Süper güç yola çıktı! Azerbaycan’ın Karabağ zaferi tüm dengeleri değiştirdi
Karabağ’da kesin zafer kazanarak dünya siyasi ve ekonomik dengelerini değiştirecek adımlar atan Türkiye ve Azerbaycan, dünya siyasi ve ekonomik dengelerini değiştiriyor. İşte detaylar...
Türkiye’de enerji alanında yaklaşık 6 milyar dolarlık yatırımı bulunan Azerbaycan’ın, yeni yatırımlara hazırlandığı duyumları geliyor. Aynı zamanda Türkiye’nin de Azerbaycan’da 6 milyar dolara yakın yatırımı var. Bu işbirliği ‘iki devlet tek millet’ sözünü pekiştiriyor. Şimdi, Karabağ’da elde edilen zafer ve Zengebur koridorunun tamamen açılması büyük bir ortaklığın ilk adımı olarak söylenebilir.
Amerikan Forbes dergisi analizinde, Türk devletlerinin birleşmesinin önünde engel kalmadığını yazdı. Küresel emperyalizmin yıllardır özenle koruduğu Azerbaycan’ın özerk bölgesi Nahçıvan’la, Azerbaycan arasındaki karayolu engeli artık kalktı. Bilindiği gibi, Nahçıvan Azerbaycan toprağı olmasına rağmen arada Ermenistan olduğu için karayolu bağlantısı bulunmuyordu. Şimdi, Ermenistan işgali altındaki Karabağ özgürleştikten sonra Azerbaycan’ı Nahçıvan’a bağlayacak Zengebur koridoru açılıyor. Bu, Türkiye’yi ve tüm Türk dünyasını birleştiren en önemli gelişme. Türk Devletleri Teşkilatı ile zaten uzun süredir başlayan siyasi, ekonomik ve askeri birlik çalışmaları, bu koridorla hedefe ulaşmak için çok büyük ve önemli bir adım olarak tarih sayfalarında yerini aldı bile…
Ermenistan’ın en güneyinde yer alan eyalet, Syunik adını taşıyor. Azerbaycan’da ise bu bölge için Zengezur ismi kullanılıyor. Bu bölgenin doğusunda Azerbaycan, güneyinde İran, batısında ise Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti yer alıyor. Zengezur koridoru projesi ise bu bölgeden açılacak kara ve demiryolu ulaşımıyla Azerbaycan’ı doğrudan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlamayı hedefleyen projenin adı. Daha geniş anlamda ise proje Azerbaycan’ı doğrudan Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor.
TÜRKİYE İÇİN NEDEN KRİTİK?
Ankara, Azerbaycan’ın talep ettiği Zengezur koridoru projesini savunuyor ve çok önemli buluyor. Proje, Türkiye’nin doğrudan Azerbaycan’a ve Orta Asya’daki Türk cumhuriyetlerine açılması imkânı olarak görülüyor. Türkiye ile Azerbaycan’ın 15 Temmuz’da imzaladıkları Şuşa Beyannamesi ile projeye yaklaşım, bir resmiyet de kazanmış durumda.
'KITALAR ARASI DENGELER DEĞİŞEBİLİR'
ABD devleti de bu zaferin sonuçlarının farkında. ABD merkezli Forbes dergisi, bu gelişmelere dikkat çekti. Yazılarının ABD devlet görevlilerinin görüşlerini yansıttığı bilinen Forbes,
‘Ermenistan-Azerbaycan Çatışması, İran, Türkiye, Rusya ve Çin'e Kadar Güç Dengelerini Değiştirebilir' başlıklı analiz yayımladı.
Yazıda söz konusu operasyonun aslında küresel çapta bir etkisi olacağı bildirildi ve 'Ütopya gibi gözükebilir ama Ermenistan ile Azerbaycan arasında olup bitenler, kıtalar arası güç dengelerini değiştirebilir' ifadesi kullanıldı.
ABD: Bölgede süper güç var
Forbes’e bilgi veren kaynaklar, “Çoğu kişinin bölgede gizlenen 'süper gücü' fark etmiyor” yorumunu yaptı. Forbes, Ermenistan topraklarının bir bölümünden geçerek Azerbaycan ile Türkiye'yi birbirine bağlayan 'Zengezur Koridoru'nun önemini vurguladı.
İran, Rusya ve Ermenistan'ın bu koridora karşı çıktığını belirten Forbes, bu karşıtlığın sebebini şu sözlerle açıkladı: 'Lojistik açıdan Azerbaycan'da Karabağ tepelerini kim kontrol ediyorsa, potansiyel olarak o hassas sınır bölgesine de hakim oluyor ve bu da onlarca yıldır akan kanın ipucunu veriyor. Burası iki Türk ülkesinin yeniden kurmayı amaçladığı, uzun süredir kesilmiş bir bağlantı. Koridor Orta Asya'daki Türk cumhuriyetlerini Azerbaycan üzerinden Türkiye'ye bağlayacak. Böylece tarihi İpek Yolu tekrar canlanmış olacak'
TÜRK ÜLKELERİ BİRBİRİNE BAĞLANACAK
Afganistan'daki savaşın sona ermesiyle Orta Asya'nın jeostratejik açından önem kazandığını aktaran Forbes, C5 ülkelerinin (Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan) şu anda Rusya, Çin ve İran tarafından kuşatıldığını yani sınırların yakınlığından bahsetti. Coğrafi olarak Zengezur Koridoru sayesinde Türkiye ve Azerbaycan'ın bölgedeki ablukayı kaldıracağını hatırlatan Forbes, Karabağ'ın artık taktiksel bir tehdit olmamasıyla Orta Asya'daki Türk ülkelerle olan bağlantının kurulacağını yazdı.