Berat Albayrak reform paketini açıkladı.
Piyasaların merakla beklediği Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında ortaya konulan hedefler doğrultusunda "Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019" Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklandı. Reform paketinin birinci aşaması finansal sektörlere ilişkin düzenlemeleri içeriyor. Tarım politikaları, ihracat, turizm, yeni vergi sistemi ile bireysel emeklilik ile kıdem tazminatı konuları da pakette önemli yer tuttu.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, uygulamasının 4,5 yıl süreceğini belirttiği yeni reform paketini açıkladı.
Sözlerine "ekonomi politikalarımız açısından önemli bir gündem için buradayız." diye başlayan ve "Sözlerimin hemen başında birazdan açıklayacağımız paketin ülkemiz için hayırlı ve uğurlu olmasını temenni ediyorum." diye devam eden Albayrak paketi hazırlarken ağustos ayından bugüne kadar STK'ların katkı ve raporlarını aldıklarını ifade etti. Sözlerine ise şöyle devam etti:
"İzleyeceğimiz politikaları şeffaf biçimde kamuoyu ile paylaşacağımızı söyledik. Ağustos ayında Yeni Ekonomi Yaklaşımımızı paylaştık. İhracat ve istihdamın odaklı olduğu, sürdürülebilir büyümeyi ve sıkı politikasıyla daha adaletli büyümeyi sizlerle paylaştık. Eylül ayında orta vadeli programı Yeni Ekonomi Programı ile kamuoyu ile paylaştık. Tüm prensipleri 3 yıllık bir program haline getirdik. İşte bugün büyük ve güçlü Türkiye ekonomisinin altyapısı için reformların ilanı için bir aradayız. Sadece 2019 yılında hayata geçirmeyi taahhüt ettiğimiz düzenlemeleri ve adımları paylaşacağız. Gelecek yıl atılacak adımların paylaşımı seneye yapılacak. YEP’te koyduğumuz hedeflere ulaşmak için sadece 2019’da hayata geçireceğimiz düzenlemeleri sizlerle paylaşacağız.
Bu adımları hayata geçirecek güçlü bir iradaye ve uzun bir zamana sahibiz. Türbülans döneminde sağladığımız başarılı dengelenme süreci, AK Parti'nin 17 yıllık iktidarı bu adımları hayata geçireceğimizin teminatıdır. Türkiye'nin gündemi ekonomide reformdur. Bu zamana kadar teknik detay ve içeriği ile ilgili önemli çalışmalar yapıldı ve hayata geçirilmeye hazır hale getirildi. Bu nedenle 2019 yılı sonuna kadar diyerek çok net bir tarih veriyoruz."
REFORMLARDA İLK SIRA FİNANSAL SEKTÖRÜN
Yeni pakete ilişkin detaylara ise "Reformların başında finansal sektör geliyor, onun altındaki de ilk başlık bankacılık sektörü olacak." sözleri ile başlayan Albayrak daha sonra bu konuya ilişkin detayları şöyle paylaştı:
"Kamu bankalarına toplam 28 milyar TL Devlet İç Borçlanma Senedi verilecek.
Özel bankaların ihtiyaç halinde hazır tuttukları yeniden sermayelendirme planları çerçevesinde sermayeleri artırılacak.
Dengelenme süreci boyunca temettü dağıtmanın ve yöneticilere yapılan nakdi prim ödemeleri sonlandırılacak.
Ulusal veri merkezi kurulacak.
Kamu bankalarını bilançoları çok daha dirençli hale getirilecek.
Özel bankalarımız yeniden sermayelendirme adımlarını zaten yürütüyorlar.
Borç yeniden yapılandırmalarını ve icra-iflas işlemlerini daha hızlı ve etkin hale getirmek için yeni bir yasal ve kurumsal çerçeve oluşturulacak.
Sorunlu kredilerin bir kısmı ulusal ve uluslararası yatırım fonlarına transfer edilecek.
Bazı sorunlu kredilerin, bankaların ve ulusal-uluslararası yatırımcıların iştiraki olan bilanço dışı fonlara devredilecek. Bu fonlar enerji girişim sermaye fonu ve gayrimenkul fonu."
BİREYSEL EMEKLİLİK VE KIDEM TAZMİNATI
"Bireysel emeklilik sistemi yeniden yapılandırılacak" diye sözlerine devam eden Bakan Albayrak etkin bir tasarruf sistemi oluşturulurken tüm paydaşların katılımı ile kıdem tazminatı reformu gerçekleştirileceğini söyledi. Albayrak, "Kıdem tazminatı fonu ile BES'in entegrasyonu sağlanacak. Emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli yapısal reformlardan birini oluşturmaktadır. YEP kapsamında emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli konulardan birini oluşturacak. Vatandaşlar emekli olunca “Nasıl geçinirim” diye düşünmeyecekler. Sistemde biriken fonlar reel sektöre ve ülkemizin büyümesi üzerinde kanalize edilmesini sağlayacağız. Şirketerimiz böylece daha ucuz finansmanla yatırımlarını yapabilecekler. Ek kaynak da oluşturacağız. Tasarrufları artırarak dış finansman bağımlılığımızı azaltacağız reel sektörde riski 100 milyon lira ve üzeri olan grupların bağımsız denetim raporlarını bankalara sunmaları zorunlu hale getirilecek." dedi.
MALİ ŞEFFAFLIK ARTACAK
Mali şeffaflığın artırılacağını ifade eden Albayrak, "Vatandaşların kazançlarına göre bireysel, tamamlayıcı bir emeklilik sistemini yeniden ele alacağız, bununla birlikte kıdem tazminatı reformunu hayata geçireceğiz. Kurumsal yönetim standartları yükseltilecek. Finansal yönetim kalitesi artırılacak hedefimiz her iki reformu hayata geçirmek ve 2020 yılından itibaren fiilen bu reformları gerçekleştirmek." diye konuştu.
Ulusal kredi derecelendirme şirketi kurulacağını söyleyen Albayrak sözlerine, "Oluşturacağımız sistem tüm ana paydaşlara, çalışanlara, işverenlere, devletimize katma değeri en yüksek olacak şekilde oluşturulacak. Emeklilik sistemindeki reformla toplanan fonlar milli gelirin %10'unu bulacaktır. Kredilerin stratejik sektörlere yönlendirilmesinin teşvik edilmesini sağlayacak bir yapı fikko bünyesinde kurulacak." diye devam etti.
Bu kapsamda sigortacılık denetleme ve düzenleme kurumu kuracaklarını belirten Bakan Albayrak, "FİKKO bünyesindeki bir kurul ile stratejik alanlara daha fazla kredi sağlanması için teşvik mekanizmaları devreye alınacak. Yerlileşme, ihracat, yüksek katma değerli üretime yönelik alanlara daha fazla teşvik sağlanacak. Bölge ve ürün bazında arz/talep planlaması yapılacak." dedi.
ENFLASYONLA MÜCADELE
Enflasyondaki en önemli sorunların başında gıda olduğu için yapısal reformların da en önemli ayağını gıda konusunda hazırladıklarını ifade eden Bakan Berat Albayrak, sözleşmeli tarımın yaygınlaştırılacağını söyledi.
Albayrak sözlerini "Gıda enflasyonu ile mücadele için en önemli yapısal reformumuz tarımda milli birlik projemiz olacak. Üretici ve tüketici arasında değer zinciri sağlanacak. Gıda enflasyonu ile mücadele için en önemli yapısal reformumuz tarımda milli birlik projemiz olacak. Bölge ve ürün bazında makro arz, talep ve ticari planlama sürecinin altyapıları tesis edilecek. Kurumsal altyapılar tesis edilecek, kooperatifçiliğe odaklanılacak. Gıda ürünlerinin ulusal markalaşmaları sağlanacak. Sahada operasyonel yetkinliğimizin merkezde olduğu güçlü yapısal altyapılarla sağlayacağız. Taze meyve sebze pazarında dengeleyici unsur olması amacıyla tarım kredi kooperatifi ile Sera A.Ş. kurulacak. Sera A.Ş. ile 2019'da 2 bin hektar, orta vadede 5 bin hektara ulaşılacak. Hal Yasası kapsamında üretici kooperatiflerinin haller içindeki paylarının artırılması ile daha rekabetçi ortam sağlayacağız. Üretimde rekabeti toptan, perakende ve lojistik denetimi sağlayacak regülasyon çerçevesinde devreye alacağız" diye sürdürdü.
KÜÇÜK BAŞ HAYVAN SAYISI 100 MİLYONA ÇIKARTILACAK
"Sıkı maliye politikası, en temel politikalarımızın başında geliyor" diyen Albayrak, atılan ve atılacak adımlara ilişkin olarak "YEP'de 76 milyar dolar planlanan tasarrufun 44 milyar tl'si devreye alındı. Bütçe hedeflerini tutturacak tasarruf adımlarımız devam edecek. Seçimden sonra da mali disiplinden vazgeçmeyeceğiz. Küçük baş hayvan sayısını 47 milyondan 100 milyona çıkaracağız. Bütçe hedeflerini tutturacak tasarruf adımları devam edecek. Bütçede 76 milyar TL tasarruf hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.
MÜKELLEF HAKLARI İCRA KURULU
"Gelirlerimizi daha da artırmak için toplumun genelini etkilemeyen, yüksek gelir gruplarının daha adil vergilendirilmesini sağlayacak ve enflasyona etkisi minumum olacak bazı adımlar hayata geçecek" diyen Albayrak bu çerçevede, Mükellef Hakları İcra Kurulu kurulacağını söyledi.
Albayrak, "Vergi dönüşümü en önemli reformlardan biri olacak, detaylarını bu yıl içinde geniş kapsamlı sunum ile sunacağımız çalışmanın hazırlıkları sürüyor. Yüksek geliri daha adil şekilde vergilendireceğiz. Yeni vergi mimarimizde istisna ve muafiyetleri azaltacağız, kurumlar vergisini daha rekabetçi noktaya taşıyacağız. Gelire göre artan vergilendirmeyi etkin hale getireceğiz. Vergide reformu yeni vergi mimarisi, kayıtdışı ile mücadele ve mükellif hakları adı altında 3 başlıkta topladık. Yeni vergi mimarimiz istihdam oluşturma hedefinin üzerine oturacak. Kayıtdışılıkla mücadele edeceğiz. Mükellef beyanının esas olduğu, sadeleştirilmiş bir süreci hayata geçireceğiz, sahte belge ile mücadele için etkin bir yapıyı devreye almış olacağız. Dolaylı verginin ağırlığı azaltılırken, doğrudan verginin ağırlığı artırılacak. Mükellef memnuniyetini düzenli ve sürekli olarak ölçecek, eksiklikleri anında tespit edeceğiz. Ulaşmak istediğimiz sürdürülebilir büyüme ve istihdam hedefi olacak." diye konuştu.
İhracata dayalı bir ekonomiyi tesis edileceğini belirterek reforma ilişkin bilgileri paylaşmayı sürdüren Bakan Berat Albayrak sözlerini şöyle sürdürdü:
"İnşaat izinlerinde, elektrik bağlamada, işe başlamada, ilgili kuruluşlar arasındaki e-imza'nın sürece dahil edilmesiyle sistemler entegre edilecek.
İhracat-üretim stratejik planlamasında 7 stratejik sektör enerji, maden, petrokimya, ilaç, turizm, otomotiv ve bilişim.
Varlık Fonu stratejik sektörlere yatırım planlaması yapacak.
Kayıtlı istihdamı teşvik, kayıtdışılılıkla mücadele reform sürecine katkı sağlayacak.
Bir diğer reform alanımız yargı alanı.
Yargı reformunun vizyonu, güven veren ve erişebilir bir adalet sistemi olacaktır.
Hukuk ve ekonomi birbirini tamamlayan iki önemli alandır.
Uzun vadeli yatırımlar, öngörülübelir hukuk pratiğine yakından bağlıdır.
Yargı reformu strateji belgesinin güncellenmesi çalışması devam ediyor.
Yargı reformu strateji belgesi yakında bakanımız tarafından açıklanacak.
Lojistik master planı bakanlığımız ve varlık fonumuz tarafından uygulanacak.
Yerli-yabancı tüm paydaşlara kazan-kazan işbirliklerinin gerçekleştirilmesi kurumsal ve uluslararası işbirlikleri ile hayata geçirilecek.
Kısa, orta ve uzun vadede ihracat potansiyelinin belirlenerek ihracatın artırılması için uygun strateji ile ilgili adımlar atılacak.
Sanayide yerlileştirme programı mayıs'ta açıklanacak.
Etki analizleri ile ihracatta devlet yardımları yeniden düzenlenecek.
Ticaret Bakanlığı ihracatı artırma planlarını ağustos ayında açıklayacak.
Sanayide yerlileşme programı mayıs ayında açıklanacak.
Sanayi bakanlığımız bu program ile ARGE'den yatırım ve ihracata tek pencereden yönetildiği, öncelikli orta-yüksek ve yüksek teknoloji ürünlere ilişkin proje yürütülecek.
Turizm master planı en geç eylül'de açıklanacak.
2019'da turist sayısının 50 milyonun üzerinde, gelirinin de 35 milyar doların üzerinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
Tarımda milli birlik projesi mayıs ayında açıklanacak.
PISA 2021 uygulamasında ortaokullar lehine farkın %20, bölgeler arası farkın %10 azaltılması hedeflenmektedir, MEB programı eylül'de açıklayacak.
2020 yılından itibaren her yıl OKS ve gönüllü BES'te en az 100 milyar lira fon biriktirilmesi öngörülüyor."
