Billrubin nedir, hangi hastalığı gösterir, eksikliği ve fazlalığında ne olur?

Bilirubin seviyeleri, karaciğerinizin nasıl çalıştığına dair düşündüğünüzden çok daha fazla ipucu verebilir. Cildinizin ya da gözlerinizin sarı bir ton alması, aslında vücudunuzdaki önemli bir değişimin habercisi olabilir. Peki, bu sarı pigmentin kaynağı nedir? Bilirubin, eski kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşur ve sağlığınızın durumunu belirlemede kritik bir rol oynar. Bilirubin nedir, hangi hastalıklara işaret eder, eksikliği veya fazlalığı ne gibi durumlara yol açar? İşte, bilirubin seviyeleriyle ilgili bilmeniz gereken her şey!

BİLLRUBİN NEDİR?

Bilirubin, eski kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucu kanda doğal olarak bulunan sarımsı bir pigmenttir. Bu madde, karaciğerde üretilir ve safra ile vücuttan atılır. Sarılık olarak bilinen hastalıkta ciltteki sararma da bilirubin birikiminden kaynaklanır. Karaciğer sağlığını izlemek için yapılan bilirubin testi, kanda bulunan bilirubin seviyesini ölçerek karaciğer, safra yolları veya anemi gibi sağlık sorunlarını tespit etmeye yardımcı olur.

BİLLRUBİN TESTİ NASIL YAPILIR?

Bilirubin testi, kandaki bilirubin seviyesini belirlemek için yapılan bir kan tahlilidir. Bu test özellikle karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek ve sarılık belirtilerinin nedenini anlamak amacıyla yapılır. Erişkinlerde genellikle kol damarından alınan kan örneği kullanılırken, yenidoğanlarda ise topuktan kan alınarak test yapılır.

BİLLRUBİN ÇEŞİTLERİ NELER?

Bilirubin üç temel şekilde incelenir:

Unkonjuge (İndirekt) Bilirubin: Kırmızı kan hücrelerinin yıkımıyla oluşur ve doğrudan karaciğere taşınır.

Konjuge (Direkt) Bilirubin: Karaciğerde işlenmiş ve suda çözünebilen türdür. Safra yoluyla vücuttan atılır.

Total Bilirubin: Kandaki tüm bilirubin türlerinin toplam miktarıdır.

BİLLRUBİN SEVİYESİ NE OLMALIDIR?

Bilirubin seviyeleri yaşa ve bireye göre değişkenlik gösterir. Erişkinlerde normal total bilirubin değeri genellikle 0.2-1.2 mg/dL aralığındadır. Yenidoğanlarda ise bu değer, karaciğerin gelişmemiş olması nedeniyle daha yüksektir.

BİLLRUBİN YÜKSELİĞİNDE NE OLUR?

Bilirubin seviyesinin yüksek olması, karaciğerin veya safra yollarının işlevlerinde sorun olduğunu gösterebilir. Safra tıkanıklıkları, hepatit, safra taşı, anemi ve bazı genetik rahatsızlıklar bilirubin yüksekliğine yol açabilir. Bu durum genellikle ciltte ve göz aklarında sararma (sarılık) şeklinde belirti verir.

BİLLRUBİN DÜŞÜKLÜĞÜNDE NE OLUR?

Bilirubin seviyesinin düşük çıkması genellikle bir sağlık sorunu olarak kabul edilmez ve bazı ilaçların yan etkisi olabilir. Antibiyotikler, doğum kontrol hapları ve bazı ağrı kesiciler bilirubin düşüklüğüne neden olabilir.