Yeni kabinede Ekonomi Bakanı kim oldu? Hangi isim?

Recep Tayyip Erdoğan 24 haziran seçimlerinin tamamlanmasından sonra yeni sistemin ilk cumhurbaşkanı seçildi. AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, yeni kabinenin pazartesi günü saat 21:30 da açıklanacağını ve kabinede eski bakanların olabileceğini açıkladı. Vatandaşlar büyük bir merakla bakanların kim olacağını araştırıyor. Peki yeni kabinede Ekonomi Bakanı kim oldu? Hangi isim? Cumhurbaşkanı kimi seçti? Detaylar haberimizde...

AK Partili Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş açıklamalarda bulundu. Elitaş, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk kabinesi ile ilgili yaptığı açıklamada, "Sayın cumhurbaşkanımız tamamını dışarıdan yapabilir. Milletvekili adayı olmayan eski bakanlardan yapabilir. Sivil toplum örgütlerinden yapılabilir. Kanaatime göre bir veya iki (cumhurbaşkanı yardımcısı) olabilir. Bu, Cumhurbaşkanının takdirinde. Anayasada sayısı belli değil. Kabinede dışarıdan bakanlar muhtemelen ağırlıklı olacak. Eski bakanlardan milletvekili olmayanlar var onlardan tercih edebilir." ifadelerini kullandı.

Pazartesi günü kabineye giren bakanlar açıklanır açıklanmaz sitemizde olacak...

EKONOMİ BAKANLIĞI
Birinci Dünya Savaşından sonra dağılan Osmanlı İmparatorluğu döneminde dış ticaret politikası daha ziyade gümrük politikası aracılığı ile yürütülmüş ve ayrıca bir dış ticaret politikasına ve örgütüne gerek duyulmamıştır.

19 Mayıs 1919 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün başlattığı Kurtuluş Savaşı sırasında 23 Nisan 1920'de toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2 Mayıs 1920'de kabul ettiği 3 sayılı Kanunla 11 kişilik ilk Bakanlar Kurulu'nu oluşturmuştur. Bu Bakanlar Kurulu'nda Ticaret, Sanayi, Maden, Ziraat ve Orman işlerini yürütmek üzere bir İktisat Bakanlığı yer almıştır. Sonradan Ziraat ve Orman işleri ayrılarak ayrı bir Bakanlık oluşturulmuştur.

10.8.1925 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmelikle, yurtdışında önemli ticaret merkezlerinde Ticaret Temsilcilikleri kurulması sağlanmış ve böylece ilk kez yabancı ülkelere gönderilecek Ticaret Temsilcilerinin nitelikleri ve görevleri belirlenmiştir.

27 Mayıs 1934 tarihinde kabul edilen 2450 sayılı Kanun ile kurulan İktisat Bakanlığının görevleri kara ticareti, deniz ticareti, sanayi ve maden işlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu meyanda dış ticaret konuları ile ilgili birimler ilk kez Dış Ticaret Reisliği (Türk Ofis) ismi altında toplanmıştır.

27.5.1939 tarihinde 3416 sayılı Kanunla Ticaret Bakanlığı ismi ile yeniden kurulan Bakanlık bünyesinde yer alan ve yeni ismi Dış Ticaret Dairesi Reisliği olan Dış Ticaret Örgününün görevleri: "Dış Ticaret münasebetlerinin tanzimine ve ticaret mukavele ve anlaşmaları aktine ait esasları tesbit ve bu mukavele ve anlaşmaların tatbikini ve dış ticaret münasebetlerinin inkişafını temine yarayacak tedbirleri ibraz ve tatbik eylemek ve umumiyetle sergi ve fuarların teşvik, himaye ve bunlara iştirak işleriyle meşgul ve ecnebi memleketlerdeki Türk Ticaret Odaları faaliyetleriyle alakadar olmak." şeklinde belirlenmiştir

Dış Ticaret Dairesi Reisliği olarak 32 yıl görev yapan bu kuruluş, 26.3.1971 tarihinde Ticaret Bakanlığından ayrılarak müstakil bir Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı haline gelmiş ise de ömrü kısa sürmüş ve 11.12.1971 tarihinde eski Ticaret Bakanlığının yeniden teşkili ile birlikte bu yeni Bakanlık içerisinde Dış Ticaret Genel Sekreterliği ismi ile fonksiyonunu devam ettirmeye başlamıştır. Genel Sekreterlik şu ana hizmet birimlerinden oluşmuştur; İhracat Genel Müdürlüğü, İthalat Genel Müdürlüğü, Anlaşmalar Genel Müdürlüğü, A.E.T.İşleri Genel Müdürlüğü, Değerlendirme Genel Müdürlüğü, Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü (bu birim sonradan Devlet Planlama Teşkilatına bağlanmıştır.).

13.12.1983 tarihli ve 188 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile, bir taraftan Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Dış Ticaret Genel Sekreterliği ile Standardizasyon Dairesi öte taraftan Maliye Bakanlığı bünyesindeki Hazine Genel Müdürlüğü ve Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği biraraya getirilmek suretiyle Başbakanlığa bağlı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı kurulmuştur.

Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı 11 yıl hizmet gördükten sonra 9.12.1994 tarihinde kabul edilen ve 20.12.1994 tarih ve 22147 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 4059 sayılı Kanunla Başbakanlığa bağlı Hazine Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı isimleri ile iki ayrı kuruluş haline getirilmiştir.

Sözkonusu Kanuna göre, dış ticaret politikalarının tespitine yardımcı olmak, tespit olunan bu politikalar çerçevesinde ihracat, ihracatı teşvik, ithalat, yurtdışı müteahhitlik hizmetleri ve ikili ve çok taraflı ticari ve ekonomik ilişkileri düzenlemek, uygulamak, uygulamaları izlemek ve geliştirmek görevlerini üstlenen ve İhracat, İthalat, Anlaşmalar, Avrupa Birliği, Serbest Bölgeler, Dış Ticarette Standardizasyon, Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüklerinden oluşan Dış Ticaret Müsteşarlığı 2011 yılına kadar 17 yıl görevini sürdürmüştür.

Dünya ticareti ekonomik bütünleşme süreçlerinin derinleştiği, küresel ölçekte pazara giriş stratejilerinin yoğun şekilde uygulandığı ve ihracat pazarlarında rakip ülkelerin aktif stratejiler geliştirerek, ihracatta pazar paylarını artırmaya çalıştığı bir dönemden geçmektedir. Bu dönem ve ülkenin 2023 vizyonu; ekonomi ve dış ticaret politikalarının yeni bir anlayış ve yapıyla yürütülmesini zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda, Cumhuriyet tarihinde ilk kez, ihracat dayalı büyüme modeli çerçevesinde, mal ve hizmet sektörlerinde yatırım-üretim-ihracat zincirine ilişkin politikaların bir bütün olarak ele alınmasını sağlayacak bir kurumsal yapılanmaya duyulan ihtiyaç dikkate alınarak, 8 Haziran 2011 tarihli 637 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın tüm hizmet birimleri ile Hazine Müsteşarlığı’nın Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlükleri birleştirilerek Ekonomi Bakanlığı kurulmuştur.

Ekonomi Bakanlığının ana hizmet birimleri şunlardır:

İhracat Genel Müdürlüğü,
İthalat Genel Müdürlüğü,
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü,
Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü,
Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü,
Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü,
Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü,
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü

Ekonomi nedir?

Ekonomi bütün insanların içerisinde bulunduğu büyük bir sistemi ifade eder. En küçük yaştaki bireyden yetişkinlere kadar toplumun her kesiminden insan ekonomi ile iç içe yaşar. Aidiyetimizin bulunduğu ülkedeki ekonomik durum, enflasyon bizleri de etkiler. Parayla ilişki olduğunu bildiğimiz ekonomiye kesin bir tanım bu zamana kadar getirilememiştir. Ekonomi terimini kelime profilinde incelemek gerekirse Eski Yunancadan türemiş bir kelime olduğunu belirtmek gerekir. Eski Yunancada ekonominin anlamı nedir diye baktığımız zaman ‘ev idaresi’ gibi bir anlam karşımıza çıkar. Kelimenin asıl kökenini ise Eski Yunancadaki ‘Oikonomia’ kelimesidir.

Genel bir tanım yapmak gerekirse yaşamın devam ettirilmesi adına insan, toplum ve ülkelerde üretmek ve üretilenin bölüşülmesiyle bunlardan doğan ilişkilerin tümü ekonomidir. İnsanoğlunun bir takım ihtiyaçları bulunur ve bu ihtiyaçları karşılayan ekonomi toplum hayatı içerisindeki para sirkülasyonunu inceleyen bilim dalı olarak kendini gösterir. Ekonomi bazen iktisat olarak da ifade edilmektedir. Ekonominin yapısı incelendiğinde genel bir çerçeve çizmek gerekirse üretim, tüketim, ticaret, dağıtım, ithalat ve ihracatı kapsadığı görülür. Ekonominin temel dayanak noktası iş gücü, sermaye, coğrafya ve doğal kaynaklar gibi etkenlerdir.

Ekonomiyle ilgili daha çok kapsadığı konulara ve alanlara göre tanımlamalar yapılır. Ekonomi için yapılan diğer bir genel tanımlama ise şu şekildedir; Mal ve hizmetlerin üretim, değişim ve tüketim süreçlerinde, birey ve birey gruplarının eylemlerini incelen toplumsal bilim dalı.

Ekonomi ile ilgili Türk Dil Kurumu (TDK) nasıl bir tanımlama getirmiş merak edenler için hemen açıklayalım. Ekonomi, TDK sözlüğünde ‘’insanların yaşayabilmek adına üretme ve ürettiklerini bölüşme biçimlerinin ve bu eylemlerinden doğan ilişkilerin tümünü inceleyen bilim dalı’’ şeklinde tanımlanmıştır.

Yukarıda belirtiğimiz gibi ekonomiye tek bir tanımın getirilememesine rağmen yapılan tanımlarda sıklıkla değişmektedir. Ekonomiye tanım getiren analistler ve ekonomistler bu tanımları yaparken içinde bulundukları toplumun siyasi ve sosyo-kültürel durumdan etkilenmişler ve bu çerçevede ekonomiye bir tanım getirmeye çalışmışlardır. Günümüzde çok sayıda sektör ve iş alanı ekonomik olarak faaliyetlerini yürütüyor. Sektörlerin gelişmesinde ve büyümesinde ekonomik durumları büyük rol oynar.

BAKANLIK SAYISI 26'DAN 16'YA İNDİRİLİYOR
Yeni modele göre, etkin bir koordinasyon için bazı bakanlıklar birleştirilerek bakanlık sayısı 26'dan 16'ya düşürülecek. Yeni yapılanma kapsamında bazı bakanlıkların da isimleri değişecek.

Buna göre, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, "Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı" adıyla yeni bir çatı altında birleştirilecek.

Oluşturulacak yeni bakanlık, aileyi merkeze alan, her evden en az bir çalışanın olduğu yeni istihdam modeli ile daha mutlu insan ve toplum için hizmet verecek.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı ise "Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı" adıyla birleştirilecek. Yeni oluşturulacak bakanlığın amacı, yüksek teknoloji ile küresel ve prestijli markalar üreterek yapay zekada öncü, akıllı teknolojilerde lider, bilgiyi üretmede merkez bir ülke hedefi olacak.

İhracatın 500 milyar dolara yükseltilmesi ve İstanbul'un dünyanın finans merkezi olması hedefiyle, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı da "Ticaret Bakanlığı" adı altında birleştirilecek.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı ise "Tarım ve Orman Bakanlığı" çatısı altında bir araya gelecek. Yeni bakanlık, orman arazilerinin korunarak yedi bölge, dört iklimde, her tarlanın sulandığı, yılda iki ürünün alındığı, tarımda çeşitliliğin ve verimliliğin zirveye ulaştığı, teşviklerin artarak sürdüğü, yemyeşil bir Türkiye hedefi için çalışacak.

Dışişleri Bakanlığı ile Avrupa Birliği Bakanlığı da birleştirilerek, "Dışişleri Bakanlığı" çatısı altında dış politikada daha etkili, uluslararası gelişmelerde daha etkin rol oynayacak.

BAKANLIKLAR BİRLEŞİYOR, İSİMLER DEĞİŞİYOR

AK Parti göreve geldiğinde 37 olan bakanlık sayısı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile 16'ya inecek. Böylece kademeler azalacak, karar alım süreçleri hızlanacak.

Yeni sistemle birlikte kabinede köklü değişiklikler olacak. Birleştirilen bakanlıklar yeni bir isimle yapılandırılırken, bazı bakanlıkların ise isimleri değişecek.

Bu arada ekonomi alanında 6 olan ilgili bakanlık sayısı 3'e inecek. Bu kapsamda, 16 yılda 3 kattan fazla artan milli geliri vizyon projelerle, ekonomik canlılık, istihdam, bilgi ve toplumsal fayda üreterek yeniden katlama hedefiyle oluşturulan sistemde ekonomi yönetimi sadeleşecek.

Başbakan Yardımcılığına bağlı Hazine Müsteşarlığı yeni yapılanmada Maliye Bakanlığı çatısı altında olacak. Maliye Bakanlığının adı ise "Hazine ve Maliye Bakanlığı" olarak değiştirilecek.

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının adı ise "Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı" olacak.

İŞTE YENİ SİSTEMDEKİ BAKANLIKLARIN İSİMLERİ:

"Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı."