Bilinmeyen Osmanlı seferleri: İzlanda'nın fethi ve Kanada seferi!

İzlanda tarihinde 'barbar saldırısı' olarak, Türk tarihinde ise 'İzlanda Seferi' olarak geçen bu olay aslında hayli ilginç. Her şey, bir Osmanlı Reisinin; Venedikliler, Rodos Şövalyeleri ve diğerleriyle Akdeniz'de savaşmak yerine, İskandinav sularında vikinglerle cenk etmeyi kafasına koymasıyla başladı. 

KÜÇÜK MURAT REİS: AMACI VİKİNGLERLE CENK EDİP ATLAS OKYANUSUNA HÜKMETMEK

Olayın başrolünde Hollanda asıllı Küçük Murat Reis var. Hollanda korsanıyken Osmanlı donanmasına yenilen ve -alkol kullanmaya devam etse de- Müslüman olarak Osmanlı donanmasında Reisliğe yükselen renkli ve cesur bir ismin öyküsü...

Asıl ismi Jan Janszoon olan korsan Türk denizcilere esir düştükten ve serbest bırakıldıktan sonra Murat adını alır. Osmanlı sancağı altında, diğer ülkelerin denizcileri gibi, korsanlık faaliyetlere devam etse de Avrupa asıllı Osmanlı reisinin bu sefer amacı Akdeniz ve Ege'ye hükmetmekten farklıdır: Atlas Okyanusu'nu Osmanlı himayesine sokmak ve Avrupa'yı beklemediği bir yönden kıskaca almak. 

KENDİSİNE HEDEF OLARAK İZLANDA'YI SEÇTİ

Murat Reis, leventleriyle birlikte Cezayir'den hareket eder ve İskandinav sularında viking ve Avrupalılarla uzun süre çarpışır fakat buzlu kuzey sularında hakimiyet sağlaması hayli zor olduğundan başarısız geçen birkaç seferden sonra kendisine hedef olarak İzlanda'yı seçer.

Murat Reis İskandinav sularında uzun süre çarpışır fakat hakimiyet sağlaması hayli zor olduğundan başarısız geçen seferlerde son durak olarak İzlanda'yı seçer.

O zamanlar İzlanda görece korumasız fakat barbarlarla dolu bir bölgeydi.

VE İZLANDA SEFERİ BAŞLAR

Sefer hazırlıkları başladı, Küçük Murat Reis 12'si kadırga 15 parçadan oluşan donanmasını hazırladıktan sonra önce Manş Denizi'ni, ardından Kuzey Denizi'ni geçip 20 Haziran 1627'de İzlanda kıyılarına ulaşır.

İzlanda'ya ulaşmalarının ardından çoğunluğu Fas ve Cezayirli denizcilerden oluşan donanma harekata başlar.

İzlanda’nın güneybatısında Grindavik, doğusunda Berufjörður ile Breiðdalur hedeftedir.

Ayrıca güneydeki Vestmannaeyjar adaları da baskınlar için seçilmiştir.

26 GÜN SÜREN SAVAŞ OSMANLI SANCAĞININ GALİBİYETİYLE SON BULUR

26 gün süren savaşta İzlanda'nın büyük bir kısmı Osmanlı denizcileri tarafından işgal edilir ve ganimetlere el koyulur. Tabii 400'e yakın İzlandalı da esir alınır.

Bu baskında İstanbul'un, yani Osmanlı İmparatorluğu'nun direkt bir emrinin olup olmadığı hala tartışmalı da olsa Küçük Murat Reis ve ekibinin planı işe yaradı

Üstelik bu seferin ardından her şey sona ermemiştir. Yakın zamanda birkaç başka sefer daha gerçekleştirilir.

KANADA'YA GİTTİLER

İlber Ortaylı'nın aktardığı bilgilere göre ise Küçük Murat Reis, İzlanda'dan sonra gözünü Kanada'ya dikti ve bugün Newfoundland olarak bilinen bölgeye ayak bastı. Buradaki yerlilerle kısa etkileşimlere girdikten sonra Osmanlı'ya geri dönmek için yola koyuldu. 

Küçük Murat Reis'in dbu kadar uzun yolları kat edebilmesinin sebebinin ise, içme suyuna alkol dökerek yeşillenmesini veya bozulmasını önleyebilmesi olduğu iddia ediliyor. 

Okyanusta yakalandıkları güçlü bir fırtına ise yiğit levendlerin sonu oldu. Boğularak şehit oldular. 

İZLANDA'DA 1970'LERE KADAR TÜRK ÖLDÜRMEK SERBESSTİ

İzlanda bu olaylar sonlandığında başlarına gelenleri Tyrkjaránið olarak adlandırmaya başladı ve bir dönüm noktası oldu.

Her yıl anılan bu olay İzlanda edebiyatı için hayli önemli bir kilometre taşı olarak biliniyor. İzlanda edebiyatının en önemli yazarlarından Guðríður Símonardóttir bu baskında kaçırılanlardandı. Köle pazarlarında yıllarca kaldıktan sonra ülkesine döner ve edebiyatıyla olanları anlattı.

Seferin ardından İzlanda’da yürürlüğe giren ve 1970'lere kadar geçerli kalan kanuna göre o topraklarda Türk öldürmek suç olmaktan çıkarıldı.