Şimşek’in isyanı! Kimse vergi vermek istemiyor
Türkiye ekonomisinin en büyük sorunu kayıtdışı ekonomi. Günümüzde halk arasında, iş insanları arasında ve akademisyenler arasında en büyük tartışma, “Madem ekonomik kriz var. Bu kafeler, restoranlar neden bu kadar dolu. En zengin semtlerden en fakirlerine kadar her yer tıklım tıklım. Üstelik fiyatlar da çok pahalı” şeklinde oluyor.Bu durum aslında üniversitelerde tez konusu olabilir. Ama bu durumun bizce en güçlü açıklaması kayıtdışı ekonomi...
Vergi kaçağının olmadığı tek yer sabit maaşla çalışan ve vergisi kaynağından kesilen çalışanlar… Serbest meslek erbabı ise çok fazla serbest gibi… Bunu aslında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, birçok kere söyledi. Ödemeyi kayıtdışı alan birçok şirket var. Ya elden alınıyor ya da IBAN’a isteniyor. Kuaförler bu alanda adı sık geçiyor. Turizm tesisleri, aile işletmesi pansiyonlar ücreti kartsız, elden almakta diretiyor. Tam da bunu önlemek için bugün önemli bir karar yürürlüğe girdi. İşletmelerin yanı sıra tüketiciler için de 7 bin liranın üzerindeki mal veya hizmet alımlarına ait ödemelerin banka ve finans kurumları aracılığıyla yapılması zorunluluğu getiren düzenleme yürürlüğe girdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete'de yayınlandı.
Kayıt dışılıkla daha etkin mücadele edilmesi, verginin tabana yayılmasına katkıda bulunmak adına, tahsilat ve ödemelerdeki tevsik (belgeleme) zorunluluğunun kapsamını genişleten düzenlemeye göre, vergi mükellefi olmayanların da vergi mükellefleriyle yapacakları 7 bin lira üzerindeki ödemelerini banka, finans kurumları veya posta idaresi aracılığıyla yapmaları zorunlu hale getirildi. Umarız bu işe yarar…
Bu kararın çıktığı gün Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in kayıtdışı isyanıyla ilgili haberler medyaya yansıdı. Kayıt dışı ile mücadele başta olmak üzere vergi ile ilgili konularda AK Parti milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Kimsenin vergi vermek istediğinden dert yanan Şimşek, "En düşük KDV ekmekte. Siz hiç fırıncının size fiş verdiğini gördünüz mü? Yıl içinde 65 milyon TL'ye araç alan binlerce vatandaş var. Çağırıyoruz, ‘izah et’ diyoruz ama izahları yok" dedi.
Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre Şimşek, kayıt dışılığın neden olduğu haksız rekabeti ve vergi kaybını gidermek için tek yolun çapraz denetim olduğunu söyledi.
Bakan Şimşek'in “Kimse vergi vermek istemiyor. Biz kayıt dışılığı önlemek konusunda samimiysek ispat yükümlülüğünü devletten alıp vatandaşa, mükellefe yüklememiz gerekiyor. Avrupa’da hangi giderler vergiden düşürülüyorsa biz bunu yapmaya razıyız. Ama bu şartla. Mesele bir kültür ve zihniyet meselesi. En düşük KDV ekmekte. Siz hiç fırıncının size fiş verdiğini gördünüz mü? Yüzde 1’e tenezzül ediliyor. En çok vergi kaçağının olduğu, hiç verginin gelmediği yerler fırıncılar. Günün başında da ortasında da sonunda fiş kesmiyorlar. Sabahtan akşama kadar ekmek satıyorlar ama vergisini vermiyorlar. Bir vatandaşımız büyükşehirlerden birinde 32 tane daire almış, bizde vergi kaydı yok. Hayatında hiç beyanname vermemiş. Yıl içinde 65 milyon liraya lüks araç alan binlerce vatandaşımız var. Çağırıyoruz, ‘izah et’ diyoruz ama izahları yok. ‘Bu parayı kazandığınızı kanıtla’ diyoruz kanıtlayamıyor. Çapraz denetim yapmadığımız müddetçe istediğimiz modeli uygulayamayız. Kredi kartı kullanımı olsun vergide indirim olsun bu konularda üzerimize düşen stratejiyi yapacağız” dedi.
Vatandaş neden döviz ve altına yöneliyor?
Bakan Şimşek, vatandaşın neden dövize yöneldiği sorusuna ise “Çünkü AK Parti hükûmetlerinin 10-15 yılı hariç 50 yıldır bu ülkede enflasyon çift haneli. Çift haneli enflasyon olunca vatandaş kendisini enflasyondan korumak için ya faize gidecek ya altına ya da dövize gidecek. Bunun kök sebebi enflasyondur. Biz vatandaşı suçlayamayız. Vatandaşın tercihlerine saygı duymak zorundayız” cevabını verdi.
"Türkiye’nin dış borcu yönetilebilir seviyede"
Türkiye’nin dış borcunun yönetilebilir seviyede olduğunu kaydeden Şimşek, “Geçen yıl mayıs ayında 5 yıl vadeli tahvilimizin dolar cinsinden faizi yüzde 11’e çıkmıştı. Şimdi yüzde 6’ya düştü. Bunu daha da düşürmemiz gerekiyor. O nedenle bu programı sabırla, kararlılıkla sürdüreceğiz. CDS’yi 150‘lere çekmemiz gerekli” değerlendirmesini yaptı.
“Cari açık sorunu çözülecek”
Cari açık problemini çözmenin yolunun ise her alanda katma değeri yükseltmek olduğunun altını çizen Şimşek, “Enerjide dışa bağımlılığı azaltmamız lazım. 22 yılda enerjiye 910 milyar dolar para harcanmış. Güneşimizi, rüzgârımızı her şeyi enerjiye dönüştüreceğiz ve petrol, doğalgaz ithalatını azaltacağız. Bunun yanı sıra tarım ve sanayide hatta hizmet sektöründe katma değerimizi yükselteceğiz. Örneğin golf için ülkeye gelen, sırt çantasıyla gelenden belki 10-15 kat daha fazla harcıyor. Bütün alanlarda katma değeri yukarı çıkaracağız. Daha fazla gelir elde edeceğiz. Cari açığı kalıcı şekilde çözmek için bir program uygulamaya koyduk ve bu programda samimiyiz” dedi.