“Ben zavallı bir oğlanım, kimse beni sevmiyor.
Bismillah!”
Farrokh (Faruk) Bussara, eşcinsel bir Zerdüşt ve bir kadına aşık…
Lise ve üniversite yıllarımda bolca dinlediğim Queen grubunun solisti Freddie Mercury’nin hayatını anlatan Bohemian Rhapsody filmini vizyona girdiği ilk gün izledim. Daha önce hakkında okuduklarımdan çok da farkı bir bilgi bulamadım açıkçası.
Film tüm dünyada önemli bir başarı yakaladı. Türkiye’de de ilgi gördü.
Freddie Mercury de Müslüm Gürses gibi “Hayat zordu ama güzeldi” demiş midir, bilmiyorum ancak onun da hiç kolay olmayan bir hayatı vardı.
Atalarının hayaletlerinden ve inkar ettiği geçmişinden hiçbir zaman kaçamadı. Geçmiş seni geleceğe kadar hep kovalar.
Adını değişirdi. Zanzibar’da doğduğunu en yakın arkadaşlarından bile sakladı. Ailesinin kökleri ve inancı hakkında konuşmadı.
Geçmişin gölgesi içinde sürekli büyürken, yaşadığı anda da kendini gizledi. Mary’ye âşık oldu. İlerleyen yıllarda eşcinsel olduğunu keşfetti ama Mary’e olan aşkı bitmedi. AIDS’e yakalandı. Hastalığını Queen grubunun üyelerinden de uzun süre gizledi.
Sahnede bir devsin! Binlerce kişi şarkılarına eşlik ediyor! İnsan katına inemeyen bir ilahsın! Ama sen kendin değilsin!
Asla kendin olamadığın bir hayat… Hiç kolay olmasa gerek.
Farrokh Bussara’nın aile kökleri İran’a uzanıyor. İslamiyet’in yayılmasıyla bin yıl önce İran’dan Hindistan’a kaçan Farsilerden… Baba Ace Bhatti, İngiliz sömürgesi olan Hindistan’dan, daha iyi iş olanakları için İngiliz yönetimindeki Zanzibar’a göçer.
Şu anda Zanzibar, Tanzanya’ya bağlı özerk bir adadır. Tüm Afrika’da Müslüman nüfusun en yoğun (%95) olduğu yerlerden biridir. Adayı yüzyıllar önce Persler ele geçirmiş ve İslam dinini yaymıştır. Zanzibar, Farsça ‘zenci sahili’ demektir.
Farklı inançlara sahip soydaşların bin yıl sonra bir adada buluşması… Hep derim, en iyi senaryolar yukarıdakinde diye…
Farrokh Bussara, 1946 yılında Zanzibar, Stone Town’da doğdu ve çocukluğu Zanzibar-Bombay arasında geçti. Zanzibar’da iç karışıklıkların arttığı bir dönemde aile soluğu Londra’da aldı. Yine canlarını kurtarmak için kaçmışlardı. Ataların kaderi hep mi sonraki nesillerde tekrar eder?
Filmde çocukluğu ve aile kökleri pek işlenmese de sık sık Farrokh Bussara’ya aşağılayıcı bir tonda ‘Paki’ (Pakistanlı) dendiğini görüyoruz. Tavşan dişli olduğu için çocukken, çocuk zulmüne maruz kaldığına ise filmde değinilmemiş. O iki koca ön diş çocukluğunu ve ergenliğini bir kabusa çevirse de sesine kattığı genişlik onun alamet-i farikası oluyor.
Bilindiği gibi Queen grubu kuruluyor ve o kendinden bir Freddie Mercury yaratıyor. İsmini değiştiriyor, köklerini itinayla gizliyor.
Benim Londra’dayken birkaç kez karılaşıp sohbet etme imkanı bulduğum Queen’in gitaristi Brian May, filme ismini veren Bohemian Rhapsody şarkısının sözlerinde Freddie Merccury’den bolca izler bulunduğunu söyler.
Şarkının sözlerine bakınca…
Bir adamı öldürdüğünden bahseder. O öldürdüğü adam Freddie Mercury’nin kendisi midir?
Annesine yakaran, veda eden, gitmek isteyen, gitmek istemeyen, annesine ölmek istemediğini haykırırken bazen hiç doğmamış olmayı dilediğini itiraf eden bir çocuk var o şarkıda.
Freddie Mercury, “Ben zavallı bir oğlanım, kimse beni sevmiyor” der. Acıyla, dışlanmışlıkla, kendini kabul edemeyişle, köklerini reddedişle, utançla ve kaçışlarla geçmiş bir çocukluk…
1975 yılında kaydedilen şarkının sözlerinde mana aramayın diye salık verilse de pek çok platformda 40 küsur yıldır tartışılır.
Şarkıda ayrıca birkaç kez ‘Bismillah’ denir. Benzer bir şarkı şimdi yapılsa ve ‘Bismillah’ dense eminim kıyamet kopar. Alınganlık yapılır, “İnancımıza hakaret ediliyor” diyenler çıkar ve şarkıcıya saldırılır ve kim bilir belki de öldürülür.
Şarkının açılış cümlesi, “Bu dünya gerçek mi? Yoksa sadece bir fantezi mi?” ile veda etmeden ekleyeyim:
Freddie Mercury, öldüğünde Zerdüşt inancına göre yakılmak istedi.
İnsan geçmişi, sadece içine gömebilir. O geçmiş de oraya sığmaz ve su sızdırır, taşar. Bir şarkıya söz olur, bir resme renk olur, bir yemekte tat olur kendini gösterir.