
Konuştuğum bir uzman, savaşta şimdiye kadar yaşanan aşamaları şu şekilde sıraladı:
- Gücün tartılması,
- Boşlukların tespiti,
- Dünyanın tepkisinin ölçülmesi,
- Sivil kayıpların önlenmesi maksatlı tahliye imkanının tanınması.
Uzman, son uzlaşıyla beraber, esas mücadelenin, yani savaşın artık bu saatten sonra başlayacağının altını çizmekte.
Sivillerin tahliyesi ise nasıl gerçekleştirecek? Bu konuda netlik yok. Çünkü savaş ortamında tüm sivillerin tahliyesinde zorluklar bulunuyor. Ayrıca Rusya’nın gündeme getirdiği iddialara göre, bazı aşırı milliyetçi/ırkçı gruplar sivilleri kalkan olarak kullanıyor. Bu durumda siviller her halükarda sıkıntı yaşayacak gibi görünüyor.
Ancak belirli bir zaman sonra Rusya, “sivillerin tahliyesi için gerekli zamanı ve imkanı tanıdım” diyerek Ukrayna’ya esas taarruzu başlatabilir. Kim bilir? Belki de Kiev sınırına dayanan kimi kaynaklara göre 64 km, benim bir uydu görüntüsünden gördüğüm 75 km’lik konvoy da bunun yığınağıdır.
Yani esas savaş o zaman başlayacak.
Peki esas savaşta gayri nizami harp boyutu ne olacak?
Rus askeri ilerlemesine karşı ciddi bir mukavemet olmaması, Ukrayna ordusunun ve danışmanlarının güç dengesine göre bu yönteme başvuracağı, meskun mahal çatışmaları veya gayri nizami harp ile yıpratma savaşı başlatılacağı şeklinde yorumlar öne çıktı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski’nin yabancı gönüllü savaşçıların vizesiz olarak ülkesine girişine onay vermesi de bununla bağlantılı. Gelenlerin büyük çoğunluğunun lejyoner, askeri şirket, gayri nizami harp uzmanlarından oluşacağını tahmin etmek zor değil. Zaten 2016 yılından bu yana Ukrayna ordusunda “Ukrayna’nın Bölgesel Savunması için Uluslararası Lejyon” isimli yabancılardan oluşan bir alt birlik de bulunuyor.
Başarılı olurlar mı?
Kolay değil. Çünkü Rus ordusunun, sözünü ettiğimiz asıl savaşta tanklar ve zırhlılarla çok sert saldıracağını tahmin etmek zor değil. Bu tür savaşların etkili olabilmesinde coğrafi etki büyük. Konuştuğum askeri uzman, Afganistan örneğinin burada geçerli olmayacağını söylemekte. Afganistan’da, bizim Hakkari coğrafyasındakinden çok daha engebeli, sarp Tora Bora dağları bulunuyor. Bu dağlarda saklanan Taliban’ın etkili bir mücadeleyle ABD ordusunu yıprattığını hatırlayalım. Ancak Ukrayna’nın özellikle Kiev’in de bulunduğu Batı bölgeleri, düz alan. Yani saklanma, barınma imkanları çok sınırlı. Kent merkezlerinde Rusya’nın yapacağı tahrip gücü yüksek operasyonlar, gayri nizami harp personellerine ciddi kayıplar verdirecektir.
Savaşı veya çatışmaları uzatmaksa amaç bu başarılabilir. Ancak Rusya’yı bu yöntemlerle durdurmak kolay olmayacak.
Ama zaten Ukrayna yönetimini krizin en başından bu yana Rusya’ya karşı kışkırtan, savaş başlayınca da “NATO/ABD bu savaşta yer almayacak” diyenlerin amacı da bu değil mi?
Onlar için masum Ukrayna halkının canı/kanı hiç önemli değil.
Maksat stratejileri işlesin.