Türkiye - Mısır yakınlaşması Atina'da panik yarattı

Mısır’ın Doğu Akdeniz’deki son hamleleri ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Ankara-Kahire ilişkileri ile ilgili açıklamaları Atina’da panik yarattı. Önce Yunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Mısırlı mevkidaşı Samih Sükri’yi aradı. Geçen çarşamba akşamı da Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi’yi telefonla arayarak, hem Kahire’nin niyetlerini öğrenmeye çalıştı, hem de duydukları endişeyi dile getirdi.

Hürriyet gazetesinden Yorgo Kribaki'nin haberine göre, Miçotakis’in Sisi ile telefon görüşmesi Atina’da gizli tutuldu. Ancak, Kahire’den açıklama yapılınca, Yunanistan hükümet sözcüsü Aristotelia Peloni, “Çok sık temas kuruyorlar. Dolayısıyla her temas için açıklama yapmaya gerek yok” demek zorunda kaldı. Kahire’nin Atina’da telaşa yol açan hamleleri şunlar oldu:

Mısır, 18 Şubat’ta Doğu Akdeniz’de hidrokarbon arama-sondaj çalışmaları için 24 parselde ruhsat ihalesi açtı. İhale ile ilgili yayınlanan haritadaki 18’inci numaralı parselin sınırları, Türkiye’nin 13 Kasım 2019’da Birleşmiş Milletler’e bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarını dikkate alarak belirlendi. Türkiye’nin kıta sahanlığını yok hükmünde sayan Yunanistan, haritanın değiştirilmesini istedi.

YENİ GÜZERGÂH ÖNERİSİ

Sisi, kasım ayındaki Atina ziyaretinde Yunanistan-İsrail-Kıbrıs Rum yönetimi arasında geçen yıl ocak ayında ABD ve AB’nin de onayı ile imzaladıkları “EastMed” (Doğu Akdeniz) boru hattı inşası anlaşmasındaki güzergâhın Rum kesiminin dışarıda bırakılarak değiştirilmesini önerdi. Sisi’nin önerisi, güzergâhın İsrail-Kıbrıs-Girit yerine İsrail-Mısır-Girit olarak değiştirilmesini içeriyor. Miçotakis, öneriyi Rum yönetimi lideri Nikos Anastasiadis ile görüştü. Anastasiadis, Doğu Akdeniz’deki Rum emellerini suya düşürebilecek bu öneriye karşı çıktı.

ÇAVUŞOĞLU’NUN MESAJI

Çavuşoğlu 3 Mart’ta yaptığı açıklamada, “Mısır, bizim kıta sahanlığımıza saygı göstermeye devam ediyor, biz bunu olumlu karşılıyoruz. İlişkilerimizin seyrine göre biz de Mısır ile deniz yetki alanlarını müzekere ederek bir anlaşma imzalayabiliriz” dedi. 2013’te dönemin Savunma Bakanı El Sisi’nin Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi iktidarını devirmesinin ardından Ankara-Kahire ilişkileri maslahatgüzar seviyesine indirilmişti. Son dönemde Türkiye ve Mısır istihbaratlarının görüştüğü, siyasi görüşmelerin de başlayabileceği iddiaları gündeme gelmişti.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın pazartesi günü Kahire’ye giderek, mevkidaşı Semih Şükri ile görüşeceği açıklandı. Dendias, Kahire dönüşü Kıbrıs Rum kesimine uğrayarak mevkidaşı Nikos Hristodulidis ile bir araya gelecek. Yunan haber sitesi To Vima, “Dendias, Kahire’den iyi niyet jestinde bulunarak, ihale ile ilgili haritayı değiştirmesini isteyecek” diye yazdı.

ANKARA’DAN ARAP LİGİ KARARLARINA TEPKİ

Dışişleri Bakanlığı, Arap Ligi toplantısında “Türkiye’nin bazı Arap ülkelerinin içişlerine müdahale ettiği” iddiasının ele alınmasına tepki göstererek “Ülkemize yönelik alınan mesnetsiz kararları tümüyle reddediyoruz” açıklaması yaptı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Türkiye’nin bölgeye yönelik en önemli öncelikleri arasında Arap ülkelerinin egemenlik ve toprak bütünlüklerinin korunması ile siyasi birliklerinin tesisinin geldiği vurgulandı. Açıklamada ayrıca “Arap Ligi’ni asılsız iddialarla ülkemizi hedef almak yerine, Arap halkının huzur, refah ve esenliğini önceliklendirmeye, bölgede güvenlik ve istikrarın tesisine yapıcı katkı sağlamaya bir kez daha davet ediyoruz” ifadesi kullanıldı. Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, Arap Birliği toplantılarının paralelinde ‘Türkiye’nin Arap ülkelerinin içişlerine müdahale ettiğine’ dair bir toplantıya başkanlık etmişti.