Bazı market ve pastanelerin KDV oyununa dikkat! Tüketici derneklerine şikayet yağıyor

Harcanırken her yüz liranın 44.5 lirası devlete Katma Değer Vergisi (KDV) olarak ödeniyor. Tüketicinin yaptığı her alışverişte ödediği, satıcının da bu parayı devlet adına tahsil ederek zamanı geldiğinde Maliye Bakanlığı’na yatırdığı bu sistemde yorum farkları ve suistimaller nedeniyle Türkiye milyarlarca liralık KDV kaybına uğruyor.

Sistem şöyle çalışıyor: Bir pastaneye gittiniz ve pasta siparişi verdiniz. Bu pastayı orada yerseniz, yüzde 8 KDV ödüyorsunuz. Ama bunu paket yaptırırsanız, ödemeniz gereken KDV yüzde 1 oluyor. Ama “bazı” kafeler ya da restoranlar paket olarak sattığı pastadan sanki orada yemişsiniz gibi yüzde 8 KDV alıyor. Satış fişine ise yüzde 1 KDV yazıyor. Böylece aradaki 7 puanlık KDV mekanın cebine kalıyor.

Ya da markete gittiniz ve kozmetik ürünü aldınız. KDV olarak yüzde 18 ödüyorsunuz. Market yazar kasası bunu diğer ürünlerle birlikte yüzde 8 ya da bazen yüzde 1 olarak fişe yansıtıyor. Sizin ödediğiniz yüzde 18’lik KDV’nin 10 puanı market sahibinin cebine kalıyor.

GÖREV TÜKETİCİYE DÜŞÜYOR

Bu oranlarla ilgili üçkağıdın farkına sadece tüketici varabiliyor. Tüketicinin kasada ödediği KDV’nin doğru beyan edildiğini fişten takip etmesi gerekiyor. Ama birçok tüketici genellikle fişe ya da fişteki oranlara bakmıyor. Devletin de bu üçkağıttan zararı milyarlarca lirayı buluyor. Bazı market ve restoranlar binlerce liralık haksız kazanç elde ediyor. Maliye’nin bu konuda ALO 189 telefon hattı mevcut. Şüphelendiğiniz durumda burayı arayarak, şikayet edebilirsiniz.

KAYIP 48 MİLYAR LİRA

Devletin 2022 vergi gelir hedefi 1 trilyon 258 milyar lira. Bu hedefe Mayıs ayı itibariyle ulaşıldığından sonraki 7 ay için de 1 trilyon 83 milyarlık ek bütçe hazırlandı. Yılın başında 290.8 milyar lira gelir beklenen KDV’den ocak-mayıs döneminde 200.1 milyar liralık gelir elde edildi. Ek bütçe yasa teklifinde bu kalemden 284 milyar lira daha ilave gelir geleceği tahmin edildi. Yani devlet bu yıl 484 milyar liralık KDV almayı planlıyor. Bu hedefin yüzde 10 kadarı bile fiş oyunlarıyla cebe atılsa, devletin KDV’den vergi kaybı 48.4 milyarı buluyor.

DERNEKLERE ŞİKAYET YAĞIYOR

‘Bazı’ market, kafe ve restoranların yaptığı bu fiş oyunu tüketici derneklerine de yansıyor. Tüketici Dernekleri Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, bu konuda kendilerine yüzlerce şikayetin geldiğini söyledi. Ağaoğlu, “Bu konuda çok sayıda başvuru var. Örneğin tüketici KDV’si yüzde 8 olan temizlik ürünü alıyor. Market, yüzde 8’i tahsil ettiği halde, fişte KDV’si yüzde 1 olan gıda gösteriyor. Aradaki 7 puan market sahibinin cebine kalıyor. Ya da KDV’si yüzde 18 olan kozmetik ürününü kasada yüzde 1 KDV oranlı gıda olarak geçiriyorlar. KDV, tacirlerin devlet adına tahsil ettiği bir vergidir. Bunu eksik göstermek ağır suçtur. Böyle bir durumda tüketicinin ALO 189’u araması gerekiyor” dedi.

Tüketiciler Birliği eski Başkanı ve mali müşavir Nazım Kaya da, büyük çoğunlukla KDV oyununun yapıldığını söyledi. Buradaki sorunun KDV tahsilatlarında boşlukların olmasından kaynaklandığını dile getiren Kaya, “Bir müşteri, kafeden aldığı pastayı şayet orada yerse, bu ürünün KDV’si yüzde 8 oluyor. Ama aynı ürünü paket yaptırıp alırsa, KDV yüzde 1 uygulanıyor. Eğer mekan sahibi vicdanlıysa yüzde 1 KDV alıyor. Ama değilse, yüzde 8 KDV tahsil ettiği halde fişe yüzde 1 KDV yazıyor” dedi.

Bir tüketicinin gönderdiği aşağıdaki fiş, bu uygulamanın bir örneği. Tüketici fişte görünen pastayı paket yaptırdığı halde yüzde 8 KDV ödedi. Aslında buna yüzde 1 KDV ödemesi gerekiyordu. sahibi, yüzde 8 olarak devlet adına tahsil ettiği KDV’yi ise fişte yüzde 1 göstererek aradaki 7 puanı cebine atıyor.