Vatikan Büyükelçisi Lütfullah Göktaş kimdir? Hangi görevlerde bulundu?

Dışişleri Başkanlığı'ndan beklenen büyükelçi kararnamesi belli olmaya başladı. Cumhurbaşkanlığı Basın Başdanışmanı Lütfullah Göktaş Vatikan Büyükelçisi oldu. Yeni Vatikan Büyükelçisi Göktaş'ın kim olduğu ve hangi görevlerde bulunduğu vatandaşlar tarafından araştırılıyor. Peki, Lütfullah Göktaş kimdir? Hangi görevlerde bulundu? Tüm detaylarıyla haberimizde...

LÜTFULLAH GÖKTAŞ KİMDİR?

Marmara Üniversitesinde ilahiyat ve felsefe öğrenimi gören Göktaş, 1990’dan beri Roma’da yaşıyordu.

Göktaş, Roma’da Vatikan’a bağlı yüksek öğrenim kurumlarından biri olan Papalık Gregorius Üniversitesinde dinler tarihi alanında master yaptı. Akademik çalışmalarının yanı sıra 1985’ten itibaren çeşitli gazetelerde ve dergilerde makaleleri yayımlanan Göktaş’ın dış politika, dinler ve kültürler arası ilişkiler, Arap edebiyatı gibi konularla ilgili çalışmaları oldu.

Bu konularda çeşitli sempozyum ve konferanslara katılan Göktaş’ın Türkçede yayımlanmış çalışmaları şunlar:

 Mahmud Derviş, "Biz Kaybettik Aşk Da Kazanmadı", Çev. Lütfullah Göktaş, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2008.

 Salih El-Kallab, "Tehcirden İntifadaya: Ebu Cihad’ın Öyküsü", Çev. Lütfullah Göktaş, Belge Yayınları, İstanbul 2007.

 Necib Mahfuz, "Başkan’ın Öldürüldüğü Gün", Çev. Lütfullah Göktaş, Agaç Yayınları, İstanbul 1992.

 Mahmud Derviş, "Ölümü Seviyorlar Benim", Çev. Lütfullah Göktaş, Armoni Yayıncılık, Istanbul 1988.

BÜYÜKELÇİLİK

Büyükelçi ya da eski adıyla sefir, bir ülkenin başka bir ülkede bulunmakta olan en üst düzey temsilcisi olan diplomattır. Büyükelçiler, görevli oldukları ülkede, vatandaşı oldukları ülkenin devlet başkanını temsil etmektedirler. Kadın büyükelçiler ve büyükelçilerin eşleri için ise sefire tabiri Osmanlı Devlet zamanlarında kullanılmıştır. Büyükelçiler, ülkesi ile görevli bulundukları ülkeler arasında siyasi, askeri, ekonomik, kültürel gibi ilişkileri geliştirmek adına çalışmalar yürütürler.

Öncelikle büyükelçiler görevli bulundukları ülke veya ülkeler ile vatandaşı bulunduğu ülke arasındaki ilişkilerin sakin kalmasını sağlamakla görevlidir. Bunun yanında görev yaptıkları ülkelerde gerçekleşecek olan ekonomik ve politik gelişmeleri de kendi ülkesine bildirir.

Büyükelçiler bunların dışında kendi ülkelerinden görevli oldukları ülkelere yolculuk yapacak olan kişilere destek olmak, var ise sorunlarına çözüm yaratmak, dış politikaları açıklamak gibi görevler de üstlenmiştir. Mesleklerinin oldukça hassas ve önemli olmasından dolayı, yapmış oldukları tüm işlerde diplomatik seviye takınırlar ve büyük bir dikkat ile hareket ederler. Büyükelçiler bir ülkeyi başka bir ülkede temsil etmektedirler. Bu açıklamaya göre büyükelçilerin bir ülkenin yüzü olduklarını belirtmek yanlış olmaz. Peki kimler büyükelçi olabilir? Büyükelçi olma şartları nelerdir?

Bir ülke için farklı bir ülke ile diplomatik ilişkilerde belki de en önemli yere sahip olan büyükelçilerin seçimi de bulundukları mevkinin öneminden dolayı büyük bir hassasiyet ile gerçekleştirilmekte ve atanma işleminden önce çok sayıda kriter baz alınmaktadır. Peki nedir bu kriterler?

Eğitim Düzeyi : Öncelikle genel itibariyle bir büyükelçinin politika, tarih ya da uluslararası ilişkiler gibi bir bölümden lisans eğitimi almış olması tercih sebebi olmaktadır. Sürekli olarak ülkeler arasındaki ilişkileri bilme gerekliliği olmasından dolayı, görevli olduğu süre boyunca eğitim kaçınılmaz olmaktadır.

İş Deneyimi : Yazımız da detaylı olarak bahsettiğimiz üzere büyükelçi olmak oldukça önemli bir iştir ve bu işin sorumluluğunun fazla olmasından dolayı genel itibariyle yeni mezun olmuş yani deneyimi bulunmayan kişiler pek tercih edilmemektedir. Bu göreve gelmek isteyen kişilerin ekonomi, politika veya kurumsal diplomasi alanlarının birinde veya bir kaçında daha önce görev yapmış olması ve alanında deneyimli olması beklenir.

İletişim Becerileri : Ülkeler arasında köprü görevi görmekte olan büyükelçilerin, iletişim kabiliyetlerinin de oldukça yüksek olması beklenmektedir. Analitik düşünebilen, kişiler arasında iletişimi oldukça kuvvetli olan kişiler tercih edilmektedir. Ayrıca görev yapmış olduğu ülkenin dilini de anadili gibi konuşması gerekmektedir. Aksi durumda oldukça büyük sıkıntılar yaşayabilir. Peki büyükelçi nasıl olunur? Büyükelçi nasıl seçilir veya başka bir tabir ile nasıl atanır?

Demokrasilerde büyükelçiler ülkelerinde sorumlu hükumet tarafından atansa da, devlet başkanının kişisel temsilcisi olduklarından, hükûmetler bu atamaları gerçekleştirmeden önce, sembolik yetkili devlet başkanlarından dahi ön onay almaya gerek duyarlar. Büyükelçiler, temsil ettikleri ülke devlet bașkanının imzasını tașıyan bir “güven mektubu”nu (İtimatname) atandıkları ülke devlet başkanına özel bir törenle arz eder ve ancak bu törenden sonra resmen göreve başlamış kabul olunurlar. Önceden büyükelçi olmak için KPSS sınavına katılmak ve Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılmakta olan sınavda başarılı olmak gerekiyordu. Ancak yapılan son değişiklikler ile bu şartlar kaldırıldı.

Büyükelçiler, Dışişleri Bakanlığı’nın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararının ardından Cumhurbaşkanı tarafından atanır.

Bu yazımızda büyükelçi nedir, ne demektir, ne iş yapar, anlamı nedir? Büyükelçi görevleri yetkileri ve sorumlulukları nelerdir, olmak istiyorum nasıl olurum, nasıl olunur gibi konularda detaylı bilgiler verdik. Konu hakkında soru, sorun ya da görüşlerinizi yorum bölümümüzden dile getirebilirsiniz.

ÜNVANLAR

Büyükelçi: Büyükelçi, nezdinde görevli bulunduğu ve akredite edildiği ülkelerde Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Cumhurbaşkanını ve Hükümeti temsil eder. Büyükelçi, görev yaptığı ülkede büyükelçiliğe bağlı tüm birimlerin amiridir

Daimi Temsilci: Daimi temsilci, bir uluslararası kuruluşta Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini temsil etmek üzere atanan memurdur. Daimi temsilci, aynı zamanda büyükelçi unvanını da taşır.

Elçi-Müsteşar ve Elçi-Daimi Temsilci Yardımcısı: Elçi-müsteşar ve elçi-daimi temsilci yardımcısı unvanları, büyükelçiliklerde ve daimi temsilciliklerde misyon şefinden sonra öndegelim sırasındaki birinci meslek memuru tarafından taşınabilir.

Birinci Sınıf Başkonsolos ve Başkonsolos: Birinci sınıf başkonsolos veya başkonsolos, başkonsoloslukların en üst amiridir. Meslek memurlarının yanı sıra konsolosluk ve ihtisas memurları da başkonsolos olarak atanabilir.

Dışişleri Uzmanları: En az üç yıl Bakanlıkta görev yapmış ve hazırladığı tezi kabul edilmiş uzman yardımcıları, yeterlilik sınavını vermeleri halinde Dışişleri Uzmanlığı kadrosuna atanırlar. Uzmanlar merkez teşkilatında kendilerine verilmiş uzmanlık görevlerini yerine getirirler.’

Diğer unvanlar: Meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarınca diplomatik temsilciliklerde kullanılabilecek diğer unvanlar, birinci müsteşar, müsteşar, başkatip, ikinci katip, üçüncü katip ve ataşe; konsolosluk temsilciliklerinde kullanılabilecek diğer unvanlar ise başkonsolos yardımcısı, konsolos, muavin konsolos ve ataşedir.