TDK'nın 'horon' değişikliği Rizeliyi memnun etmedi: "Horon tepilmez!"
Geçtiğimiz günlerde Türk Dil Kurumu bazı değişiklikler yapmış, bunlardan en dikkat çekenlerinden biri de 'horon vurmak (eski)- horon tepmek (yeni)' olmuştu. Rizeliler ise bu değişikliğin ne yeni ne de eski halinden pek hoşnut değil.
Türk Dil Kurumu (TDK) geçtiğimiz günlerde Türkçe Sözlük'ün 12. baskısını yayınladı ve bu baskıda birçok sözcük ve kalıbın yazılış şeklini değiştirdi.
Bu değişikliklerden biri de 'horon vurmak (eski)- horon tepmek (yeni)' oldu. Değişikliğin ardından Rizeliler pek hoşnut olmadıkları bu konu ile ilgili konuştu.
"HORON TEPİLMEZ, OYNANIR"
Atma Türkü’nün son ustalarından 90 yaşındaki Osman Efendioğlu, "Horon oynanır mı, edilir mi, vurulur mu, tepilir mi?" tartışmasına atma türkü ile son noktayı koydu.
İşte o atma türkünün sözleri:
"Rize’nin horonunun adını değiştiler/ Birisi tepme dedi, orada yerleştiler. Rize horonu tepme arkadaşlar değildir/Eski beri Rize’nin adları da değişir. Ben Rize horonuna, horon oyna diyorum/Tepme denilen şeyi arkadaş bilmiyorum. Dikkat eyle hemşehrim al bizi kameraya/Her zaman bulamazsın sen bizi bir araya/Bir dua edersiniz siz ha bu fukaraya. Oldum 90 yaşında benim işlerim beter/Birkaç türkü söyledim size bu kadar yeter."
"HORON TEPMEK DİYE BİR ŞEY YOKTUR"
TDK’nin yaptığı değişikliğin düzeltilmesi gerektiğini savunan Osman Efendioğlu, şu ifadeleri kullandı:
Ben 14 yaşından beridir Rize türkülerini, Rize horonunu oynayan birisiyim. Ben tepme kelimesini Rizeli’den değil de yabancılardan horon teperler duyarım. Oysaki tepme değildir, horon oynamaktır. 2 ayak oyunu, Hemşin oyunları, sıksaray horonu gibi değişik horonlar vardır. Fakat tepme Rize’de değil, doğrusu horon oynamaktır. 2 ayak horonu vardır. O hızlı olduğu için türküde nefes yetmez. Tulumla oynanan var. Aşağı yukarı Rize’nin Çayeli’nden İyidere’ye kadar bir tip horon oynanır. Laz kesimi denilen Pazar, Ardeşen, Hemşin ve Çamlıhemşin’in horonları başkadır. Güzel de türkü söylerler. Rize’de horon tepmek diye bir şey yoktur. Bunu da Rizeli, Trabzonlu ve Giresunlu olmayan söylemiştir. ’Horon oynayalım’ derler. Rizeli böyle bir kelime kullanmıyor. ’Horon oynayabilir misin?’ denir. İki ayak oynarım, Hemşin horonu oynarım. Normal kullanılmıyor ki bunu düzeltelim. Bilmeyenler tepmek olarak biliyor. Tepmek nedir, onun yanına gittim lafımı bana tepti denir. Tepme yok, bunun düzeltilmesi lazım.