'Aşı karşıtı olmak aptallıktır!'
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de bir aşı karşıtlığı çılgınlığı yaşanıyor. Ama sadece aşı ile sınırlı değil. Adeta bir delilik hali var. Vahşi cinayetler, taciz ve tecavüzler, yalanlar üzerinden yürütülen linç kampanyaları… İnsanoğlu hem kendini hem de dünyasını tüketiyor. Salgınlar, yangınlar, felaketler peş peşe geliyor. SuperHaber röportaj editörü Hülya Okur delirmenin kıyısındaki insanlığı ünlü nörobilimci Prof. Dr. Sinan Canan’la konuştu...
Sosyal medya tam bir gayya kuyusuna dönüşmüş durumda. Akın kara, temizin kirli, iyinin kötü yansıtılabileceği, kampına göre de büyük destek ve kabul göreceği bir cehennem. Her şey oluşturulacak algı için. Sadece siyasi değil, sosyal, ekonomik hayatı da sarsan bir çılgınlık söz konusu. Hatta o derece hayatımızı etkiliyor ki “aşı karşıtlığı” üzerinden tüm insanlığı kirli ve bir o kadar da tehlikeli bir çizgiye sürüklüyor. İlk çağlardan bu yana işlenen cinayetler, tecavüzler sıradanlaşırken yaygınlaşıyor da. Bir çılgınlık halidir gidiyor. 
Ünlü nörobilimci Prof. Dr. Sinan Canan bu çılgınlığı “hep birlikte deliriyoruz” diye özetliyor. Sosyal medyayı etkin bir şekilde kullanan Canan, aşı karşıtlığını ise “aptallık” olarak niteliyor. Sonra da ekliyor: “Ben nörobilim hocasıyım. Aptal diyorsam bir tespitle diyorum”. Prof. Canan, son zamanların parlayan yıldızı “Z Kuşağı”nı anlatırken, dünyaya bakışlarını irdeliyor. Siyasi hazımsızlıklara dikkat çekerken, Kemalizm’e şu sözlerle parantez açıyor: “Atatürk, Kemalizm denilen bir karikatüre sıkıştırılmış”
İnsanoğlu’nun dünyayı kurtarmak gibi bir görevi olmadığının altını çizen Canan bir de uyarıda bulunuyor: “Dünyanın insanı yok etmeye başlayacağı bir kısır döngündeyiz. Dünyayı kurtarmak gibi bir görevimiz yok, kendimizi kurtarmak zorundayız”. Ve sosyal medyadan ibaret bir dünyadan kurtulmak için de bir tavsiyesi var Sinan Canan’ın: “Her an haber alma şehvetini terk etmeliyiz”
İşte Hülya Okur’un sorularına ünlü bilim insanı Prof. Dr. Sinan Canan’ın verdiği cevaplardan derlediğimiz bazı başlıklar:
“Afetlerin tek ya da ilk yaşandığı nesil biz değiliz”
“İlk salgın hastalıklar ilk şehirleşmelerle hayatımıza girmiş”
“Katiller, tecavüzcüler antik Roma’nın da konusu”
“Çok kalabalığız… Dünya nüfusunun 5 yıl içinde 9 milyara varması bekleniyor”
“Dünyanın insanı yok etmeye başlayacağı bir kısır döngündeyiz”
“Sebepler; kalabalık nüfus, gelir dağılımı ve hiper bilgi alışverişi otobanı internet”
“Basit hadiseler infiale sebep olurken, kötü hadiseler sıradanlaştırılıyor”
“Gözü dönmüşlerin yeltendiği kadın cinayetlerini kanıksamaya başlıyoruz”
“Hep beraber deliriyoruz”
“İnsanın dünyanın sonunu getirmek gibi bir gücü yok, dünya bizden çok yaşlı”
“Bizler çok yakında gideceğiz, dünyada en kısa kalan insan türü olacak”
“60 bin yılı çıkartamayacak gibi görünüyoruz, durumumuz çok kötü”
“Özgecan gibi cinayetlerin haber ağlarına giriş biçimi önemli. Toplumun dokusunu bozma niteliği taşıyan haberler bunlar”
“Bu suçlar için etkili yaptırımlar olduğuna ikna olmadığımızda toplumsal doku hızlı dağılır”
“İnsan adaletsizlik yaratan, zulüm yapabilen bir canlı”
“Çare, insan kendisini bilme yolculuğuna vakit ayırmalı”
“Dünyayı kurtarmak gibi bir görevimiz yok, kendimizi kurtarmak zorundayız”
“Kronik hastalıklar tek bir tedaviyle geçmez”
“Yaşam tarzımızı değiştirmek zorundayız”
“Her an haber alma şehvetini terk etmeliyiz”
“Haberdar olmak başka, haber kölesi olmak başka bir şeydir”
“Sosyal medya; düşünüşümüzü, alışkanlıklarımızı, inançlarımızı değiştiriyor”
“Sosyal medya daha çok tüketen bir canlıya dönüştürüyor, bu da sisteme kar ettiriyor”
“Sistemin ana şiarı; kendi gibi aynı şeye taraftar insanları çalıp söyletmek”
“Kendimize ait hayatımız, derdimiz, ajandamız olmalı”
“İnsan önce kendi bedeni ve ruhuyla, ikinci planda ailesi, mahallesi, hemşerileri, ülkesindeki insanlar, altıncı planda dünya insanları diye gider ”
“Politikalar, futbol taraftarlığı etki alanı olarak 35. halkadadır”
“Bir insanın başı boş serseri mayına dönüşmesinin sebebi, bu dairelerin önem sırasını şaşırmasıdır”
“Kendi evini derli toplu tutamayan insan dünyaya nizam vermeye kalktığında bizim başımıza bin türlü bela açılır”
“Aşı karşıtı olmak aptallıktır”
“Herkes istediğini söyleyebilme hürriyeti sayesinde kendini sosyal medyada deşarj ediyor”
“Olta iğnelerini toplumun yıkık nabzını ölçmek için ortaya atıyorum”
Bir bilim insanı ne diyor diye durup düşünemiyorsanız, ‘Post truht’ yani hakikatin önemsizleştiği bir dönemin tutsağı olmuşsunuz demektir’
“Duymak istediklerinizi söyleyenler haklı, muteber, aksini söyleyenler şarlatan oluyor sizin için”
“Kendinizi verinin doğruluğunu değil alıştığınız kalıpları sorgular halde buluyorsunuz”
“Ey sosyal ağlar beni güdün, beni yönetin, sadece istediğim veriyi verin, deniyor”
“Dün kapalı kapılar ardında yapılan radikal örgüt yetiştirme işini bugün sosyal medya kişilerin rızasıyla gayet rahat yapıyor”
“Aklıma geleni yazıyorum”
“Bir başkasını susturmak amacıyla yaptığımız şey fikir özgürlüğü değildir”
“Genlerimizin bir suçu yok, atalarımız o genleri bize bırakmak için neler yapmışlar”
“Sorunumuz, temel yaşamsal sorunların hepsini çözmüş bir medeniyete doğmak”
“10 binlerce yıl önceki tehlikelerle muhatap değiliz, o yüzden kendimize yeni dertler buluyoruz”
“Her şeyin hazır olduğu dünyada kendimize başka sıkıntılar arıyoruz”
“Bu ülkede siyaset konuşulduğu kadar kimya konuşulsaydı, 10 bin patent alırdık”
“Siyaset aktörlerinin güç dengesinin asimetrik olduğu yerlerde birileri sürekli kazanıyor, yeniliyor”
“Kazananın şımarıklığı, kaybedenin yılgınlığı sosyal medyada “trol” olarak karşımıza çıkıyor”
“Türkiye’de benim gibi siyaset, muhalefet, proje yapan çok az bulunur”
“Atatürk’ün Kemalizm diye karikatürize edilen görüşleri önemli bir projeydi”
“Atatürk, Kemalizm denilen bir karikatüre sıkıştırılmış”
“Darwin muhteşem bir bilim adamı, Darwinizm berbat bir fikirdir”
“İzm’ler kalabalıklar için kısa yollardır”
“Ömrümüzün 12 yılında dişe dokunur hiç bir şey öğrenmiyoruz”
“İnternet okur yazarlığı, dezenformasyona karşı silahlanma eğitimi verebilirsek, bir nesil sonra köküne kibrit suyu ekeriz”
“Önce suç işleyip sonra tedbir alıyoruz”
“Müfredatı baştan sonra değiştirip bilgi kullanma etiğini baştan tasarlamalıyız”
“Büyük sistemlerin tasallutuna karşı yeni dünyanın cesur insanının özelliklerini dizmeye çalışıyoruz”
“12 senelik eğitimimizi Ege Bölgesi’nin tarımıyla ziyan edeceğimize insanca yaşamayı öğretmeye vakit ayırmalıyız”
“En önemli silahımız hala eğitim. Doğru kullanabildiğimiz takdirde”
“Suçun peşinden gelen cezanın caydırıcı yani ağır ve tutarlı olması lazım”
“Küçük cezalarla suça daha fazla cesaret verirsiniz”
“Toplu kurallar insanların insafına bırakıldığında çalışmaz”
“Namus için can alır, kişisel ahlakımız için yaprak bile kımıldatmayız”
“Namus meselesini toplumsal ahlakla birleştirdiğimiz gün kurtulacağız”
“Aşıdan şüphe edenlerin birebir suçluları kendileri değiller”
“Suçlu arıyorsak, bilgiyi anlaşır şekilde sunma zaafiyetimiz”
“İnternette at izi it izine karışmış durumda”
“Aşıyı güvenilir şekilde rapor edemediğimiz için dezenformasyon aşı karşıtlarını etkisi altına aldı”
“Bilim İletişim Bakanlığı kurulması gerekiyor”
“Yaşadığımız sorunlar yanlış bilginin insanları ele geçirmesinden kaynaklanıyor”
“Cehalet bilmemek değil, öğrenmeyi reddetmek”
“İstemli cehalet toplumsal küstahlığı getirir”
“Ben nörobilim hocasıyım. Aptal diyorsam bir tespitle diyorum”
“İyi niyetli olmayan birileri, Help Turkey diye bir etiket akıl eder, zaten temas halinde oldukları yurt dışı lobileriyle böyle bir şey yaparlar…”
“Help Turkey çağrısı insanların içinde bulundukları; belirsizlik, bilgisizlik ve çaresizlikten kaynaklı”
“Birileri ülkesinin gücünün farkında olmayıp, acz gösterme pahasına yardım çağrısı cüretinde bulunuyorsa suçu kendimizde aramalıyız”
“Şahan Gökbakar ilk önce devlete kızgındı sonraki bakış açısı değişti, hakları teslim etmek zorunda kaldı”
“İnternetteki manipülasyonu ne kadar öğretebilirsek tuzaklara daha az düşülür”
“Z kuşağı sosyal medyanın en masum ve bilge potansiyeli taşıyan ekip”
“Z kuşağı siyasi toksikasyonu yaşamadılar, yaşamıyorlar”
“Z kuşağı, siyasi goy goylara, ulus devlet, millet, ümmet söylemlerine hiç bakmıyorlar”
“Z kuşağı anlam sorgulayan bir kuşak”
“Z kuşağı rahat ama kafası karışık bir zamanda büyüyor”
“Kurtarıcı çarelerin ve bakış açılarının bizden değil gençlerden geleceğinden eminim”
“Doğanın kanunları yoktur, tabiat kanunla çalışmaz”
“Şehirlere yerleşmek için tarla, taban, mal, mülkü korumak için insan kanunları icat etmiştir”
“Tabiatta kanunlar değil adetler vardır”
“Dünya evrimsel destanın sahnesi”
“Adetlerini ön yargılarımızla değil, çıplak gözle okuyacak hale gelirsek tabiatın bize öğreteceği çok şey var, en büyük öğretmen tabiattır”
“Zenofobi, yabancı canlılarda çok yaygın gördüğümüz bir şeydir”
“Biz birbirimizi ötekileştirmek için başka ülkeler icat ederiz”
“Ötekileştirme, hayvani tarafımızın doğal bir çıktısıdır”
“Kamil insan hayvani sınırları aşabilendir”
“Dün sınırın ötesinde ne yaparsa yapsın dediğimiz insanlar bütün dünyada göç dalgası içinde”
“Göçmenler kimdir, niye gelmektedir diye bakılıp politika üretilemiyor”
“Bize gelen göçmenler hemen nesnelleştiriliyor, Avrupa’ya salalım deniyor”
“Göçmenlere insan kaynağı yönetim mantığıyla bakılmadıkça göçmen meselesi kanserleşecek”
“Önümüzdeki 20 yılda yaşayacağımız iklim felaketleri, göç dalgasını milyar insan boyutlarına taşıyacak”
“Kamu gücünün bilgiyle donatılması gerekiyor”
Sinan Canan'ın açıklamalarının tamamını SuperHaber YouTube kanalından izleyebilirsiniz...
