"Asıl önemli değişik 'Nevzat Tandoğan' adının silinmesi!"
ABD Büyükelçiliği önündeki caddenin adının değişmesi ne anlama geliyor? Ersoy Dede yazdı...
Afrin'de devam eden Zeytin Dalı Harekatı ile birlikte, Türkiye ile ABD arasında, Suriye konusundaki görüş ayrılıkları bir kez daha su yüzüne çıktı.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna da geçtiğimiz gün, ABD Büyükelçiliği önündeki caddenin adının 'Zeytin Dalı' olarak değiştirileceğini açıkladı.
Ersoy Dede, "Oysa oradaki asıl önemli değişikliğin, ‘Nevzat Tandoğan’ adının silinmesi olduğunun farkında bile değiller.. ABD Büyükelçiliği meselesi ikinci derecede önemli bence.." ifadelerini kullandı.
İşte o köşe yazısı;
- Nevzat Tandoğan’ı silerken...
Amerikan Büyükelçiliğinin de üzerinde bulunduğu Nevzat Tandoğan caddesinin ismi “Zeytin Dalı” olarak değiştirilmiş.. Bazı ileri zekalılar yorum yaparken, cadde ismi değişikliğiyle ABD’ye ders verilemeyeceğini, daha ciddi işler yapılması gerektiğine vurgu yapıyor.. Oysa oradaki asıl önemli değişikliğin, ‘Nevzat Tandoğan’ adının silinmesi olduğunun farkında bile değiller.. ABD Büyükelçiliği meselesi ikinci derecede önemli bence.. - Ki madem Nevzat Tandoğan’ın adı siliniyor caddelerden ve madem de o caddede ABD büyükelçiliği de var, e en anlamlı isim ‘Zeytin Dalı’ olacaktı elbette.. Ona da itirazım yok..
Peki ama kim bu Nevzat Tandoğan?.. Yeni başlayanlar için hızlandırılmış bir tek parti baskı dönemi turu attıralım madem öyle.. Milli Şef İnönü döneminin belediye başkanı ve Valisi olarak rejimi kollamakla görevli bir mülki amirdi Tandoğan.. Onunla beraber anılan tarihi sözü; “Bu memlekete komünizm gelecekse, onu da biz getiririz”..
Bu söz tek parti dönemi uygulamalarını anlatmaya yeter aslında.. Sözü Osman Yüksel Serdengeçti’ye söylemişti; “Ulan öküz Anadolulu! Sizin milliyetçilikle, komünizmle falan ne işiniz var. Milliyetçilik lazımsa onu biz yaparız. Komünizm gerekirse onu da biz getiririz. Sizin iki vazifeniz var: Birincisi, çiftçilik yapıp mahsul yetiştirmek, ikincisi, askere çağırdığımızda gelmek...”
Evet, Atatürk’ün,‘milletin efendisi’ dediği köylü için, “Öküz Anadolulu..” yakıştırması yapmıştı.. Aynı Nevzat Tandoğan, Bediüzzaman Said Nursi’ye de zorla şapka giydirmeye çalışmıştı..
O günün görgü tanığı Selahattin Bey olayı şöyle anlatır; “Beraberce içeri valinin odasına girdiler. Sonra memurlar çıktı. Kapı kapandı, içeriden şiddetli sesler geliyordu. Bediüzzaman, hiddetle Tandoğan'a 'Ben sizin ecdadınızı temsil ediyorum. Kıyafet kanunu münzevilere tatbik edilmez. Başından bul!' diyordu…” Sarığı çıkarıp zorla kasket giymeye mecbur edilen Said Nursi,‘Bu baş bu sarıkla çıkar..’ demiş ve tutuklanmayı göze almıştı.. 18 yıl boyunca Ankara’nın tek hakimiydi.. Adı bir cinayete karışınca intihar etti.. Şimdi o isim siliniyor caddelerden, bulvarlardan.. Yoksa ABD’ye cadde ismi değişikliğiyle ders vermek tali konu..
NEVZAT TANDOĞAN KİMDİR?
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. 1914-1918 yılları arasında öğretmenlik yapmıştır. İstanbul Polis Müdürlüğü 2. Şubede Müdür Yardımcısı olarak atandıktan sonra öğretmenlik görevinden ayrıldı. Daha sonra 1. Şube müdürlüğünde de bulundu.
İstanbul’daki görevinden sonra 1927 yılında Malatya Valiliğine atandı. Buradaki valiliği sırasında Konya milletvekili olarak gösterilip seçildiyse de valilikten ayrılmak istemediğinden milletvekilliğinden istifa ederek valiliğine devam etti. 1929 yılında Ankara’ya vali olarak atandı. Çok uzun süre bu görevde kaldı. Vali olduktan sonra Ankara Belediye Başkanlığını da birlikte yürüttü. On sekiz yıl gibi uzun süre devam eden Ankara Valiliği ve Belediye Başkanlığı 1946 yılındaki ölümüne kadar devam etti. Ankara'da bir meydana, Batıkent'te bulunan bir parka ve bir caddeye onun ismi verilmiştir. Meydanın ismi 2015 yılının Nisan ayında Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından Anadolu Meydanı olarak değiştirilmiştir.
Nevzat Tandoğan makam odasında tabancasını kafasına dayayarak 9 Temmuz 1946’da intihar etti.
