Topkapı Sarayı'nda bu kez korkutan çukur

Topkapı Sarayı Müzesi hazine bölümü eserlerinin sergilendiği Fatih Köşkü’nün duvarlarında ve kubbesinde oluşan yarıkları geçen pazartesi gündem olmuştu. Tarihi köşkte oluşan yarıkların zeminde yaşanan oynamalardan kaynaklandığı ileri sürülmüş, kaymalarının önüne geçebilmek amacıyla bilimsel araştırma başlatılmıştı. Bayram tatilinde ikinci avluda kendiliğinden oluşan büyük çukur Topkapı Sarayı’na dair endişeleri artırdı. Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri ise obruğu andıran çukur hakkında korkulacak bir durum olmadığını, araştırmanın devam ettiğini duyurdular.

Güvenlik amiri kuyuya düştü

Yazın kurak geçmesine rağmen bahçede çim zeminin kendiliğinden çökmesi çalışanları da tedirgin etti. Hürriyet’in haberinden sonra ismini vermek istemeyen bir personel arayarak bahçede kendiliğinden oluşan bir çukurdan söz etti. Hatta birkaç yıl önce Topkapı Sarayı güvenlik amiri Mehmet Aydın’ın yine bahçede dolaşırken zeminin göçmesiyle içine düştüğünü anlattı. Hürriyet’in görüntülediği İkinci Avlu’nun ortasındaki bahçede çim alanda kocaman bir çukur oluşmuştu. Mehmet Aydın’ın düştüğü çukurun ise Osmanlı dönemi bir su kuyusu olduğu daha sonraki çalışmalarda anlaşıldı.

Ziyaretçiler yaklaştırılmıyor

Harem bölümüne girişin yaklaşık 200 metre yakınında Adalet Kulesi’nin önünde oluşan çukur güvenlik personelince fark edildi. Yaklaşık 3 metre çapında ve 2 metre derinlikte olan çukur yöneticileri tedirgin etti. İstanbul Rölöve Anıtlar Müdürlüğü’nden gelen uzmanlar çukurun etrafının güvenlik şeridine alınmasını istedi. Göçükte kaybolan toprağın altta oldukça büyük bir alanı doldurmuş olabileceği belirtiliyor. Bir doğa olayından çok, alttaki arkeolojik katmanlarda bir göçük olma ihtimali üzerinde duruluyor. Göçme anında olay yerinde kimsenin olmaması şans olarak değerlendiriliyor. Bahçenin bu bölümünde riskin halen devam ettiği ileri sürülüyor.

Tamamı araştırılacak

Çukurun oluştuğu bahçede yeraltındaki katmanları görmek amacıyla jeoradar uygulaması yapıldı. İstanbul 4 Numaralı Koruma Kurulu’ndan izin alınarak bahçede arkeologlarca kazı çalışması başlatılacak. Daha sonra 2. Avlu’nun tamamında GPRS sistemi ile yeraltı taraması yapılarak güvenlik zafiyeti gösteren zemin kısımlarda sağlamlaştırma yoluna gidilecek. Uzmanlarca Marmaray çalışmaları sırasında Gülhane Parkı içindeki İslam Bilim Teknolojileri Müzesi’nin duvarlarında çatlamalar oluştuğu, devam eden Avrasya Tüneli çalışmalarının da Topkapı Sarayı zemininde oynamalara neden olabileceği belirtiliyor.

Zemin çok esnek

İTÜ Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Feridun Çılı şöyle konuştu: “Kesin olarak altta bulunan bir Bizans ya da Roma yapısının bir hacminin üstü göçmüştür. Saray eski kalıntıların üstünde yükseliyor. Hazine’deki çatlamaların sebebi de zeminin altındaki kalıntılar. Orada sondaj yapılamamasının sebebi alttaki arkeolojik katmanlara zarar vermemekti. Doğal görünen sarayın zemini aslında esnek bir yapıya sahip. Zeminin tamamında bir araştırma yapılarak daha sağlıklı sonuçlar elde edilebilir.”