Tarihte bugün ne oldu 25 Ocak? Önemli olaylar, kim doğdu, kim öldü?

Günümüzde hemen her gün, tarihte yaşanan önemli gelişmelere tanık oluyor ve bu gelişmeleri araştırıyoruz. Vatandaşlar, tarihte 25 Ocak günü ne olduğunu, önemli tarihi olayları, doğumları ve ölümleri büyük bir merakla araştırıyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 25 Ocak? Ayrıntılar haberimizde...

TARİHTE BUGÜN NE OLDU 25 OCAK?

MEYDANA GELEN OLAYLAR

1072 - Divânu Lügati't-Türk, Türk kültürünün ilk Türkçe dilinde yazılan sözlük eseri, Kaşgârlı Mahmut tarafından yazılmaya başlandı. (10 Şubat 1074'te bitirildi.)

1327 - III. Edward, İngiltere Kralı oldu.

1348 - Venedik'te yüzlerce kişinin ölümüne neden olan bir deprem meydana geldi.

1363 - Sırpsındığı Muharebesi'ni Osmanlı Devleti kazandı.

1554 - São Paulo'nun kuruluşu.

1573 - Mikatagahara Muharebesi

1579 - Utrecht Antlaşması imzalandı ve günümüz Hollanda'sının temelleri atılmış oldu.

1755 - Moskova Üniversitesi kuruldu.

1792 - İngiltere'de, fakir sınıfların ilk siyasi örgütü sayılan «London Corresponding Society» örgütü kuruldu.

1831 - I. Nikolay ve Romanovların düşmesiyle Polonya'nın bağımsızlığı ilan edildi.

1858 - Felix Mendelssohn'un Bir Yaz Gecesi Rüyası adlı eserinin Düğün Marşı bölümü Kraliçe Victoria'nın kızının düğününde çalındıktan sonra, bütün dünyadaki düğünlerin popüler müziği haline geldi.

1872 - Hasköy Tersanesi işçileri greve çıktı.

1881 - Thomas Edison ve Alexander Graham Bell Oryantal Telefon Şirketini kurdular.

1890 - Arjantin ve Brezilya arasında Montevideo antlaşması imzalandı.

1918 - Rusya, Sovyetler Birliği (SSCB) oluşunu ilan etti.

1919 - Paris Barış Konferansı'nda; uluslararası barışı ve güveni sağlayacak ve devam ettirecek bir Milletler Cemiyeti kurulmasına karar verildi.

1919 - Ermeniler, Antep Hükûmet binasını ele geçirerek İdareye el koyduklarını açıkladılar.

1924 - İlk Kış Olimpiyat Oyunları Chamonix'de başladı.

1926 - Şeker, petrol ve benzin inhisarı (tekeli) hakkında kanunlar kabul edildi.

1932 - Sovyetler Birliği ve Polonya saldırmazlık paktı imzaladı.

1936 - İstanbul'da vapurculuk şirketi ile bütün kabotajın Denizyolları İdaresine geçmesini sağlayan sözleşme imzalandı.

1937 - Cincinnati'de seller petrol rezervlerinin patlamasına yol açtı, şehir alevler içinde kaldı.

1939 - Celâl Bayar Hükûmeti istifa etti. Yeni Hükûmet Refik Saydam Başkanlığında kuruldu.

1942 - Tayland, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık'a savaş ilan etti.

1949 - İsrail'de ilk seçimler yapıldı. David Ben-Gurion Başbakan oldu.

1950 - Amerika'da eski bürokrat Alger Hiss, hiçbir kanıt bulunmaksızın, komünist casus olduğu gerekçesiyle, 5 yıl ağır hapis cezasına mahkûm edildi.

1950 - Şiddetli kış nedeniyle İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde yollar kapandı, Çubuk Barajı dondu.

1951 - Kumyangjang-ni Muharebesi

1952 - Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı bir genelge yayımladı; 1952-1953 öğrenim yılından itibaren lise eğitimi 4 yıla çıkarılacak.

1952 - Gümrük ve Tekel Bakanı Sıtkı Yırcalı, kibrit tekelinin kalktığını açıkladı; özel sektör kibrit üretebilecek.

1954 - Ankara'da sıcaklık -30 dereceye düştü; okullar tatil edildi.

Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni

1956 - Türk Eczacıları Birliği kuruldu.

1957 - Hint Keşmir'i kendine ilhak etti.

1958 - İstanbul'da 25 kişi, komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle tutuklandı. Tutuklananların arasında Doktor Hikmet Kıvılcımlı da bulunuyordu.

1966 - Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu Türkiye'nin dikkatini çekti; enflasyon hızla artıyor.

1968 - Türk Ordu Futbol Takımı Dünya şampiyonu oldu.

1969 - Amerika Birleşik Devletleri ile Kuzey Vietnam arasında barış görüşmelerine Paris'te başlandı.

1971 - İdi Amin gerçekleştirdiği darbe ile Milton Obote'yi devirdi ve Uganda'nın Başkanı oldu.

1973 - Başbakan Ferit Melen "İşkence yalandır" dedi. Bülent Ecevit, bunun bir yalan olduğunu söyleyince Cumhuriyetçi Güven Partililerin (CGP) saldırısına uğradı.

1974 - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Millî Selamet Partisi (MSP) Hükûmet ortaklığı protokolü imzaladı.

1977 - İstanbul'da bir yıl içinde 510 öğrenci olayı meydana geldi, 13 öğrenci öldü.

1980 - Başbakan Süleyman Demirel'in azınlık Hükûmeti'nin görevde olduğu 73 günde politik nedenlerle 497 kişinin öldürüldüğü, 779 kişinin yaralandığı ve 72 soygun olayının yaşanmış olduğu açıklandı.

1981 - Mao'nun dul eşi Jiang Qing ölüm cezasına çarptırıldı.

1985 - II. Louis Stadyumu, Monako Prensi III. Rainier tarafından açıldı.

1986 - Millî Direniş Hareketi, Uganda'da Tito Okello Hükûmetini devirdi.

1987 - 30 milyon dolara sigortalanan Muhteşem Süleyman Sergisi, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington'da Ulusal Sanat Müzesi'nde açıldı.

1988 - Türkiye, BM İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.

1991 - Bakanlar Kurulu, Kürtçe konuşma ve şarkı söylemeyi serbest bıraktı.

1991 - ABD ve müttefiklerinin bir hafta süren saldırısı karşısında, Saddam Hüseyin yönetimi Kuveyt'teki petrol kuyularını ateşe verdi ve ham petrolü körfeze boşalttı.

1995 - Rusya, Norveç tarafından fırlatılan bir araştırma roketini Amerika Birleşik Devletleri'nin Trident füzeleriyle karıştırınca az daha bir nükleer karşı saldırı başlatıyordu.

1996 - Rusya'nun Avrupa Konseyi'ne girişi.

1996 - ABD'de son bir kez asılarak idam gerçekleştirildi. Cinayet suçlusu Billy Bailey, ABD'nin Delaware eyaletinde asıldı.

1997 - Yaşar Kemal Uluslararası Nonino Ödülü'nü İtalya'da düzenlenen bir törenle aldı.

1999 - Kolombiya'nın batısında 6,0 şiddetinde deprem meydana geldi, en az 1000 kişi öldü.

2002 - Wikipedia, yazılımının ("II. Faz") ya da Magnus Manske Günü olarak bilinen yeni sürümüne geçti.

2004 - Opportunity adlı uzay sondası, Mars yüzeyine indi.

2005 - San Francisco kenti, meydanlarda, parklarda ve şehrin kamuya ait diğer yerlerinde sigara içmeyi yasakladı. Cezanın bedeli 100 dolar olarak açıklandı.

2005 - Hindistan'daki bir hac töreni sırasında çıkan izdihamda 258 kişi öldü.

2006 - Dünyanın en büyük küreselleşme karşıtı eylemlerinden olan Dünya Sosyal Forumu Venezuela'da başladı.

2006 - İlk kez seçimlere katılan İslami Direniş Hareketi Hamas, Filistin'de düzenlenen genel seçimlerin galibi oldu ve 10 yıllık El Fetih hakimiyetine son verdi. İsmail Haniye, 19 Şubat'ta Başbakan oldu, ancak İsrail, Hamas Hükûmeti ile bütün müzakereleri durdurdu.

2011 - 25-27 Ocak arasında Kuzey Amerika kar fırtınası yaşandı.

2015 - Yapılan genel seçimlerde SYRİZA (Radikal Sol Koalisyon) Partisi, birinci gelerek Yunanistan'ın yeni iktidarını oluşturdu.

DOĞANLAR

750 - IV. Leo Hazar, Bizans İmparatoru (ö. 780)

1627 - Robert Boyle, İrlandalı kimyacı (ö. 1691)

1736 - Joseph-Louis Lagrange, İtalyan matematikçi (ö. 1813)

1759 - Robert Burns, İskoç şair (ö. 1796)

1790 - Moritz Daffinger, Avusturyalı ressam (ö. 1849)

1812 - Pierre de Decker, Belçikalı bir Roma Katolik politikacı, devlet adamı ve yazar (ö. 1891)

1842 - Vilhelm Thomsen, Danimarkalı dil bilimci ve Türkolog (ö. 1927)

1874 - W. Somerset Maugham, İngiliz romancı, oyun ve kısa öykü yazarı (ö. 1965)

1882 - Virginia Woolf, İngiliz yazar (ö. 1941)

1899 - Paul-Henri Spaak, Belçika Başbakanı (NATO ve AET'nin kuruluşuna öncülük eden) (ö. 1972)

1917 - Ilya Prigogine, Belçikalı kimyager, fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 2003)

1920 - Jeanne Brabants, Belçikalı dansçı, koreograf ve öğretmen (ö. 2014)

1921 - Samuel T. Cohen, Amerikalı fizikçi ve nötron bombasını icat eden (ö. 2010)

1923 - Arvid Carlsson, İsveçli bilim insanı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 2018)

1923 - Hıfzı Topuz, Türk gazeteci ve yazar

1926 - Yusuf Şahin, Mısırlı sinema yönetmeni (ö. 2008)

1927 - Antonio Carlos Jobim, Brezilyalı besteci, Bossa Nova akımının öncüsü, yorumcu, piyanist ve gitarist (ö. 1994)

1927 - Marian Brown, ABD'de ikon olan "San Francisco İkizleri"nden biri (ö. 2014)

1927 - Vivian Brown, ABD'de ikon olan "San Francisco İkizleri"nden biri (ö. 2013)

1928 - Eduard Şevardnadze, Gürcistan Devlet Başkanı (ö. 2014)

1931 - Paavo Haavikko, Fin şair (ö. 2008)

1933 - Corazon Aquino, Filipinli kadın siyasetçi (ö. 2009)

1935 - James Gordon Farrell, Britanyalı yazar (ö. 1979)

1936 - Onat Kutlar, Türk sinema eleştirmeni ve yazar (ö. 1995)

1938 - Vladimir Vısotskiy, Rus tiyatro oyuncusu, şarkı sözü yazarı ve halk şarkıcısı (ö. 1980)

1942 - Eusébio, Portekizli futbolcu (ö. 2014)

1948 - Halife bin Zayid el-Nehyan, Birleşik Arap Emirlikleri'nin 2. Devlet Başkanı

1951 - Numan Pekdemir, Türk kontrbasçı

1954 - David Grossman, İsrailli yazar

1955 - Toru Iwatani, Japon video oyunu tasarımcısı

1960 - Dursun Çiçek, Türk asker ve siyasetçi

1962 - Ruşen Çakır, Türk gazeteci

1978 - Ahmet Dursun, Türk futbolcu

1980 - Fulden Akyürek, Türk oyuncu

1980 - Michelle McCool, Amerikan profesyonel güreşçi

1980 - Paulo Assunção, Brezilyalı futbolcu

1980 - Xavi, İspanyol futbolcu

1981 - Alicia Keys, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, besteci ve oyuncu

1981 - Toşe Proeski, Makedon şarkıcı (ö. 2007)

1982 - Maxim Shabalin, Rus buz patenci

1982 - Noemi, İtalyan şarkıcı ve söz yazarı

1982 - Ömür Arpacı, Türk oyuncu

1984 - Robinho, Brezilyalı futbolcu

1985 - Tina Karol, Ukraynalı şarkıcı

1996 - Calum Hood, Avustralyalı müzisyen ve 5 Seconds of Summer'da gitarist

2000 - Arda Berk Kaya, Türk basketbolcu

ÖLENLER

477 - Genserik, Vandal Kralı (d. 389)

1559 - II. Christian, Danimarka Kralı (d. 1481)

1578 - Mihrimah Sultan, Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın kızı (d. 1522)

1891 - Theo van Gogh, Hollandalı sanat simsarı (d. 1857)

1896 - Frederic Leighton, İngiliz ressam (d. 1830)

1921 - William Thompson Sedgwick, Amerikalı akademisyen (d. 1855)

1942 - Ahatanhel Krımski, Ukraynalı bilim insanı ve akademisyen (d. 1871)

1947 - Al Capone, Amerikalı gangster (d. 1899)

1952 - Sveinn Björnsson, İzlanda'nın ilk Cumhurbaşkanı (d.1881)

1958 - Cemil Topuzlu, Türk cerrah (Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu, İstanbul'un eski Belediye Başkanı ve Tıp Fakültesi Dekanı) (d. 1866)

1987 - Nahuel Moreno, Arjantinli Troçkist önder (d. 1924)

1990 - Ava Gardner, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1922)

1997 - Jeane Dixon, Amerikalı astrolog ve psişik (d. 1904)

2004 - Miklós Fehér, Macar futbolcu (d. 1979)

2006 - Anna Malle, Amerikalı porno yıldızı (d. 1967)

2009 - Orhan Duru, Türk yazar ve gazeteci (d. 1933)

2010 - Nedim Doğan, Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu (d. 1945)

2015 - Demis Roussos, Yunan şarkıcı (d. 1946)

2016 - Ergüder Yoldaş, Türk müzisyen ve besteci (d. 1939)

2017 - John Hurt, İngiliz film-dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (d. 1940)

2020 - Garbis Zakaryan, Ermeni asıllı Türk boksör ve antrenör. (d. 1930)