Sosyal medyada çocukları bekleyen büyük tehlike: Ödül gibi görüyorlar
Sosyal medyada çocukları korumak için 13 yaş sınırı olsa da bu kural ihlal ediyor. Özellikle pandemi sonrası sürekli evde kalan çocuklar sosyal mecralarda daha çok zaman geçirmeye başladı. Sosyal medya fenomenlerini rol model alan çocuklar sürekli beğeni almaya çalışıyor. Çocuklar, gelen her beğeniyi ödül olarak görüyor. Uzmanlar, sosyal medyada fazla vakit geçiren çocuklarla ilgili uyarılar yaptı.
Dijital dünya, günümüzde çocukların yaşamlarının bir parçası haline gelmiş durumda. Pandemi nedeniyle 1.5 yıl boyunca okullarından uzak kalan çocuklar, sosyal medyada daha çok zaman geçirmeye başladılar. Peki çocuklar dijital dünyada neler yapıyorlar? Hangi yaşlarda, hangi sosyal medya platformlarında var oluyorlar? Gelişimlerini olumsuz yönde etkileyen veya onlara olumlu katkı sunan unsurlar neler?
Sabah gazetesinden Ceyda Karaaslan'a konuşan konuşan İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya Bölümü Öğr. Üyesi Dr. Esra Ercan Bilgiç, Instagram, Tiktok, Snapchat ile Whatsapp'ın çocuklar ve gençler tarafından en yoğun kullanılan mecralar olarak öne çıktığını söyledi.
Amerikan COPPA Yasası'na bağlı olarak hukuken çocukların 13 yaşından önce bu mecraları kullanmamaları gerektiğini hatırlatan Bilgiç, "Ancak araştırmalar gösteriyor ki 13 yaş altı çocukların yüzde 40'ı sosyal medya mecralarını kullanıyor. Tabii ki bu mecralar çocuklara göre tasarlanmış mecralar değiller. Ailelerin burada muhakkak yönlendirici rol oynamaları gerekiyor" uyarısında bulundu. Bilgiç, "Peki neden kullanıyorlar?" sorusuna ise şu yanıtları veriyor:
"Böyle bir dünya var ve çocukların rol model aldığı kişiler de sosyal medya kullanıyor. Aynı şekilde anne ve babasını sosyal medya kullanırken gören çocuk da bu mecraları kullanmak istiyor. Arkadaşlıklar geliştirmek için kullanabiliyorlar."
ÖDÜL GİBİ GÖRÜLÜYOR
13 yaşından sonra kullanılmasını belki yasal olması nedeniyle de normal karşılayabiliriz ama daha küçük çocukların henüz muhakeme yetenekleri gelişmediğinden aslında kullanmamaları tavsiye ediliyor.
UCLA'nın Beyin Haritalama Merkezi'ndeki araştırmacılar, sosyal medyada beğeniyle takdir edilmenin beyin taramalarında beynin ödül merkezlerini harekete geçirdiğini söylüyor. Bu durum, ödüllendirilme beklentisi konusunda çok hassas olan, özellikle büyüme çağındaki çocukların neden sosyal medyaya girdiğini kısmen açıklayabiliyor.
DOĞRU YÖNLENDİRMEK GEREK
Bilgiç ailelere şu uyarılarda bulundu: "Şunu vurgulamak isterim ki, sosyal medyanın yararları veya zararları üzerine pek çok araştırma var. Burada en önemli nokta, çocukların doğru yönlendirilmesi gerekliliği. Tamamen yasaklanması durumunda çocuk sonradan sosyal medyayla karşılaştığında zarar görebilir. Bunun yanı sıra sosyal medyada çok fazla vakit geçirdiğinde de elbette zarar görebilir. Çocuklar belli düzeyde, annebaba kontrolü altında sosyal medya kullanmalı."