Türkçe'de şiir türleri nelerdir? Lirik, epik, pastoral, didaktik, satirik şiir örnekleri
Ortaokuldan lise eğitimine kadar Türkçe ve edebiyat derslerinde gördüğümüz en önemli konulardan biri de şiir türleri. Türkçe'de şiir türleri özellikle öğrenciler tarafından büyük bir merakla araştırılıyor. İşte, Türkçe'de şiir türleri! Lirik, epik, pastoral, didaktik, satirik şiir nedir? Ayrıntılar haberimizde...
Her şiir belirli bir üsluba sahip olup, belli bir konu içermektedir. Kimi şiirde aşk, kimi şiirde ise ayrılık konusu işlenir. Kimi şiir, okura özlü bir biçimde bir bilgi verirken, kimi şiir ise, birini eleştirmektedir. Türk şiirinde de farklı konular farklı türlerle ele alınmaktadır.
TÜRKÇE'DE ŞİİR TÜRLERİ NELERDİR?
Konularına göre belirlenen şiir türleri beş kategoriye ayrılmış olup, bu şiir türlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
-Lirik Şiir
-Epik Şiir
-Didaktik Şiir
-Pastoral Şiir
-Satirik Şiir
LİRİK ŞİİR
Lirik şiir, şairin ruhunda ortaya çıkan ve yükselen heyecan duygularını, içli bir biçimde ifade eden, duygu yüklü olan şiirlere denir. Lirik şiir, toplumun neredeyse her kesimini alakadar eden, acı ya da sevinç gibi ortak olan duyguları veya özlem, ayrılık, aşk gibi kişisel duyguları coşkulu bir biçimde işler.
LİRİK ŞİİR ÖRNEĞİ
Bütün sevgileri atıp içimden
Varlığımı yalnız ona verdim ben
Elverir ki bir gün bana derinden
Ta derinden bir gün bana ‘’ gel ‘’ desin ( Ahmet Kutsi Tecer )
EPİK ŞİİR
Vatan sevgisi, yiğitlik, kahramanlık ve savaş ile alakalı konuları ifade eden şiir çeşidine epik şiir denmektedir. Dünya edebiyatında epik şiir türünün ilk örneklerini destanların oluşturduğu bilinmektedir. Bu şiirlerde özellikle kahramanca ve coşkun bir üslup söz konusudur. Epik şiir türlerine örnek olarak, Kalevala Destanları, Mahabarata gibi şiirler örnek verilebilir.
Epik şiirler de kendi içerisinde doğal ve yapay epik şiir olmak üzere ikiye ayrılır. Doğal epik şiirler, toplumun geneline etki eden olaylar sonucu söylenmiş şiirlerdir. Yapay epik şiirler ise, bir şairin, topluma etki eden önemli bir vakayı, doğal epiğe benzetme yaparak ifade etmesi sonucu oluşan şiirlerdir.
EPİK ŞİİR ÖRNEĞİ
İstiklal Marşımızın dörtlüğü, epik şiire örnek olarak verilebilir:
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak. (Mehmet Akif Ersoy)
DİDAKTİK ŞİİR
Didaktik şiir, belirli bir fikri kabul ettirmek ya da belirli bir konuda bilgi vermek, nasihat etmek, ahlaki olarak bir ders vermek için yazılan, öğretici olan şiirlerdir.
DİDAKTİK ŞİİR ÖRNEĞİ
Dostum diye inanıp sır söyleme sakın
Ne kadar olsa da güvenilir ve yakın
Sırrın sende bile durup gizlenmezken
Durur mu hiç dostunda, iyi düşün. ( Atabetü’l Hakayık )
PASTORAL ŞİİR
Pastoral şiir, orman, dağ, köy, yayla gibi doğa güzelliklerini ve bu hayata dair duyulan özlem duygusunu ifade eden bir şiir türüdür.
PASTORAL ŞİİR ÖRNEĞİ
Sonbahar geliyor serçe
Yuvanı ne yapacaksın?
Ayva çiçek açmadan önce.
Meyvelerin içi geçecek
Rüzgar başka çeşit esecek
Yağmurlarla ıslanacaksın
Halbuki ne kadar sıcaksın ( Cahit Külebi )
SATİRİK ŞİİR ÖRNEĞİ
Toplum yaşamındaki düzensizliklerin, aksayan tarafların, kişilerin türlü konulardaki beceriksizliğinin ve zayıf yönlerinin ifade edildiği yergi şiirlerine, satirik şiir denmektedir.
SATİRİK ŞİİR ÖRNEĞİ
Söylersin de söz içinde şaşmazsın
Helali haramı yersin seçmezsin
Nasibin kesilir de sular içmezsin
Akar çaylar senin olsa ne fayda ( Pir Sultan Abdal )